Hoppa yfir valmynd
K%C3%A6runefnd %C3%BAtbo%C3%B0sm%C3%A1la

Mál nr. 27/2020. Ákvörðun kærunefndar útboðsmála.

Ákvörðun kærunefndar útboðsmála 17. júlí 2020
í máli nr. 27/2020:
Akstursþjónustan ehf.
gegn
Strætó bs. og
Hópbílum hf.

Lykilorð
Fjárhagslegt hæfi. Tæknilegt hæfi. Krafa um afléttingu stöðvunar samþykkt.

Útdráttur
Fallist var á kröfu varnaraðila um að stöðvun samningsgerðar vegna útboðs um sameiginlega akstursþjónustu fatlaðra á höfuðborgarsvæðinu yrði aflétt, sbr. 2. mgr. 107. gr., sbr. 1. mgr. 110. gr. laga nr. 120/2016 um opinber innkaup.

Með kæru móttekinni hjá kærunefnd útboðsmála 29. júní 2020 kærir Akstursþjónustan ehf. útboð Strætó bs. (hér eftir vísað til sem varnaraðila) nr. 14799 auðkennt „Sameiginleg akstursþjónusta fatlaðs fólks á höfuðborgarsvæðinu“. Kærandi krefst þess „að felldar verði úr gildi ákvarðanir varnaraðila annars vegar um að meta tilboð kæranda ógilt og hins vegar um val á tilboði Hópbíla hf. Þar með verði felld úr gildi fyrirhuguð ákvörðun um að ganga til samninga við Hópbíla hf. um akstursþjónustu fatlaðs fólks á höfuðborgarsvæðinu og varnaraðila gert að taka nýja ákvörðun“. Kærandi krefst þess til vara að hið kærða útboð verði fellt úr gildi í heild sinni og lagt verði fyrir varnaraðila að bjóða út innkaupin að nýju. Kærandi krefst þess einnig til vara að kærunefnd útboðsmála láti uppi álit sitt á skaðabótaskyldu varnaraðila gagnvart kæranda. Þá er krafist málskostnaðar. Í þessum hluta málsins verður tekin afstaða til kröfu varnaraðila um að sjálfkrafa stöðvun hins kærða útboðs sem komst á með kæru í máli þessu verði aflétt.

Í mars 2020 auglýsti varnaraðili hið kærða útboð og var óskað eftir tilboðum í sameiginlega akstursþjónustu fatlaðs fólks á höfuðborgarsvæðinu. Í grein 0.8 í útboðsgögnum kom fram að samið yrði við þann aðila sem ætti hagkvæmasta gilda tilboðið á grundvelli lægsta verðs. Jafnframt kom fram að kaupandi áskildi sér rétt til að kalla eftir skýringum, upplýsingum eða boða til skýringarfundar með bjóðanda ef gögn sem bjóðandi legði fram virtust ófullkomin eða ef tiltekin skjöl vantaði, þannig að kaupandi gæti betur lagt mat á tilboð bjóðanda með tilliti til lágmarkskrafna og hæfi bjóðanda. Í grein 0.10.2 var gerð grein fyrir kröfum til fjárhagslegrar stöðu bjóðenda, en þar kom meðal annars fram að bjóðandi skyldi vera með jákvætt eigið fé og skila með tilboði sínu síðastgerðum ársreikningi, eigi eldri en tveggja ára, og skyldi hann vera endurskoðaður og áritaður af löggiltum endurskoðanda án fyrirvara um rekstrarhæfi bjóðanda. Í grein 0.10.3 var gerð grein fyrir kröfum til tæknilegrar og faglegrar getu bjóðenda. Þar kom fram að bjóðandi skyldi hafa yfir að ráða nægjanlegum fjölda sérútbúinna hópferðarbifreiða sem uppfylltu kröfur útboðsgagna. Þá sagði orðrétt: „Bjóðandi skal skila inn með tilboði sínu skrá með greinargóðum upplýsingum yfir allar sérútbúnar hópferðabifreiðar sem boðnar eru til þjónustunnar. Í þeirri skrá skal m.a. tilgreina þann fjölda og stærð bifreiða sem bjóðandi hefur til umráða auk útlistunar á því hvernig þær bifreiðar uppfylla kröfur sbr. kafla 2.0.7.“ Í kafla 2.0.7 í tæknilýsingu útboðsgagna kom meðal annars fram að kaupandi hefði áætlað fjölda hópferðabifreiða sem þyrfti á háannatíma til þess að sinna akstursþjónustu fatlaðs fólks og skyldi seljandi miða tilboð sitt við neðangreindan fjölda bifreiða: „45 hópferðabifreiðar fyrir níu farþega, sérstaklega útbúnar til flutnings á hreyfihömluðum einstaklingum. Í hverri bifreið [skyldu] vera tvö stæði fyrir hjólastóla og ekki færri en fjögur sæti í farþegarými.“ Þá sagði í beinu framhaldi að þann 1. júlí 2020, þegar samningsbundinn akstur hæfist, skyldi seljandi hafa yfir að ráða a.m.k. 25 sérútbúnum hópferðabifreiðum og þann 1. september sama ár a.m.k. 45 sérútbúnum bifreiðum.

Tilboð voru opnuð 7. maí 2020 og bárust tilboð frá sex aðilum. Upplýst var að kostnaðaráætlun varnaraðila næmi 4.500.000.000 krónum. Ferðó ehf. var lægstbjóðandi með tilboð að fjárhæð 2.953.820.000. Tilboð kæranda sem nam 3.224.500.000 krónum var næstlægst, en tilboð Hópbíla hf. sem nam 4.244.715.000 krónum var fimmta lægsta tilboðið sem barst. Meðal gagna málsins er minnisblað ráðgjafa varnaraðila frá 19. júní 2020 þar sem er að finna greiningu og mat á því hvort tilboð, þar með talið tilboð kæranda, fullnægðu kröfum útboðsgagna. Í minnisblaðinu kemur fram að kærandi hafi ekki uppfyllt kröfur um fjárhagslegt hæfi þar sem fyrirtækið hafi ekki lagt fram endurskoðaðan og áritaðan ársreikning. Þá var einnig talið að kærandi fullnægði ekki kröfum útboðsgagna um tæknilegt hæfi. Í þeim efnum var meðal annars vísað til þess að fyrirtækið hefði skilað skrá yfir 26 bifreiðar og fullyrt að það myndi hafa yfir nægilegum fjölda bifreiða að ráða næsta haust. Talið var að ekki lægju fyrir upplýsingar um hvort fjöldi framboðinna bifreiða 1. september 2020 yrði í samræmi við lágmarkskröfur, auk þess sem upplýsingar um tæknilega eiginleika bifreiðanna væru ófullnægjandi að virtum kröfum útboðsgagna. Jafnframt var ekki talið að nein boðinna bifreiða uppfyllti kröfur útboðsgagna um tvö stæði fyrir hjólastóla auk fjögurra sæta í farþegarými. Varnaraðili taldi ekki heimilt að kalla eftir nánari skýringum frá kæranda vegna framangreinds annmarka, sbr. 5. mgr. 66. gr. laga nr. 120/2016 um opinber innkaup.

Með tölvubréfi 20. júní 2020 tilkynnti varnaraðili að hann hefði samþykkt að taka tilboði Hópbíla hf. sem hefði verið lægsta gilda tilboðið í útboðinu.

Kærandi byggir að meginstefnu til á því að skilyrði útboðsgagna um fjölda og eiginleika boðinna bifreiða þyrftu ekki að vera uppfyllt fyrr en byrjað væri að sinna samningsbundnum akstri, annars vegar 1. júlí og hins vegar 1. september 2020. Hvergi komi fram í útboðsgögnum að tiltekinn fjöldi fullútbúinna bifreiða þyrfti að vera til staðar við skil tilboða. Allir bjóðendur hafi skilið útboðsgögnin með þeim hætti að sá bjóðandi sem yrði fyrir valinu þyrfti að gera einhverjar breytingar eða viðbætur á bílaflota eftir val tilboðs. Í öllu falli hafi varnaraðilum borið að kalla eftir frekari skýringum á tilboði kæranda með hliðsjón af 5. mgr. 66. gr. laga nr. 120/2016 um opinber innkaup, bæði hvað varðar fjárhagslegt og tæknilegt hæfi. Á kæranda hvíli ekki lagaskylda til að skila endurskoðuðum ársreikningi, en hann liggi fyrir og sýni sömu stöðu og sá óendurskoðaði ársreikningur sem skilað hafi verið með tilboði kæranda. Þá hafi kærandi gert ráðstafanir í því skyni að afla tilskilins fjölda bifreiða og til breytinga á þeim fyrir skil tilboðs. Kærandi muni því fullnægja öllum kröfum við upphaf þjónustu hljóti hann samninginn og hafi varnaraðila borið að kalla eftir frekari skýringum frá kæranda teldi hann vafa leika á því. Túlka beri útboðsgögn með hliðsjón af þeim tilgangi útboðs að stuðla að hagkvæmni, en það tilboð sem kærandi hafi valið hafi verið rúmum milljarði króna hærra en tilboð kæranda. Þá hafi varnaraðili mismunað bjóðendum með því að veita sumum bjóðendum, meðal annars Hópbílum hf., tækifæri á að koma að skýringum en ekki öðrum, auk þess sem útboðsskilmálar virðist hafa verið sniðnir að þessum bjóðanda.

Varnaraðili byggir að meginstefnu til á því að málatilbúnaður kæranda sé í reynd reistur á því að útboðsskilmálar brjóti gegn lögum um opinber innkaup, en kærufrestur vegna þessa sé liðinn og beri því að vísa kærunni frá. Þá hafi tilboð kæranda verið ógilt þar sem það hafi ekki fullnægt kröfu greinar 0.10.3 í útboðsgögnum um að skila skyldi skrá yfir allar þær 45 bifreiðar sem útboðsgögn hafi gert kröfu um. Kærandi hafi einungis lagt fram skrá þar sem vísað hafi verið til 26 bifreiða, en þær hafi auk þess ekki fullnægt kröfum um tvö stæði fyrir hjólastóla. Varnaraðila hafi verið óheimilt að gefa kæranda færi á að bæta úr tilboði sínu að þessu leyti og hafi í öllu falli engin skylda hvílt á honum til slíks, sbr. 5. mgr. 66. gr. laga um opinber innkaup. Þá hafi kærandi ekki skilað með tilboði sínu endurskoðuðum ársreikningi árituðum af löggiltum endurskoðanda án fyrirvara um rekstrarhæfi, eins og útboðsgögn hafi áskilið. Jafnframt er lögð áhersla á að tilboð Hópbíla hf. hafi uppfyllt kröfur útboðsgagna og að varnaraðila hafi verið skylt að taka tilboðinu sem lægsta gilda tilboðinu.

Af hálfu Hópbíla hf. er einkum byggt á því að tilboð fyrirtækisins hafi verið lægsta gilda tilboðið í útboðinu og því hafi varnaraðila borið að taka því. Þá er lögð áhersla á að ekki hafi verið leiddar verulegar líkur að broti gegn lögum um opinber innkaup og beri því að aflétta stöðvun samningsgerðar, auk þess sem brýnir almannahagsmunir krefjist þess.

Niðurstaða

Eins og áður hefur verið lýst var samkvæmt grein 0.10.3 í útboðsgögnum, sem varðaði tæknilega og faglega getu, gerð krafa um að bjóðendur skiluðu með tilboðum sínum skrá með upplýsingum um allar þær bifreiðar sem boðnar væru til þjónustunnar og útlistun á því hvernig þær fullnægðu þeim kröfum sem gerð var grein fyrir í kafla 2.0.7 í tæknilýsingu útboðsgagna. Í þeim kafla kom fram að bjóðendur skyldu miða tilboð sitt við 45 hópferðabifreiðar sem skyldu meðal annars hafa tvö stæði fyrir hjólastóla, þar af skyldu bjóðendur hafa yfir að ráða a.m.k. 25 bifreiðum 1. júlí 2020 og 45 bifreiðum 1. september sama ár. Þá var áréttað í grein 0.5 í útboðsgögnum að bjóðendum væri skylt að leggja fram gögn til staðfestingar á að kröfur um hæfi væru uppfylltar, en í þeim efnum var sérstaklega vísað til gagna samkvæmt grein 0.10.3. Af framangreindum ákvæðum verður ráðið að þótt ekki hafi verið gerð krafa um að bjóðendur hefðu umráð allra 45 bifreiðanna þegar við skil tilboða skyldu þeir á því tímamarki leggja fram upplýsingar um þær, enda ljóst að kaupandi hygðist leggja mat á hvernig bifreiðarnar fullnægðu kröfum tæknilýsingar. Fyrir liggur að kærandi lagði einungis fram upplýsingar um 26 bifreiðar með tilboði sínu, en fullyrti að hann myndi hafa yfir nægilegum fjölda bifreiða að ráða um haustið sem og að þær stæðust kröfur útboðslýsingar. Að virtu eðli þess annmarka sem var á tilboði kæranda að þessu leyti verður, eins og mál þetta liggur fyrir nú, ekki talið að varnaraðila hafi verið skylt að gefa honum tækifæri til þess að bæta úr annmarkanum samkvæmt 5. mgr. 66. gr. laga nr. 120/2016 eða öðrum ákvæðum laganna. Verður þegar af þeirri ástæðu að miða við að tilboð kæranda hafi ekki fullnægt kröfum útboðsgagna og að varnaraðila hafi því verið rétt að telja það ógilt. Að virtum þeim gögnum sem nú liggja fyrir nefndinni hefur kærandi ekki leitt að því verulegar líkur að varnaraðili hafi með öðrum hætti brotið gegn lögum við framkvæmd útboðsins. Samkvæmt öllu framangreindu hafa ekki verið leiddar verulegar líkur að broti gegn lögum um opinber innkaup sem getur leitt til ógildingar ákvörðunar eða annarra athafna varnaraðila, sbr. 1. mgr. 107. gr., sbr. 1. mgr. 110. gr. laga um opinber innkaup. Verður því fallist á kröfu varnaraðila um að aflétta þeirri sjálfkrafa stöðvun samningsgerðar sem komst á með kæru í máli þessu.

Ákvörðunarorð:

Stöðvun útboðs varnaraðila, Strætó bs., nr. 14799 auðkennt „Sameiginleg akstursþjónusta fatlaðs fólks á höfuðborgarsvæðinu“, er aflétt.


Reykjavík, 17. júlí 2020


Ásgerður Ragnarsdóttir (sign)

Sandra Baldvinsdóttir (sign)

Auður Finnbogadóttir (sign)







Úrskurðir, ákvarðanir og aðrar úrlausnir sem birtast á vef Stjórnarráðsins eru á ábyrgð viðkomandi stjórnvalds. 
Stjórnarráðið ber ekki ábyrgð á efni frá sjálfstæðum stjórnvöldum umfram það sem leiðir af lögum.

Hafa samband

Ábending / fyrirspurn
Ruslvörn
Vinsamlegast svaraðu í tölustöfum