Hoppa yfir valmynd
K%EF%BF%BD%EF%BF%BDrunefnd %EF%BF%BD%EF%BF%BDtbo%EF%BF%BD%EF%BF%BDsm%EF%BF%BD%EF%BF%BDla

Mál nr. 33/2021. Úrskurður kærunefndar útboðsmála.

Úrskurður kærunefndar útboðsmála 26. nóvember 2021
í máli nr. 33/2021:
Ístak hf.
gegn
Vegagerðinni og
Skagfirskum verktökum ehf.

Lykilorð
Hæfiskröfur. Reynsla. Velta.

Útdráttur
Varnaraðili bauð út vegagerð og gerð nýrrar brúar. Varnaraðili valdi tilboð S. Kærandi taldi þá ákvörðun ólögmæta þar sem S hefði ekki fullnægt hæfiskröfum útboðsgagna. Kærunefnd útboðsmála taldi að skýra ætti kröfur um hæfi bjóðendum í hag. Með hliðsjón af því yrði að skýra kröfur útboðsgagna um verkreynslu og um lágmarksveltu á þann hátt að S hefði fullnægt þeim kröfum sem gerðar höfðu verið. Því var öllum kröfum kæranda í málinu hafnað.

Með kæru móttekinni hjá kærunefnd útboðsmála 9. september 2021 kærði Ístak hf. útboð Vegagerðarinnar (hér eftir vísað til sem varnaraðila) nr. 20-097 auðkennt „Þverárfjallsvegur (73) í Refasveit og Skagastrandarvegur (74) um Laxá“. Kærandi krefst þess að felld verði úr gildi ákvörðun varnaraðila frá 30. ágúst 2021 að leita samninga við Skagfirska verktaka ehf. Til vara er þess krafist að kærunefnd útboðsmála leggi fyrir varnaraðila að auglýsa útboðið á nýjan leik. Þá er „eftir atvikum“ óskað eftir því að kærunefnd veiti álit sitt á skaðabótaskyldu varnaraðila gagnvart kæranda. Einnig er krafist málskostnaðar.

Varnaraðila og Skagfirskum verktökum ehf. var kynnt kæran og gefinn kostur á að gera athugasemdir. Með greinargerðum 27. september 2021 kröfðust varnaraðili og Skagfirskir verktakar ehf. að öllum kröfum kæranda yrði hafnað.

Með ákvörðun kærunefndar útboðsmála 13. október 2021 var stöðvun samningsgerðar, sem komist hafði á með kæru í málinu, aflétt að kröfu varnaraðila og Skagfirskra verktaka ehf.

I

Í september 2021 bauð varnaraðili út gerð Þverárfjallsvegar í Refasveit og Skagastrandarvegar og gerð nýrrar brúar yfir Laxá. Í grein 1.8 í útboðsgögnum kom fram að bjóðandi skyldi á síðastliðnum sjö árum hafa lokið við a.m.k. eitt sambærilegt verk fyrir verkkaupa eða annan aðila. Með sambærilegu verki væri átt við verkefni svipaðs eðlis og að upphæð verksamnings hefði að lágmarki verið 50% af tilboði í hið útboðna verk. Við þennan samanburð myndi verkkaupi taka tillit til verðbreytinga miðað við byggingarvísitölu. Efnislega sambærileg krafa var gerð til yfirstjórnanda verks. Þá kom einnig fram í greininni að meðalársvelta fyrirtækis bjóðanda skyldi að lágmarki hafa verið sem næmi 80% af tilboði bjóðanda án virðisaukaskatts í hið útboðna verk síðastliðin þrjú ár. Þá kom fram að í þeim tilvikum sem fleiri en einn aðili legðu fram sameiginlegt tilboð skyldi a.m.k. einn af þeim uppfylla kröfur um reynslu af sambærilegu verki. Þá skyldi heimilt að leggja saman veltu hjá allt að þremur bjóðendum sem skiluðu sameiginlegu tilboði til að uppfylla kröfu um lágmarksveltu. Í grein 1.9 kom fram að velja skyldi tilboð á grundvelli lægsta verðs.

Tilboð voru opnuð 17. ágúst 2021 og bárust tilboð frá þremur bjóðendum. Tilboð Skagfirskra verktaka ehf. var lægst að fjárhæð en tilboð kæranda hæst. Með bréfi 30. ágúst 2021 tilkynnti varnaraðili bjóðendum að ákveðið hefði verið að leita samninga við Skagfirska verktaka ehf. á grundvelli tilboðs þess. Fyrir liggur að 20. október 2021 skrifuðu vararaðili og Skagfirskir verktakar ehf. undir samning um verkið.

II

Kærandi byggir á því að Skagfirskir verktakar ehf. hafi ekki fullnægt hæfiskröfum útboðsins. Félagið hafi hvorki lokið verkefni svipaðs eðlis né að tilgreindri fjárhæð. Það verk sem Skagfirskir verktakar ehf. byggi á að fullnægi kröfum útboðsins, þ.e. verk þeirra við Sauðárkrókslínu, sé ekki svipaðs eðlis og hið útboðna verk, enda varði það ekki vegagerð heldur lagningu strengs í jörð. Verkið sé allt annars eðlis, krefjist mismunandi þekkingar, mannafla o.s.frv. Þá verði að miða kröfu um lágmarks fjárhæð verks við upphæð verksamnings og að sú upphæð hafi að lágmarki verið 50% af tilboði í hið útboðna verk. Óheimilt sé að taka tillit til hugsanlegra viðbóta eða aukaverka. Jafnframt verði að skilja ákvæði útboðsgagna um veltu svo að ársvelta bjóðenda þurfi að nema 80% af tilboði bjóðanda án virðisaukaskatts í hið útboðna verk öll síðastliðin þrjú ár. Ekki nægi að meðalvelta síðustu þriggja ára nemi 80% af tilboði bjóðanda. Skagfirskir verktaka ehf. fullnægi ekki þessum kröfum og því hafi verið óheimilt að taka tilboði þeirra.

III

Varnaraðili byggir á því að þrjú fyrirtæki standi sameiginlega að Skagfirskum verktökum ehf. og beri þau öll sameiginlega ábyrgð á tilboði fyrirtækisins. Við athugun á hæfiskröfum hafi verið litið til hæfis allra þeirra fyrirtækja sem hafi staðið að Skagfirskum verktökum ehf. Við mat á verkreynslu hafi verið litið til þess að eitt af þeim fyrirtækjum sem hafi staðið að Skagfirskum verktökum ehf. hafi unnið verk við Sauðárkrókslínu fyrir Landsnet og hafi yfirstjórnandi Skagfirskra verktaka ehf. komið að því verki. Hafi varnaraðili talið að þetta verk væri svipaðs eðlis og það verk sem boðið hafði verið út þegar litið væri til eðlis verksins í heild, en ekki einungis afmarkaðra verkþátta. Við mat á því hvort umrætt verk hafi náð þeirri fjárhæð sem útboðsgögn hafi áskilið hafi verið litið til endanlegra heildargreiðslna fyrir verkið en ekki einungis upphaflegrar fjárhæðar verksamnings. Í samræmi við skýrt orðalag útboðsgagna hafi einnig verið litið til meðalársveltu síðastliðinna þriggja ára við mat á því hvort Skagfirskir verktakar ehf. fullnægðu kröfum útboðsgagna um veltu en ekki til veltu hvers árs um sig. Að teknu tilliti til framangreinds hafi Skagfirskir verktakar ehf. fullnægt kröfum útboðsgagna. Fyrirtækið hafi átt lægsta tilboðið í útboðinu og því hafi varnaraðila borið að ganga að tilboði þess.

Skagfirskir verktakar ehf. byggja einnig á því að þeir hafi fullnægt öllum kröfum útboðsgagna. Verk þeirra við Sauðárkrókslínu hafi verið svipaðs eðlis og það sem boðið hafi verið út, enda að talsverðu leyti um sömu verkþætti að ræða. Þá lægi fyrir staðfesting frá Landsneti að heildarupphæð þess verksamnings væri umfram 50% af tilboði þess í hið útboðna verk.

IV

Áður hefur verið lýst grein 1.8 í útboðsgögnum en samkvæmt þeirri grein þurftu bjóðendur meðal annars að hafa á síðastliðnum sjö árum lokið verki svipaðs eðlis og það verk sem boðið var út og þar sem upphæð verksamnings var að lágmarki 50% af tilboði í hið útboðna verk. Efnislega sambærileg krafa var gerð til yfirstjórnanda verks.

Meginregla laga nr. 120/2016 um opinber innkaup er sú að öll fyrirtæki eigi þess kost að leggja fram tilboð eða sækja um þátttöku í útboðum á vegum opinberra aðila, sbr. 1. tl. og 9. tl. 1. mgr. 2. gr. laganna. Ákvæði 69. gr. laganna heimilar þó kaupanda að setja skilyrði fyrir þátttöku fyrirtækja m.a. á grundvelli fjárhagsstöðu, sbr. 71. gr., og á grundvelli tæknilegrar og faglegrar getu, sbr. 72. gr. Þau skilyrði þurfa þó að tengjast efni samnings með málefnalegum hætti og fullnægja kröfum um jafnræði og meðalhóf, sbr. m.a. 15. gr. laganna. Af þessu leiðir að vafi um inntak skilyrða sem þessara verður að meginstefnu metinn bjóðendum í hag.

Að mati kærunefndar útboðsmála, og m.a. með hliðsjón af þessu, verður orðalagið „svipaðs eðlis“ í greininni ekki túlkað með íþyngjandi hætti fyrir bjóðendur eða með þeim hætti að það verk sem bjóðendur vísi til þurfi að ná til nákvæmlega sömu verkþátta, heldur beri að líta til eðli verksins í heild, sbr. úrskurður kærunefndar útboðsmála frá 28. janúar 2020 í máli nr. 17/2019. Þar sem fram er komið að verkið sem lægstbjóðandi mun hafa unnið hafi lotið að línulögn og hafi í því m.a. falist lagning aðkomuvega og vegaslóða, gerð undirstaðna og jarðvinna þykir mega álíta verkið vera “svipaðs eðlis” og hið útboðna verk. Þá verður og að miða við að við mat á upphæð svipaðs verksamnings megi líta til heildargreiðslna fyrir verkið, eftir atvikum að teknu tilliti til hugsanlegra viðbóta og aukaverka. Verður því að miða við að það verk sem Skagfirskir verktakar ehf. vísa til og nefnt er „Sauðárkrókslína 2“, fullnægi framangreindum kröfum.

Þá verður með sömu rökum að skýra skilyrði um veltu í útboðsgögnum svo að meðalvelta síðustu þriggja ára skuli hafa numið 80% af tilboði bjóðanda í hið útboðna verk. Að virtum gögnum málsins verður að miða við að lægstbjóðandi hafi fullnægt þessari kröfu þegar litið er til veltu þeirra þriggja fyrirtækja sem stóðu að baki honum.

Samkvæmt framansögðu verður ekki talið að varnaraðili hafi brotið gegn lögum við val á tilboði í hinu kærða útboði. Verður því að hafna öllum kröfum kæranda í málinu.

Úrskurðarorð:

Öllum kröfum kæranda, Ístaks hf., vegna útboðs varnaraðila, Vegagerðarinnar, nr. 20-097 auðkennt „Þverárfjallsvegur (73) í Refasveit og Skagastrandarvegur (74) um Laxá“, er hafnað.


Reykjavík, 26. nóvember 2021


Reimar Pétursson (sign)

Kristín Haraldsdóttir (sign)

Auður Finnbogadóttir (sign)

 



Úrskurðir, ákvarðanir og aðrar úrlausnir sem birtast á vef Stjórnarráðsins eru á ábyrgð viðkomandi stjórnvalds. 
Stjórnarráðið ber ekki ábyrgð á efni frá sjálfstæðum stjórnvöldum umfram það sem leiðir af lögum.

Hafa samband

Ábending / fyrirspurn
Ruslvörn
Vinsamlegast svaraðu í tölustöfum