Hoppa yfir valmynd

Mál nr. 12/2013

Úrskurður yfirfasteignamatsnefndar 30. júní 2014 í máli nr. 12/2013

Fasteign:  Hverafold 5, 110 Reykjavík, fnr. 221-8173.

Kæruefni:  Gjaldflokkur fasteignaskatts

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                     

Árið 2014, 30. júní, var af yfirfasteignamatsnefnd í máli nr. 12/2013 kveðinn upp svohljóðandi

ÚRSKURÐUR

Með erindi, dags. 5. nóvember 2013, kærði Þórður Már Jónsson hdl. fyrir hönd Jóns I. Garðarssonar ehf., kt. 420497-2109, ákvörðun Reykjavíkurborgar um að leggja fasteignaskatt samkvæmt c-lið 3. mgr. 3. gr. laga nr. 4/1995 á fasteign í eigu fyrirtækisins að Hverafold 5, Reykjavík, fnr. 221-8173 fyrir tímabilið 23. desember 2011 til 27. febrúar 2013. Bréfi kæranda fylgdu afrit af kaupsamningi, dags. 23. desember 2011, afrit af bréfi stjórnar húsfélagsins Foldatorgs, dags. 30. mars 2012, afrit af bréfi félags sjálfstæðismanna í Grafarvogi, dags. 10. maí 2012 og afrit af bréfi Fjármálaskrifstofu Reykjavíkurborgar, dags. 18. október 2013. Með bréfi, dags. 8. nóvember 2013, var kæranda tilkynnt um móttöku kærunnar af starfsmanni yfirfasteignamatsnefndar.

Með bréfi, dags. 14. nóvember 2013, óskaði yfirfasteignamatsnefnd eftir umsögn frá Reykjavíkurborg. Umbeðin umsögn barst frá Reykjavíkurborg með bréfi, dags. 17. desember 2013. Með bréfi, dags. 27. desember 2013, sendi yfirfasteignamatsnefnd umsögn Reykjavíkurborgar kæranda til kynningar og gaf honum kost á að gera við hana athugasemdir. Með bréfi, dags. 6. janúar 2014, bárust athugasemdir kæranda við umsögn Reykjavíkurborgar og með bréfi, dags. 7. janúar 2014, voru þær athugasemdir sendar Reykjarvíkurborg til kynningar. Hinn 10. janúar 2014 var  málsaðiljum tilkynnt um vettvangsgöngu að Hverafold 5, 110 Reykjavík, þann 10. febrúar 2014. Meðtölvuskeyti, dags. 14. janúar 2014, kom kærandi því á framfæri að kæran sneri eingöngu að álagningu fasteignagjalda fyrir árið 2012. Yfirfasteignmatsnefnd gekk á vettvang og skoðaði eignina í fylgd kæranda þann 10. febrúar 2014. Málið var tekið til úrskurðar þann 24. febrúar 2014. Eftir að málið var tekið til úrskurðar óskaði nefndin eftir afriti af þeim flutningstilkynningum til Þjóðskrár Íslands sem vísað er til í málatilbúnaði kæranda. Umbeðin gögn bárust með tölvuskeytum, dags. 28. og 29. apríl 2014, og 6. maí 2014. Þau gögn sem kærandi lagði fram voru tvær flutningstilkynningar þar sem beiðst var flutnings á lögheimili hans frá  Háaleitisbraut 43 að Hverafold 5, annars vegar dags. 10. maí 2012 og hins vegar dags. 26. mars 2013. Með flutningstilkynningu þann 10. maí 2012 lagði kærandi fram ódagsett fylgiskjal til staðfestingar á að skráning á breyttri notkun fasteignarinnar væri til umsagnar hjá byggingarfulltrúa. Enn fremur lagði kærandi fram útprentun frá Þjóðskrá Íslands yfir flutningstilkynningar kæranda innanlands, dags. 29. apríl 2014.

Málavextir

Með kaupsamningi, dags. 23. desember 2011, festi kærandi kaup á Hverafold 5, fnr. 221-8173, ásamt öllu sem fylgir og fylgja ber að engu undanskildu þ.m.t. tilheyrandi hlutdeild í sameign og lóðarréttindum. Samkvæmt Þjóðskrá Íslands og kaupsamningi var eignin skráð sem sólbaðsstofa og skattlögð sem atvinnuhúsnæði samkvæmt c-lið 3. mgr. 3. gr. laga nr. 4/1995 um tekjustofna sveitarfélaga. Kærandi kveðst þegar í kjölfar kaupanna hafa tekið að innrétta og nýta húsnæðið sem íbúðarhúsnæði. Það hafi því ekki verið nýtt sem atvinnuhúsnæði frá því hann festi á því kaup.

Kærandi sótti um byggingarleyfi til breyttrar notkunar þann 13. mars 2012 en málinu var frestað í byggingarnefnd. Breytingu á notkun húsnæðisins var mótmælt af Húsfélagi Foldatorgs með bréfi, dags. 30. mars 2012, og af félagi sjálfstæðismanna í Grafarvogi með bréfi, dags. 10. maí 2012. Ágreiningi um samþykki meðeigenda var vísað til úrskurðar kærunefndar fjöleignahúsamála en að honum fengnum var byggingaleyfið samþykkt þann 13. nóvember 2012.

Samkvæmt gögnum Þjóðskrár Íslands tilkynnti kærandi um breytt lögheimili þann 10. maí 2012 en þeirri tilkynningu var hafnað, þar sem fasteignin var ekki skráð sem íbúðarhúsnæði.

Byggingarfulltrúi tilkynnti Fjármálaskrifstofu Reykjavíkurborgar um breytta notkun fasteignarinnar 27. febrúar 2013 og var gerð gjaldbreyting frá og með þeim degi. Flutningstilkynning kæranda var síðan samþykkt þann 26. mars 2013.

Með erindi til Reykjavíkurborgar, dags. 17. október 2013, gerði lögmaður kæranda kröfu um að álagning fasteignagjalda fasteignarinnar væri leiðrétt þannig að lagt yrði á fasteignina samkvæmt a-lið 3. mgr. 3. gr. laga nr. 4/1995 frá 23. desember 2011 þrátt fyrir að skráðri notkun hafi ekki verið breytt fyrr en 27. febrúar 2013. Með bréfi, dags. 18. október 2013, var kröfu kæranda hafnað af hálfu Reykjavíkurborgar.

Kærandi vill ekki una framangreindri ákvörðun stjórnvaldsins og hefur því kært hana til yfirfasteignamatsnefndar líkt og að framan greinir.

Sjónarmið kæranda

Kærandi kærir þá ákvörðun Reykjavíkurborgar að leggja fasteignaskatt samkvæmt c-lið 3. mgr. 3. gr. laga nr. 4/1995 um tekjustofna sveitarfélaga á fasteign kæranda að Hverafold 5, 110 Reykjavík, fnr. 221-8173, frá því kærandi eignaðist fasteignina með kaupsamningi þann 23. desember 2011 og til 27. febrúar 2013 þegar skráðri notkun eignarinnar var breytt. Lögmaður kæranda tilkynnti yfirfasteignamatsnefnd síðan með tölvuskeyti, dags. 14. janúar 2014, að kröfugerð hans takmarkaðist við árið 2012.

Kærandi byggir á því að Reykjavíkurborg hafi ekki tekið tillit til þess að fasteignin hafi ekki verið nýtt sem atvinnuhúsnæðihúsnæði frá því að kærandi festi kaup á henni með kaupsamningi, dags. 23. desember 2011. Kærandi hafi strax hafið að innrétta húsnæðið sem íbúð og flutt inn í það stuttu síðar. Framangreindu til stuðnings vísar kærandi í bréf frá  eigenda í sama húsi sem og frá stjórn húsfélagsins þar sem breytingu á notkun húsnæðisins í íbúðarhúsnæði er mótmælt, en bréfin eru dagsett 30. mars og 10. maí 2012. Kærandi hafi jafnframt reynt að færa lögheimili sitt að Hverafold 5, 110 Reykjavík, annars vegar í mars 2012 og hins vegar 10. maí 2012 en flutningstilkynningunum verið hafnað í bæði skiptin. Flutningstilkynning kæranda var síðan samþykkt 26. mars 2013.

Í erindi kæranda kemur fram að tilkynning frá byggingafulltrúa um breytta notkun fasteignarinnar hafi borist Fjármálaskrifstofu Reykjavíkurborgar þann 27. febrúar 2013 og gjaldbreyting hafi verið gerð í kjölfarið frá og með þeirri dagsetningu, en fasteignagjald hafi fram að því verið lagt á samkvæmt c-lið 3. mgr. 3. gr. laga nr. 4/1995, en eftir breytinguna samkvæmt a-lið sömu greinar.

Kærandi telur að ekki hafi verið tekið tillit til þess að húsnæðið hafi sannanlega aldrei verið nýtt sem atvinnuhúsnæði af hans hálfu, en engu að síður hafi það verið skattlagt frá kaupdegi þann 23. desember 2011 til 27. febrúar 2013 sem atvinnuhúsnæði, sbr. c-lið 3. mgr. 3. gr. laga nr. 4/1995, í stað a-liðar sömu greinar. Kærandi telur það fara í bága við skilning Hæstaréttar frá 5. október 2006 í máli nr. 85/2006 að greiða skuli fasteignaskatt af eign í samræmi við raunverulega notkun hennar, sem og úrskurði yfirfasteignamatsnefndar í málum nr. 10/2006 og 3/2009.

Krafa kæranda er að staðfest verði að fasteign hans að Hverafold 5, Reykjavík, skyldi af ofangreindum ástæðum vera skattlögð sem íbúðarhúsnæði í skilningi a-liðar 3. mgr. 3. gr. laga nr. 4/1995 um tekjustofna sveitarfélaga þegar árið 2012.

Sjónarmið Reykjavíkurborgar

Í umsögn Reykjavíkurborgar, dags. 17. desember 2013, telur Reykjavíkurborg óumdeilt að fasteignaskattur vegna fasteignarinnar að Hverafold 5, Reykjavík, fnr. 221-8173, hafi á umræddu tímabili verið lagður á samkvæmt skráningu fasteignarinnar í fasteignaskrá líkt og ákvæði laga nr. 4/1995 gera ráð fyrir. Eignin hafi verið skráð sem atvinnuhúsnæði og skattlögð sem slík samkvæmt c-lið 3. mgr. 3. gr. laga nr. 4/1995 fram til tilkynningar embættis byggingarfulltrúa til Fjármáladeildar Reykjavíkurborgar þann 27. febrúar 2013, en frá þeim tíma hafi verið lagður á fasteignina skattur samkvæmt a-lið sömu greinar í samræmi við breytta skráningu eignarinnar í fasteignaskrá. Í ljósi þess að fasteignin hafi á umræddu tímabili verið skattlögð samkvæmt skráningu hennar, auk þess sem eignin sé nú þegar skattlögð sem íbúðarhúsnæði verði ekki séð að ágreiningur ríki um gjaldskyldu í skilningi 3. málsl. 3. mgr. 4. gr. laga nr. 4/1995. Kæran verði því ekki túlkuð öðruvísi en svo að í henni felist einvörðungu krafa um endurgreiðslu á meintum ofgreiddum fasteignaskatti. Reykjavíkurborg telji það utan valdsviðs yfirfasteignamatsnefndar að úrskurða um endurgreiðslu vegna fasteignaskatts. Vísa beri því kröfu kæranda frá yfirfasteignamatsnefnd.

Fallist yfirfasteignamatsnefnd ekki á framangreinda frávísunarkröfu, þá bendir Reykjavíkurborg á að í 40. gr. og 77. gr. stjórnarskrár lýðveldisins Íslands nr. 33/1944 (hér eftir stjórnarskrá) er kveðið að engan skatt megi leggja á, breyta eða afnema nema með lögum. Enn fremur að skattamálum skuli skipað með lögum og ekki megi fela stjórnvöldum ákvörðun um hvort leggja skuli á skatt, breyta honum eða afnema.

Þá segir í a-lið 1. mgr. 1. gr. laga um tekjustofna sveitarfélaga nr. 4/1995 að meðal tekjustofna sveitarfélaga sé fasteignaskattur og í 2. mgr. sömu greinar er kveðið á um að fasteignaskattur skuli fara eftir ákvæðum laga nr. 4/1995 um tekjustofna sveitarfélaga. Í 2. mgr. 3. gr. laganna er enn fremur kveðið á um að stofn til álagningar fasteignaskatts skuli vera fasteignamat viðkomandi eignar og í 3. mgr. sömu greinar er kveðið á um skatthlutfall.

Samkvæmt 3. gr. laga nr. 4/1995 skal árlega leggja fasteignaskatt á allar fasteignir sem metnar eru í fasteignamati 31. desember á næstliðnu ári samkvæmt fasteignaskrá. Þá leggst fasteignaskattur á nýjar lóðir og mannvirki í hlutfalli við ársálagningu frá næstu mánaðarmótum eftir að þau eru skráð og metin í fasteignaskrá samkvæmt 2. málsl. 4. mgr. 4. gr. laga nr. 4/1995. Við álagningu fasteignaskatts verður sveitarfélag, með vísan til 40. og 77. gr. stjórnarskrár, að miða við skráningu fasteigna í fasteignaskrá.

Reykjavíkurborg bendir á að samkvæmt 1. máls. 2. mgr. laga nr. 6/2001 um skráningu og mat fasteigna skal skrá allar fasteignir á landinu, en hugtakið fasteign er síðan skilgreint í 3. gr. þeirra laga. Skráning á fasteignum skal samkvæmt 4. gr. sömu laga fela í sér nýjustu upplýsingar, sem á hverjum tíma eru tiltækar og fasteignina varða, auk nauðsynlegra greinitalna hverrar fasteignar.

Í 1. mgr. 5. gr. laga nr. 6/2001 segir að upplýsingar skv. 4. gr. laganna skulu skráðar og skráningu þeirra breytt þegar landstærðir breytast, notkun lands breytist, svo sem við gerð lóðarsamnings eða úthlutunar lóðar, en ella á byggingartíma mannvirkis, þegar mannvirki er tekið í notkun og loks þegar mannvirki er breytt eða eytt. Í 2. mgr. segir að upplýsingar skuli einnig skráðar við eignaskipti eða breytingu á notkun eignar svo og umráðum eignar.

Enn fremur bendir Reykjavíkurborg á að í 9. gr. laga um mannvirki nr. 160/2010 segir að óheimilt sé að grafa grunn fyrir mannvirki, reisa það, rífa eða flytja, breyta því, burðarkerfi þess að lagnakerfum eða breyta notkun þess, útliti eða formi nema að fengnu leyfi viðkomandi byggingarfulltrúa, sbr. 2. mgr., eða Mannvirkjastofnunar, sbr. 3. mgr. þess ákvæðis.

Af 40. og 77. gr. stjórnarskrár leiðir að ákvörðun um álagningu fasteignaskatts, hvort heldur skattstofns eða skattflokk, þarf að vera ákvörðuð með lögum og þeirri álagningu má ekki breyta nema með heimild í lögum. Sveitarfélögum er skylt samkvæmt II. kafla laga nr. 4/1995 að leggja fasteignaskatt samkvæmt skráningu í fasteignaskrá á hverjum tíma. Í III. kafla laga um skráningu og mat fasteigna er tilgreint hvaða upplýsingar skuli koma fram í fasteignaskrá, en þar á meðal er notkun fasteignar. Þá leiðir af 9. gr. laga nr. 160/2010 að breyting á skráðri notkun fasteignar er háð leyfi byggingarfulltrúa.

Þá áréttar Reykjavíkurborg að í lögum nr. 4/1995 sé ekki að finna neina heimild til fyrir sveitarfélög til að breyta álagningu fasteignarskatts, enda kemur síðari málsl. 1. mgr. 77. gr. stjórnarskrár í veg fyrir að sveitarfélögum sé veitt heimild til að ákvarða hvort skattur sé lagður á, honum breytt eða hann afnuminn. Reykjavíkurborg sé því skylt, á grundvelli lögmætisreglu stjórnsýslu- og stjórnskipunarréttar, við álagningu fasteignaskatta að fylgja lögum og sé með öllu óheimilt að leggja á annað hlutfall skatts á tilteknar fasteignir en það hlutfall, eða eftir þeim flokki, sem Alþingi hefur markað. Af því leiðir að Reykjavíkurborg og öðrum sveitarfélögum sé með öllu óheimilt að leggja á fasteignir fasteignaskatt samkvæmt öðrum gjaldflokki 3. mgr. 3. gr. laga nr. 4/1995, en þeim sem viðkomandi fasteign er skráð í fasteignaskrá. Leiðir það hvort tveggja af 40. og 77. gr. stjórnarskrár, sem og 10. gr. laga nr. 6/2001 og 9. gr. laga nr. 160/2010.

Hvað varðar dóm Hæstaréttar frá 5. október 2006 í máli nr. 85/2006 telur Reykjavíkurborg niðurstöðu dómsins byggja á tveimur meginsjónarmiðum, annars vegar á stjórnarskrávörðum rétti manna til að velja sér búsetu og hins vegar á því að raunveruleg nýting fasteignar ráði skattlagningu hennar. Hvað varðar fyrra atriðið þá hafi Hæstiréttur komist að þeirri niðurstöðu í dómi Hæstaréttar frá 14. apríl 2005 í máli nr. 474/2004 að tilteknir einstaklingar hefðu í skjóli 4. mgr. 66. gr. stjórnarskrár rétt til að ráða búsetu sinni og að ekki væru til staðar heimildir í lögum til að synja um búsetu í frístundabyggð. Í kjölfar dómsins voru gerðar nokkrar breytingar á lögum nr. 21/1990 um lögheimili. Samkvæmt 1. og 2. mgr. laga nr. 21/1990 telst lögheimili vera sá staður sem maður hefur fasta búsetu. Maður telst hafa fasta búsetu á þeim stað þar sem hann hefur bækistöð sína, dvelst að jafnaði í tómstundum sínum, hefur heimilismuni sína og svefnstaður hans er þegar hann er ekki fjarverandi um stundarsakir vegna orlofs, vinnuferða, veikinda eða annarra hliðstæðra atvika. Með breytingarlögum nr. 149/2006 og 67/2007 var bætt við 3. mgr. 1. gr. laganna að dvöl í skipulagðri frístundabyggð og skipulögðu iðnaðar-, athafna- og hafnarsvæði og öðru svæði innan þéttbýlis sem skipulagt er fyrir atvinnustarfsemi teljist ekki ígildi fastrar búsetu, en fyrir hafði dvöl í gistihúsi, fangelsi, vinnuhæli, sjúkrahúsi, athvarfi, heimavistarskóla, verbúð, vinnubúðum eða öðru húsnæði, sem jafna má til þessa, ekki talist ígildi fastrar búsetu. Með breytingunum er ljóst að einstaklingar geta ekki skráð lögheimili sitt í fasteignir sem skráðar og ætlaðar eru undir atvinnustarfsemi. Þar með hefur löggjafinn ákveðið að takmarka rétt manna til þess að velja sér búsetu og þar með þann rétt sem leiða má af 4. mgr. 66. gr. stjórnarskrárinnar.

Þá áréttar Reykjavíkurborg að samkvæmt Þjóðskrá Íslands hafi kærandi skráð lögheimili sitt í fasteigninni Hverafold 5 þann 30. mars 2013. Fullyrðing kæranda um að fasteignin hafi á tímabilinu 23. desember 2011 til 27. febrúar 2013 verið notuð sem íbúðarhúsnæði sé ekki studd neinum gögnum. Með vísan til framangreinds séu því ekki til staðar sambærileg sjónarmið og byggt var á í dómi Hæstaréttar í máli nr. 85/2006 hvað varðar búsetu og stjórnarskrárvarinn rétt mann til þess að velja sér búsetu.

Hvað varðar síðara atriði, þ.e. að raunveruleg nýting fasteignar ráði skattlagningu hennar, þá bendir Reykjavíkurborg á að óumdeilt sé að fasteignaskattur telst skattur í skilningi stjórnarskrár. Samkvæmt 77. gr. stjórnarskrárinnar skal skattamálum skipað með lögum og ekki megi leggja skatt á nema heimild hafi verið fyrir honum í lögum þegar þau atvik urðu til sem ráða skattskyldu. Þá segir í 2. málsl. 1. mgr. 77. gr. stjórnarskrárinnar að óheimilt sé að veita stjórnvöldum ákvörðun um hvort leggja skuli á skatt, breyta honum eða afnema hann, þó með þeirri undantekningu sem felst í 2. mgr. 78. gr. stjórnarskrárinnar þess efnis að tekjustofnar sveitarfélaga skulu ákveðnir með lögum, svo og réttur þeirra til að ákveða hvort og hvernig þeir eru nýttir. Fasteignaskattur sé einn af tekjustofnum sveitarfélaga, sbr. II. kafli laga nr. 4/1995.

Af 40. gr., 77. gr. og raunar 2. mgr. 78. gr. stjórnarskrárinnar sé ljóst að álagning fasteignaskatts skuli skipað með lögum. Samkvæmt II. kafla laga nr. 4/1995 er sveitarfélögum skylt að leggja fasteignaskatt samkvæmt skráningu í fasteignaskrá á hverjum tíma. Í III. kafla laga um skráningu og mat fasteigna nr. 6/2001 er tilgreint hvaða upplýsingar skuli koma fram í fasteignaskrá, þar á meðal notkun fasteignarinnar. Samkvæmt 19. gr. sömu laga er sveitarfélag ábyrgt fyrir því að Þjóðskrá Íslands berist upplýsingar um lönd og lóðir og breytingar á þeim, svo og um öll mannvirki, sem gerð eru í umdæmum þeirra hvers um sig, og um breytingar á þeim og eyðingu þeirra og skal upplýsingagjöf að jafnaði vera í höndum byggingarfulltrúa. Þá leiði af 1. mgr. 43. gr. skipulags- og byggingarlaga nr. 73/1997 og 9. gr. laga um mannvirki nr. 160/2010 að breyting á skráðri notkun fasteignar er háð leyfi byggingarfulltrúa. Með þessu móti hafi löggjafinn uppfyllt þann lagaáskilnað stjórnarskrárinnar til skattlagningar.

Að lokum vísar  Reykjavíkurborg til álits Umboðsmanns Alþingis nr. 4843/2006 þar sem umboðsmaður komst að þeirri niðurstöðu að ummæli í lögskýringargögnum gætu ekki uppfyllt þau skilyrði sem gerð eru til lagafyrirmæla um skattlagningu. Slík ummæli í lögskýringargögnum gætu engu þokað um þær kröfur sem gerðar eru til lagafyrirmæla um skattlagningu í 1. mgr. 77. gr. stjórnarskrárinnar. Telur Reykjavíkurborg að með tilkomu 1. mgr. 77. gr. stjórnarskrárinnar sé ekki hægt að byggja innheimtu fasteignaskatts á óljósum ummælum í lögskýringargögnum líkt og niðurstaða Hrd. 85/2006 byggir á.

Reykjavíkurborg krefst þess að skattlagning fasteignarinnar Hverafold 5, Reykjavík, á tímabilinu 23. desember 2011 til 26. febrúar 2013 verði staðfest.

Athugasemdir kæranda við umsögn Reykjavíkurborgar

Í athugasemdum sínum, dags. 6. janúar 2014, mótmælir kærandi röksemdum Reykjavíkurborgar. Í fyrsta lagi telur kærandi að þann 11. maí 2012 hafi lögmaður byggingarfulltrúa sent honum tölvupóst þar sem fram komi að á næsta fundi byggingarfulltrúa, þá í kringum 14. maí 2012, muni íbúðin verða samþykkt svo framarlega sem enginn fasteignaeiganda í húsinu kæri breytinguna. Kærandi telur að þannig hafi Reykjavíkurborg í raun haft hagsmuni í formi hærri fasteignagjalda af því að einhver kærði framkvæmdina þó svo ekki léki vafi á að hún væri lögleg, enda hafi lögmaður Reykjavíkurborgar engin þinglýst gögn um annað.

Í öðru lagi kvaðst kærandi tvisvar hafa óskað eftir að fá lögheimili sitt skráð í Hverafold 5 á umræddu tímabili, en Þjóðskrá hafi ekki samþykkt lögheimilisflutningana. Þessu til staðfestingar lagði kærandi fram annars vegar flutningstilkynningu, dags. 10. maí 2012, sem Þjóðskrá Íslands hafnaði, og hins vegar flutningstilkynningu, dags. 26. mars 2013, sem Þjóðskrá Íslands framkvæmdi þann 27. mars 2013. Kærandi kveðst einnig hafa sótt um lögheimilisbreytingu í marsmánuði 2012 þó engin gögn finnist hjá Þjóðskrá Íslands um þá umsókn.

Í þriðja lagi taldi kærandi vera ósamræmi annars vegar á milli afstöðu Reykjavíkurborgar til íbúða sem leigðar væru til ferðamanna og hins vegar afstöðu Reykjavíkurborgar til húsnæðis kæranda. Taldi kærandi að Reykjavíkurborg vildi frá greiddan fasteignaskatt af íbúðum í skammtímaleigu sem væru þær atvinnuhúsnæði, þ.e. í samræmi við notkun, en á sama tíma vildi Reykjavíkurborg ekki leyfa kæranda að greiða fasteignaskatt af sinni íbúð í samræmi við notkun, heldur miðað við skráningu eignarinnar.

Að lokum ítrekaði kærandi tilvísun til úrskurðar yfirfasteignamatsnefndar í máli nr. 3/2009.

Niðurstaða

Kærandi gerir þá kröfu að fasteign hans að Hverafold 5, Reykjavík, fnr. 221-8173, skuli fyrir árið 2012 skattlögð sem íbúðarhúsnæði samkvæmt a-lið 3. mgr. 3. gr. laga nr. 4/1995, með vísan til þeirra sjónarmiða sem fram koma í kæru hans til nefndarinnar og rakin eru hér að framan.

Reykjavíkurborg krefst þess að kröfu kæranda verði vísað frá yfirfasteignamatsnefnd, enda sé ekki ágreiningur um gjaldskyldu í skilningi 3. málsl. 3. mgr. 4. gr. laga nr. 4/1995, heldur felist einvörðungu krafa um endurgreiðslu á meintum ofgreiddum fasteignaskatti. Yfirfasteignamatsnefnd fellst ekki á framangreint sjónarmið Reykjavíkurborgar. Til úrlausnar er ekki hvort Reykjavíkurborg beri að endurgreiða ofgreiddan fasteignaskatt fyrir árið 2012, enda fellur það utan valdsviðs nefndarinnar að úrskurða um slíkt, sbr. 3. mgr. 4. gr. laga nr. 4/1995. Ljóst er samkvæmt gögnum málsins að álitaefnið snýr að því hvort gjaldskylda fyrir fasteignina, Hverafold 5, 110 Reykjavík, fyrir árið 2012 eigi að vera samkvæmt a-lið 3. mgr. 3. gr. laga nr. 4/1995 eða samkvæmt c-lið sömu greinar. Yfirfasteignamatsnefnd sker úr þeim ágreiningi, sbr. 3. málsl. 3. mgr. 4. gr. laga nr. 4/1995.

Samkvæmt 3. mgr. 3. gr. laga nr. 4/1995, sbr. 2. gr. laga nr. 140/2005, er fasteignum skipt í þrjá gjaldflokka við álagningu fasteignaskatts. Af fasteignum sem falla undir upptalningu í a-lið ákvæðisins skal skatturinn vera allt að 0,5% af álagningarstofni en samkvæmt b-lið og c-lið allt að 1,32% af öðrum fasteignum. Fasteignir sem falla undir a-lið ákvæðisins eru íbúðir og íbúðarhús ásamt lóðarréttindum, erfðafestulönd í dreifbýli og jarðeignir, útihús og mannvirki á bújörðum sem tengd eru landbúnaði, hesthús, öll hlunnindi og sumarbústaðir ásamt lóðarréttindum.

Undir b-lið falla sjúkrastofnanir samkvæmt lögum um heilbrigðisþjónustu, skólar, heimavistir, leikskólar, íþróttahús og bókasöfn.

Undir c-lið 3. mgr. 3. gr. falla allar aðrar fasteignir, svo sem iðnaðar-, skrifstofu- og verslunarhúsnæði, fiskeldismannvirki, veiðihús og mannvirki sem nýtt eru fyrir ferðaþjónustu.

Ekki hafa orðið breytingar á efni 3. mgr. 3. gr. laga nr. 4/1995 um flokkun fasteigna við álagningu fasteignaskatts eftir að kveðnir voru upp úrskurðir yfirfasteignamatsnefndar í málum nr. 10/2006 og nr. 3/2009. Telur nefndin að breytingar sem orðið hafa á öðrum lögum geti ekki leitt til breytinga á flokkun fasteigna samkvæmt 3. mgr. 3. gr. svo sem haldið er fram af hálfu Reykjavíkurborgar.

Samkvæmt dómi Hæstaréttar Íslands frá  5. október 2006 í máli nr. 85/2006, skal raunveruleg notkun fasteignar ráða því hvernig hún flokkast með tilliti til fasteignaskatta. Umrædd fasteign kæranda að Hverafold 5 er nú skráð í Þjóðskrá Íslands sem íbúðarhúsnæði, en var skráð sem sólbaðsstofa til 26. febrúar 2013.

Með hliðsjón af fyrirliggjandi gögnum telur yfirfasteignamatsnefnd sýnt að kærandi hafi fyrri hluta ársins 2012 hafið endurbætur á fasteigninni með það fyrir augum að nýta hana sem íbúðarhúsnæði.

Þannig liggur fyrir að kærandi sótti um byggingarleyfi til breyttrar notkunar á fasteigninni úr sólbaðsstofu í íbúðarhúsnæði þann 13. mars 2012. Þá liggur fyrir að stjórn húsfélagsins Hverafold 5 mótmælti þeirri umsókn fyrir hönd húseigenda með bréfi, dags. 30. mars 2012. Í umræddu bréfi stjórnarinnar kemur og fram að kærandi hafi innréttað húsnæðið og búi í því.  Einnig liggur fyrir mótmælabréf frá eiganda annars hluta fasteignarinnar að Hverafold 5, dags. 10. maí 2012, þar sem lýst er yfir áhyggjum af fyrirhugaðri breytingu á nýtingu fasteignarinnar þar sem sú nýting muni hafa áhrif á rekstur félagsheimilis í sama húsi. Í bréfinu kemur enn fremur fram að umræddu húsnæði sem áður hýsti sólbaðsstofu hafi verið breytt í íbúð. Loks liggur fyrir tilkynning kæranda til Þjóðskrár Íslands um flutning lögheimilis, dags. 10. maí 2012. Kærandi kveðst hafa í mars 2012 tilkynnt Þjóðskrá Íslands um flutning lögheimilis en engin gögn liggja fyrir þeirri staðhæfingu til stuðnings.

Með hliðsjón af framangreindu telur yfirfasteignamatsnefnd sýnt að kærandi hafi tekið að nýta umrædda fasteign sem íbúðarhúsnæði nokkru áður en hún var skráð sem slík. Þar sem fasteignin var ekki skráð sem íbúðarhúsnæði fyrr en 27. febrúar 2013 liggur hins vegar ekki óyggjandi fyrir hvenær sú nýting hófst.

Með hliðsjón af gögnum málsins og með vísan til áðurnefnds dóms Hæstaréttar Íslands í máli nr. 85/2006 telur yfirfasteignamatsnefnd rétt að miða við að frá þeim tíma sem kærandi tilkynnti Þjóðskrá Íslands sannanlega fyrst um flutning lögheimilis hafi umrædd fasteign í öllu falli raunverulega verið nýtt sem íbúðarhúsnæði.

Samkvæmt framansögðu verður því að leggja til grundvallar að umrædd fasteign hafi raunverulega verið nýtt sem íbúðarhúsnæði frá 10. maí 2012 og skuli því skattlögð samkvæmt a-lið 3. mgr. 3. gr. laga nr. 4/1995 frá þeim tíma.

Úrskurðarorð

Álögð fasteignagjöld vegna Hverafoldar 5, Reykjavík, fnr. 221-8173, skulu frá 10. maí 2012 vera samkvæmt a-lið 3. mgr. 3. gr. laga um tekjustofna sveitarfélaga nr. 4/1995.

 

 __________________________________

Inga Hersteinsdóttir

_________________________________        ____________________________________

 Ásgeir Jónsson                                Hulda Árnadóttir




Úrskurðir, ákvarðanir og aðrar úrlausnir sem birtast á vef Stjórnarráðsins eru á ábyrgð viðkomandi stjórnvalds. 
Stjórnarráðið ber ekki ábyrgð á efni frá sjálfstæðum stjórnvöldum umfram það sem leiðir af lögum.

Hafa samband

Ábending / fyrirspurn
Ruslvörn
Vinsamlegast svaraðu í tölustöfum