Mál nr. 10/2020. Ákvörðun kærunefndar útboðsmála.

Ákvörðun kærunefndar útboðsmála 5. maí 2020
í máli nr. 10/2020:
Hreinsitækni ehf.
gegn
Hvalfjarðarsveit
og Stífluþjónustu Suðurlands ehf.

Lykilorð
Útboðsgögn. Stöðvunarkröfu hafnað.

Útdráttur
Kröfu kæranda um stöðvun samningsgerðar vegna útboðs, sem varðar hreinsun rotþróa í Hvalfjarðarsveit 2020-2024, var hafnað þar sem skilyrði 1. mgr. 110. gr. laga nr. 120/2016 um opinber innkaup voru ekki talin uppfyllt.

Með kæru 6. mars 2020 kærði Hreinsitækni ehf. ákvörðun Hvalfjarðarsveitar (hér eftir vísað til sem varnaraðila) um val á tilboði í útboðinu „Hreinsun rotþróa í Hvalfjarðarsveit 2020-2024“. Kærandi gerir aðallega þá kröfu að felld verði úr gildi ákvörðun varnaraðila um að taka tilboði Stífluþjónustu Suðurlands ehf. í hinu kærða innkaupaferli. Til vara er þess krafist að útboðið verði fellt úr gildi og varnaraðila gert að bjóða þjónustuna út á nýjan leik. Þá eru gerðar kröfur um að nefndin veiti álit sitt á skaðabótaskyldu varnaraðila gagnvart kæranda og að varnaraðila verði gert að greiða kæranda málskostnað. Varnaraðili krefst þess að kröfu kæranda um stöðvun samningsgerðar verði vísað frá eða hafnað, en að að öðrum kröfum verði hafnað. Í þessum þætti málsins tekur nefndin afstöðu til kröfu kæranda um stöðvun samningsgerðar, en úrlausn málsins bíður að öðru leyti endanlegs úrskurðar.

Hið kærða útboð lítur eins og heitið ber með sér að hreinsun rotþróa í Hvalfjarðarsveit. Í grein 1.1.5 í útboðsgögnum kom fram að þjónustan fælist í hreinsun allra rotþróa við heimili, lögbýli, frístundahús, stofnanir sveitarfélags og fleiri aðila í sveitarfélaginu, samtals um 680 rotþrær. Þá kom fram að verktaki skyldi framkvæma aukalegar hreinsanir eftir beiðni lóðarhafa eða verkkaupa og rukka verkbeiðanda í hvert skipti sérstaklega fyrir þær hreinsanir. Í grein 1.3.2 var fjallað um magntölur og þar sagði meðal annars: „Magntölur í tilboðsskrá byggja á lista yfir staðsetningu rotþróa. Verktaki skráir framvindu verksins í forritið Seyru sem verkkaupi veitir aðgang að. Einingarverð skal miðast við jafnaðarkostnað. Heildarverð fyrir hvern tilboðslið fæst með því að margfalda saman magntölu og einingarverð.“ Grein 1.4.7 fjallaði um meðferð og mat á tilboðum og þar sagði meðal annars: „Við yfirferð tilboða er einingarverð bjóðenda sett inn í tilboðsskrá útboðsgagna. Hafi bjóðandi breytt magni, fellt niður línur eða bætt línum við tilboðsskrána kemur það ekki fram við yfirferð, enda er slíkt óheimilt.“ Í grein 2.2.1 sagði meðal annars um greiðslur: „Mælieining fyrir hreinsun er stykki. Magntala er fjöldi rotþróa, flokkaðar eftir stærð. Einingarverð skal innifela allan kostnað við framkvæmd verksins, m.a. ferðakostnað, akstur, tæki, tæmingu rotþróar, losun vatns úr seyru, endurdælingu vatns til baka í rotþró, hreinsitæki, flutning seyru á losunarstað, merkingar, opnun og lokun rotþróa, vinnu við frágang ásamt umsjón og skýrslugerð.“ Í grein 2.3.1.1 var fjallað um aukalegar hreinsanir og þar kom fram að verktaki skyldi framkvæma viðbótarhreinsanir að beiðni lóðarhafa væri þess óskað og verktaki rukka viðkomandi sérstaklega fyrir hverja hreinsun. Þá gæti varnaraðili einnig óskað eftir aukalegum hreinsunum og greiddi þá fyrir verkið. Um greiðslur fyrir aukalegar hreinsanir sagði svo: „Mælieining fyrir viðbótarverk starfsmanna er klukkustundir. Magn er fjöldi klukkustunda sem starfsmaður er við vinnu á verkstað við umbeðið verk. Í einingarverði skal innifela allan kostnað við að hafa starfsmann í vinnu. Mælieining fyrir viðbótarverk hreinsibíls er klukkustundir. Magn er fjöldi klukkustunda sem hreinsibíll er við vinnu á verkstað við umbeðið verk. Í einingarverði skal innifela allan kostnað við að hafa holræsabíl að störfum.“

Samkvæmt grein 1.1.4 í útboðsgögnum sem bar yfirskriftina „Kröfur til bjóðenda“ skyldu bjóðendur sem kæmu til álita sem viðsemjendur láta varnaraðila í té tilteknar upplýsingar, væri þess óskað. Meðal þeirra upplýsinga sem voru tilgreindar í greininni var „skrá yfir helstu tæki og búnað sem fyrirhugað er að nota við verkið“. Í grein 2.1.6 sem varðaði „Búnað“ kom meðal annars fram að hreinsunarbifreiðar sem yrðu notaðir til hreinsunar rotþróa og flutninga skyldu a.m.k. uppfylla „EURO IV“ kröfur um mengun.

Samkvæmt tilboðsblaði sem fylgdi útboðsgögnum áttu bjóðendur að fylla út þrjú einingarverð fyrir mismunandi þætti þjónustunnar, þ.e. hreinsun á rotþróm sem væru í fyrsta lagi 0 – 4000 lítrar, í öðru lagi 4001 – 6000 lítrar og loks rotþrær sem væru 6001 lítrar og stærri. Þá bar einnig að tilgreina einingarverð fyrir endurkomugjald. Á tilboðsblaði var einnig beðið um einingarverð í viðbótarverk en þau skiptust í þrjá liði: í fyrsta lagi „Holræsabíll“, í öðru lagi vinna starfsmanna og í þriðja lagi kílómetragjald. Með útboðsgögnum fylgdi einnig listi yfir hreinsunarstaði í Hvalfjarðarsveit þar sem taldar voru upp allar rotþrær og stærð þeirra.

Tilboð voru opnuð 9. janúar 2020 og átti Stífluþjónusta Suðurlands ehf. lægsta tilboð að fjárhæð 23.762.070 krónur en kærandi næstlægsta tilboð að fjárhæð 23.967.770 krónur. Með tölvupósti 24. febrúar 2020 var bjóðendum tilkynnt að varnaraðili hefði ákveðið að taka tilboði Stífluþjónustu Suðurlands ehf. Kærandi óskaði eftir upplýsingum frá varnaraðila um þær bifreiðar sem Stífluþjónusta Suðurlands ehf. hygðist nota við þjónustuna og hvernig þær bifreiðar uppfylltu skilyrði útboðsgagna um „EURO IV“ kröfur um mengun. Í svari varnaraðila 25. febrúar 2020 kom fram að í tilboði Stífluþjónustu Suðurlands ehf. hefðu verið tilgreindar tvær bifreiðar sem nota ætti. Í ljós hafi komið að einungis annað tækið uppfyllti mengunarkröfur og yrði það því einungis notað.

Kærandi telur að tilboð hans hafi verið hagstæðast þar sem tilboð Stífluþjónustu Suðurlands ehf. hafi verið ógilt. Hann vísar einkum til þess að samkvæmt útboðsgögnum hafi verið óskað eftir tveimur tegundum bifreiða, annars vegar svonefndri rotþróarbifreið og hins vegar svonefndri holræsabifreið. Sú bifreið lægstbjóðanda sem uppfylli kröfur greinar 2.1.6 þar sem vísað sé til „EURO IV“ krafna vegna mengunar sé rotþróarbifreið og hafi því ekki verið boðin lögmæt holræsabifreið sem uppfylli kröfur útboðsgagna. Þá hafi sú bifreið sem ekki uppfyllti staðalinn verið seld á lægra einingarverði og hafi það haft áhrif á verðtilboð lægstbjóðanda sem miði við að ódýrari bifreið sinni þjónustunni að hluta.

Varnaraðili vísar einkum til þess að mistök hafi verið gerð á tilboðsblaði útboðsgagna þar sem vísað hafi verið til holræsabifreiðar þar sem beðið var um verð fyrir viðbótarverk. Viðbótarverkin hafi einungis átt að felast í aukalegum hreinsunum á rotþróm en ekki holræsum. Það hafi verið augljóst að útboðið varðaði hreinsun rotþróa enda sé aldrei minnst á holræsi eða hreinsun þeirra í útboðsgögnum. Þá sé það aðeins í umræddri magntöluskrá sem vísað sé til holræsabifreiða. Einnig er tekið fram að það hafi ekki verið skilyrði samkvæmt útboðsgögnum að tvö eða fleiri tæki skyldu notuð við framkvæmd verksins.

Niðurstaða

Af lestri útboðsgagna verður ráðið að hið kærða útboð hafi einungis lotið að hreinsun rotþróa en ekki holræsa, sbr. til dæmis grein 1.1.5 þar sem gerð er grein fyrir verkinu. Þrátt fyrir að vísað hafi verið til þess að greiðslur fyrir aukalegar hreinsanir skyldu innifela allan kostnað við að hafa „holræsabíl“ að störfum og að beðið hafi verið um einingarverð fyrir „holræsabíl“ á tilboðsblaði mátti bjóðendum að mati nefndarinnar vera ljóst að um misritun var að ræða, enda ekkert í útboðsgögnum sem benti til þess að óskað væri eftir öðru en hreinsun rotþróa. Ekki er deilt um að sú bifreið í tilboði lægstbjóðanda sem uppfyllir kröfur vegna mengunar, sbr. grein 2.1.6 í útboðsgögnum, getur sinnt þeirri þjónustu sem um ræðir. Þá verður að mati nefndarinnar ekki ráðið af útboðsgögnum að gerð sé krafa um að fleiri en ein bifreið verði notuð við þjónustuna. Verður því ekki annað ráðið, eins og mál þetta liggur nú fyrir, en að tilboð lægstbjóðanda hafi uppfyllt kröfur útboðsgagna og að hann geti sinnt þjónustunni með fyrrgreindri bifreið sem uppfyllir mengunarkröfurnar. Að virtum þeim upplýsingum sem nú liggja fyrir nefndinni verður ekki séð að brotið hafi verið með öðrum hætti gegn lögum um opinber innkaup, þar með talið jafnræði bjóðenda. Samkvæmt þessu telur kærunefnd útboðsmála að ekki hafi verið leiddar verulegar líkur að því að við val á tilboði í hinu kærða útboði hafi verið brotið gegn lögum eða reglum um opinber innkaup sem geti leitt til ógildingar ákvörðunar eða annarra athafna varnaraðila, sbr. 1. mgr. 110. gr. laga nr. 120/2016 um opinber innkaup. Kröfu kæranda um stöðvun samningsgerðar verður því hafnað.

Ákvörðunarorð:

Hafnað er kröfu kæranda, Hreinsitækni ehf., um að stöðvuð verði samningsgerð milli varnaraðila, Hvalfjarðarsveitar, og Stífluþjónustu Suðurlands ehf. í kjölfar útboðsins „Hreinsun rotþróa í Hvalfjarðarsveit 2020-2024“.

Reykjavík, 5. maí 2020

Ásgerður Ragnarsdóttir

Auður Finnbogadóttir

Sandra Baldvinsdóttir