Umhverfis- og auðlindráðuneytið tók formlega til starfa 1. september 2012 við tilflutning verkefna úr sjávarútvegs- og landbúnaðarráðuneyti og iðnaðarráðuneyti til umhverfisráðuneytis.

Verkefni umhverfis- og auðlindaráðuneytisins varða meðal annars umhverfis- og náttúruvernd, loftslagsmál, sjálfbæra nýtingu auðlinda, skipulags- og byggingarmál, skógrækt og landgræðslu.

Ráðherra fer með yfirstjórn ráðuneytisins og ber ábyrgð á öllum stjórnarframkvæmdum þess. Ráðuneytisstjóri stýrir ráðuneytinu undir yfirstjórn ráðherra.

Skrifstofur umhverfis- og auðlindaráðuneytisins eru fjórar samkvæmt skipuriti þess auk skrifstofu ráðuneytisstjóra; skrifstofa landgæða, skrifstofa hafs, vatns og loftslags, skrifstofa umhverfis og skipulags og loks skrifstofa fjármála og rekstrar. Þverfagleg teymi starfa auk þess þvert á skrifstofur ráðuneytisins.

Verkefni ráðuneytisins eru skilgreind í forsetaúrskurði 15/2017 um skiptingu stjórnarmálefna milli ráðuneyta í Stjórnarráði Íslands.

Afgreiðsla ráðuneytisins er í Skuggasundi 1.