Hoppa yfir valmynd
13. júní 2016 Fjármála- og efnahagsráðuneytið

Mál nr. 6/2016.  Ákvörðun kærunefndar útboðsmála:

Ákvörðun kærunefndar útboðsmála 8. júní 2016

í máli nr. 6/2016:

Enor ehf.

gegn

Ríkiskaupum

og

Reykjanesbæ

Með kæru 19. maí 2016 kærði Enor ehf. örútboð Ríkiskaupa, fyrir hönd Reykjanesbæjar, nr. 20302 „Endurskoðun Reykjanesbæjar“. Kærandi krefst þess að felldir verði niður skilmálar örútboðsins sem kveða á um: 1) að sá sem stjórni verkinu skuli, auk þess að falla í A-flokk samkvæmt rammasamningnum, hafa reynslu af endurskoðun sveitarfélaga með 4.000 íbúa eða fleiri, 2) að aðrir í endurskoðunarteymi hafi reynslu af endurskoðun sveitarfélags og 3) að bjóðendur skili staðfestingu á reynslu af endurskoðun sveitarfélags með 4000 íbúa eða fleiri. Þá var þess einnig krafist að örútboðið yrði auglýst á nýjan leik án skilmálanna og að varnaraðilum yrði gert að greiða kæranda málskostnað. Af hálfu varnaraðila er þess krafist að öllum kröfum kæranda verði hafnað, en í þessum þætti málsins er þess krafist að sjálfkrafa stöðvun útboðsins verði aflétt. Í þessum þætti málsins tekur nefndin afstöðu til kröfu kæranda um stöðvun samningsgerðar samkvæmt 1. mgr. 96. gr. laga nr. 84/2007 um opinber innkaup, sbr. 15. gr. laga nr. 58/2013, en úrlausn málsins bíður að öðru leyti endanlegs úrskurðar.

            Í júlí 2013 auglýsti varnaraðili Ríkiskaup útboð nr. 15392 „Rammasamningur um endurskoðun og reikningshald“. Með útboðinu var óskað eftir tilboðum í endurskoðun, reikningshald og skylda þjónustu fyrir hönd „áskrifenda að rammasamningum ríkisins á hverjum tíma“. Í grein 1.3.3 í útboðsgögnum voru eiginleikar starfsmanna skilgreindir og þeim raðað í A, B og C flokk. Í greininni var svo m.a. gerð sú krafa að hver bjóðandi skyldi hafa a.m.k. einn starfsmann í flokki A, sem lýsti hæfustu starfsmönnunum. Í grein 2.2 kom fram að valin yrðu tilboð þeirra bjóðenda sem uppfylltu lágmarkskröfur útboðsgagna. Við kaup innan samnings gætu kaupendur svo gert ríkari hæfiskröfur og sett fram nánari valforsendur með örútboðum. Nánar var fjallað um örútboð í grein 3.1 og þar kom m.a. fram að áskilinn væri réttur til að skilgreina nánar tæknilegar hæfiskröfur og tekið sem dæmi að bætt yrði við kröfur til reynslu vegna endurskoðunar sambærilegra eininga. Á grundvelli útboðsins var gerður rammasamningur við tólf bjóðendur og er kærandi á meðal þeirra.

Hinn 29. apríl 2016 tilkynntu varnaraðilar um örútboð innan rammasamningsins þar sem óskað var eftir tilboðum í endurskoðun ársreikninga fyrir varnaraðila Reykjanesbæ. Í örútboðinu eru m.a. gerðar þær kröfur til bjóðenda að sá endurskoðandi sem muni stjórna verkefninu sé í A-flokki og hafi auk þess reynslu af endurskoðun sveitarfélaga sem telji 4.000 íbúa eða fleiri. Þá var upphaflega gerð sú krafa að aðrir starfsmenn sem kæmu að endurskoðuninni féllu í flokk B eða C og hefðu endurskoðað ársreikninga fyrir sveitarfélög  með 4.000 íbúum eða fleiri. Í kjölfar fyrirspurnar á örútboðstíma var dregið úr skilyrðum til annarra starfsmanna þannig að nú er talið nægjanlegt að þeir hafi komið að vinnu við endurskoðun sveitarfélaga, þar sem rík krafa er gerð til þess sem stjórnar teyminu. Hefur kærandi ekki hreyft sérstökum mótmælum við þeirri breytingu. Eftir breytinguna er þannig einungis gerð krafa um að stjórnandinn hafi reynslu af endurskoðun sveitarfélaga sem telji 4.000 íbúa eða fleiri.

Kærandi telur ómálefnalegt að miða reynslukröfu stjórnanda við sveitarfélög sem telji 4.000 íbúa eða fleiri. Það sama eigi við um það skilyrði að aðrir starfsmenn endurskoðunarteymis hafi reynslu af endurskoðun sveitarfélags. Engin rök séu fyrir skilyrðunum og einungis örfáir aðilar búi yfir slíkri reynslu. Skilyrðin séu ómálefnalegt og útiloki reynslumikla starfsmenn, m.a. þá sem hafi reynslu af endurskoðun bankareikninga stærstu fyrirtækja landsins. Kærandi telur að einungis tveir aðilar rammasamningsins geti boðið í verkið með núverandi skilyrðum.

Varnaraðilar vísa til þess að sérreglur gildi um endurskoðun sveitarfélaga samkvæmt sveitarstjórnarlögum og viðeigandi reglugerðum. Reykjanesbær sé fimmta stærsta sveitarfélag landsins með rúmlega 15.000 íbúa og hafi auk þess staðið í ströngum og erfiðum samningaviðræðum við kröfuhafa frá árinu 2014. Endurskoðun sveitarfélagsins sé þannig flókin og af þeirri ástæðu hafi verið nauðsynlegt að gera hinar umdeildu kröfur.

Niðurstaða

Það er meginregla opinberra innkaupa að kaupandi skilgreinir sjálfur þarfir sínar og hefur þar með forræði á þeim kröfum sem settar eru fram til andlags innkaupa og hæfis fyrirhugaðra viðsemjenda. Við ákvörðun hæfiskrafna takmarkast svigrúm kaupanda þó af því að hæfiskröfur verða að standa í málefnalegu sambandi við efni samnings þegar litið er til eðlis og umfangs innkaupa. Auk þess verða kaupendur að virða grunnreglur útboðsréttar um jafnræði og meðalhóf og tryggja að skilyrði til bjóðenda séu reist á hlutlægum grunni.

Af 1. mgr. 50. gr. laga um opinber innkaup verður ráðið að kaupendum er almennt heimilt að setja skilyrði um tiltekna reynslu bjóðenda í innkaupum. Kröfurnar hverju sinni ráðast af heildarmati á eðli viðkomandi innkaupa og þannig getur umtalsverð eða sérhæfð reynsla talist málefnaleg þegar slíkt réttlætist af þeim samningi sem stefnt er að með innkaupunum. Að virtu eðli þeirra innkaupa sem hér er um að ræða er það álit nefndarinnar að krafa varnaraðila um reynslu hafi nægileg tengsl við efni fyrirhugaðs samnings og gangi ekki lengra en nauðsynlegt er. Þá er ekkert fram komið um að skilyrðið muni útiloka bjóðendur frá innkaupunum með ómálefnalegum hætti eða að skilyrðið sé sett með tiltekna bjóðendur í huga.

Svo sem áður greinir var áskilið í rammasamningsútboði að í örútboði kynnu að vera gerðar ríkari kröfur til tæknilegrar og fjárhagslegrar getu bjóðenda eftir eðli og umfangi verksins. Með vísan til alls framangreinds telur kærunefndin því að ekki séu komnar fram verulegar líkur fyrir því að varnaraðilar hafi brotið gegn ákvæðum laga um opinber innkaup með því að setja hin umdeildu skilyrði. Er þannig ekki fullnægt skilyrðum 1. mgr. 96. gr. laga um opinber innkaup, sbr. 15. gr. laga nr. 58/2013, til að stöðva hið kærða örútboð. Ekki verður ráðið af gögnum málsins að kæran hafi haft sjálfkrafa stöðvun útboðsins í för með sér. Samkvæmt þessu og að teknu tilliti til niðurstöðu þessa þáttar málsins gerist þess því ekki þörf að taka afstöðu til kröfu varnaraðila um afléttingu stöðvunar.

Ákvörðunarorð:

Hafnað er kröfu kæranda, Enor ehf., um að stöðva örútboð varnaraðila, Ríkiskaupa, fyrir hönd Reykjanesbæjar, nr. 20302 „Örútboð á endurskoðun Reykjanesbæjar“.


                                                                                     Reykjavík, 8. júní 2016.

                                                                                     Skúli Magnússon

                                                                                     Ásgerður Ragnarsdóttir

Efnisorð

Hafa samband

Ábending / fyrirspurn
Ruslvörn
Vinsamlegast svaraðu í tölustöfum