Mál nr. 23/2020. Úrskurður kærunefndar útboðsmála.
Úrskurður kærunefndar útboðsmála 28. ágúst2020
í máli nr. 23/2020:
Penninn ehf.
gegn
Garðabæ,
Ríkiskaupum og
Bústoð ehf.
Lykilorð
Málskostnaður.
Útdráttur
Kærandi, P, krafðist þess meðal annars að örútboð varnaraðila G og R um skólahúsgögn fyrir grunnskóla yrði fellt úr gildi. Meðan málið var til meðferðar fyrir kærunefndinni upplýstu G og R um það að mistök hefðu leitt til þess að tilboð B hefði verið valið í örútboðinu og velja hefði átt tilboð kæranda. Í framhaldinu var tilboð kæranda valið og komst á bindandi samningur. Eina krafan sem eftir stóð fyrir kærunefndinni var krafa kæranda um málskostnað sem varnaraðilar samsinntu. Kærunefndin féllst á kröfu kæranda um að varnaraðilar skyldu greiða honum málskostnað vegna reksturs kærumálsins.
Með kæru móttekinni hjá kærunefnd útboðsmála 9. júní 2020 kærir Penninn ehf. örútboð Garðabæjar og Ríkiskaupa (hér eftir vísað til sem varnaraðila) nr. 21177 innan rammasamnings RK 04.01 um skólahúsgögn auðkennt „Húsgögn fyrir Álftanesskóla“. Kærandi krafðist þess aðallega að kærunefnd útboðsmála ógilti ákvörðun varnaraðila um að ganga til samninga við Bústoð ehf. um kaup á húsgögnum fyrir Álftanesskóla og að nefndin „leg[ð]i fyrir kaupanda að gera samning við kæranda um kaup á húsgögnum samkvæmt hinu kærða örútboði.“ Til vara var þess krafist að hið kærða örútboð yrði fellt úr gildi og að kærunefnd legði fyrir varnaraðila að auglýsa örútboðið að nýju, sem og að kærunefnd léti í ljós álit á skaðabótaskyldu varnaraðila gagnvart kæranda. Auk þess var í öllum tilvikum krafist málskostnaðar.
Í greinargerð varnaraðila 25. júní 2020 var þess krafist að hafnað yrði kröfu kæranda um að lagt yrði fyrir varnaraðila að auglýsa hið kærða örútboð á nýjan leik. Jafnframt kröfðust varnaraðilar þess að kröfu kæranda um álit kærunefndar á skaðabótaskyldu yrði hafnað en féllust á kröfu hans um málskostnað. Í greinargerð Bústoðar ehf. 24. júní 2020 var þess krafist að kröfum kæranda yrði hafnað.
Í andsvörum kæranda 23. júlí 2020 er ítrekuð krafa um að kærunefnd úrskurði honum málskostnað en að öðru leyti fallið frá kröfum í málinu.
Með ákvörðun kærunefndar útboðsmála 1. júlí 2020 var kröfu kæranda um stöðvun hins kærða örútboðs um stundarsakir hafnað.
I
Í mars 2020 óskuðu varnaraðilar eftir tilboðum í kaup á ýmsum húsgögnum fyrir Álftanesskóla í Garðabæ, þ. á m. í 200 staflanlega stóla í sal og vagna undir þá. Um var að ræða örútboð innan rammasamnings um skólahúsgögn. Í grein 1.3 í örútboðsgögnum kom meðal annars eftirfarandi fram: „Boðin húsgögn skulu vera sambærileg að stærðum, (vikmörk +/- 5 cm), efni, útliti og gerð við eftirfarandi lýsingar og teikningar/ljósmyndir af húsgögnum sem teljast hluti þessa útboðs. Sérstök athygli er vakin á sethæð stóla og sófa, en þær taka mið af væntanlegum notendahóp. Mikilvægt er að þeim viðmiðum sé fylgt. Að öðru leyti telst varan ekki uppfylla kröfur örútboðsgagna og tilboðið þ.a.l. ógilt. Athugið að myndir í kröfulýsingu eru einungis dæmi og alls ekki kröfur um tegund eða útlit húsgagnanna!“. Í grein 1.3.2.4 voru gerðar eftirfarandi kröfur til staflanlegra stóla í sal og vagna undir þá: „Stólarnir skulu vera armalausir og smíðaðir úr krómaðri (ca. 11-13 mm) sleðagrind og þurfa að staflast auðveldlega (allt að 40 stólar í einn vagn). Seta og bak skulu vera úr teygjuefni – 99% Polyester, 1% Polyamid, Martindale próf: 70,000 – 80,000 núningar, sem skal vera ónæmisprófað, eldtefjandi og sniðið þannig að hægt sé að losa það af stólnum. Engar skarpar brúnir mega vera á grind og fótum. Tappar skulu vera á fótum svo stóllinn megi standa á parketi og flísum. Stærstu utanmál skulu vera ca. D 58 sm, H 86 sm (sethæð 46-48 cm), B 51 sm. Áklæði: 99% Polyester, 1% Polyamid“. Í grein 1.4 kom fram að tilboð skyldu metin á grundvelli ábyrgðar á boðnum vöru, sem gat mest gefið 10 stig, gæða vöru sem gátu mest gefið 20 stig, og verðs sem gat mest gefið 70 stig. Kom fram að gæði vöru yrðu metin af skoðunarhópi sem skyldu gefa stig fyrir þægindi, meðfærileika, áferð og frágang, en þessir þættir voru skýrðir nánar í grein 1.4.2 í örútboðsgögnum.
Með bréfi 3. júní 2020 tilkynntu varnaraðilar að tilboð hefðu borist frá tveimur aðilum í örútboðinu, það er þrjú tilboð frá kæranda og tvö tilboð frá Sýrusson Hönnunarstofu ehf., og að varnaraðilar hygðust taka tilboði frá kæranda þar sem það hefði fengið flest stig í örútboðinu. Þá kom fram að enda þótt ekki væri skylt að hafa biðtíma þegar um örútboð væri að ræða hygðist kaupandi viðhafa fimm daga biðtíma. Með bréfi, sem sent var degi síðar, tilkynntu varnaraðilar um leiðréttingu á vali tilboða þar sem í ljós hefðu komið mistök við útreikning stiga. Var þá tilkynnt að ákveðið hefði verið að taka tilboði frá Bústoð ehf. þar sem tilboð þess hefði verið metið hagstæðast samkvæmt valforsendum örútboðsgagna. Jafnframt var upplýst að varnaraðilar hygðust viðhafa fimm daga biðtíma án lagaskyldu.
Eftir að kærandi kærði örútboðið til kærunefndar útboðsmála 9. júní 2020 skiluðu varnaraðilar greinargerð í málinu 25. júní 2020. Þar var upplýst að gerð hefðu verið mistök við val á tilboði frá Bústoð ehf., þar sem tilboð þess félags hefði ekki verið í samræmi við örútboðsgögn. Tiltóku varnaraðilar að þeir hygðust senda út endanlega tilkynningu um val tilboðs í samræmi við örútboðsgögn.
Í andsvörum kæranda 23. júlí 2020 kom fram að 3. sama mánaðar hefði varnaraðili Ríkiskaup tilkynnt þátttakendum hins kærða örútboðs að tiltekið tilboð kæranda hefði verið valið og að ákveðið hefði verið að 10 dagar skyldu líða þar til tilkynnt yrði um endanlegt samþykki þess. Þar sagði jafnframt að þann 13. júlí 2020 hefði varnaraðilinn tilkynnt kæranda að umrætt tilboð hefði verið endanlega samþykkt og að kominn væri á bindandi samningur.
Ekki hafa borist frekari athugasemdir frá varnaraðilum og Bústoð ehf. Af þessum sökum lýtur úrlausn í máli þessu eingöngu að kröfu kæranda um málskostnað.
II
Kærandi byggir á því að mistök hafi valdið því að tilboð Bústoðar ehf. hafi verið valið í hinu kærða örútboði 4. júní 2020, svo sem varnaraðilar hafi viðurkennt. Kæra hans til kærunefndar útboðsmála hafi verið nauðsynleg til þess að tryggja það að framkvæmd hins kærða örútboðs væri í samræmi við lög nr. 120/2016 um opinber innkaup og örútboðsgögn. Beri því að úrskurða varnaraðila til þess að greiða honum málskostnað samkvæmt 3. mgr. 111. gr. laga nr. 120/2016.
Varnaraðilar taka undir kröfu kæranda um að honum verði úrskurðaður málskostnaður vegna kostnaðar við að hafa uppi kæru í málinu. Vegna kæru kæranda hafi varnaraðilar orðið þess áskynja að tilboð Bústoðar ehf. uppfyllti ekki lágmarkskröfur örútboðsgagna. Af kærunni hafi mátt ráða mistök við framkvæmd hins kærða örútboðs sem hafi jafnframt gert það að verkum að unnt hafi verið að velja hagstæðasta tilboðið í örútboðinu í samræmi við örútboðsgögn.
III
Samkvæmt 3. mgr. 111. gr. laga nr. 120/2016 um opinber innkaup getur kærunefnd útboðsmála ákveðið að varnaraðili greiði kæranda kostnað við að hafa kæruna uppi. Ákvæði þetta á rætur sínar að rekja til 3. mgr. 81. gr. þágildandi laga nr. 94/2001 um opinber innkaup. Í athugasemdum með frumvarpi til þeirra laga sagði um ákvæðið: „Í 3. mgr. er að finna það nýmæli að heimilt er að ákveða kæranda málskostnað úr hendi kærða vegna reksturs máls fyrir nefndinni. Slík ákvörðun kæmi að jafnaði aðeins til greina þegar kærði tapaði máli fyrir nefndinni í öllum verulegum atriðum.“
Það er ágreiningslaust á milli kæranda og varnaraðila að mistök hafi átt sér stað við val á tilboði í hinu kærða örútboði, og að kæra kærandi til kærunefndar útboðsmála hafi leitt til leiðréttingar á því til samræmis við lög nr. 120/2016 og örútboðsgögn. Að þessu virtu verður varnaraðilum gert að greiða kæranda málskostnað sem þykir hæfilega ákveðinn 550.000 krónur og er þá tekið tillit til virðisaukaskatts.
Úrskurðarorð:
Varnaraðilar, Garðabær og Ríkiskaup, greiði kæranda, Pennanum ehf., 550.000 krónur í málskostnað.
Reykjavík, 28. ágúst 2020
Ásgerður Ragnarsdóttir
Sandra Baldvinsdóttir
Auður Finnbogadóttir