Hoppa yfir valmynd

Fjallkonuljóð

Efni
Blá ör til hægri2023 - Ávarp fjallkonunnar<p>þegar Hrafna-Flóki og félagar sigldu aftur til Noregs</p> <p>voru þeir spurðir hvernig staður þetta væri</p> <p>eyjan sem þeir kölluðu Ísland</p> <p>&nbsp;</p> <p>skítapleis</p> <p>sagði Flóki</p> <p>Herjólfur sagði að hún væri la-la</p> <p>Þórólfur sagði smjör drjúpa af hverju strái</p> <p>&nbsp;</p> <p>Flóki minntist á kuldann</p> <p>Herjólfur tók undir með honum </p> <p>en sagði þó að til að gæta sanngirni </p> <p>þyrfti að minnast á þessa yndislegu helgi í júlí</p> <p>þegar þeir böðuðu sig í ánni</p> <p>lögðust í mosann</p> <p>og leyfðu sólinni að þurrka sig</p> <p>Þórólfur sagði veðrið vera frábært</p> <p>en það hentaði vissulega ekki aumingjum</p> <p>&nbsp;</p> <p>Flóki talaði um fábreytni </p> <p>hann talaði um einangrun og myrkur</p> <p>Herjólfur sagðist geta hugsað sér að búa þarna hluta úr ári </p> <p>fámennt en góðmennt</p> <p>sagði Þórólfur</p> <p>&nbsp;</p> <p>svona gengu rökræðurnar fram eftir kvöldi</p> <p>og Norðmennirnir skemmtu sér svo vel við að hlusta á þær</p> <p>að sú hugmynd kviknaði að heyra í hrafninum</p> <p>&nbsp;</p> <p>hinum eina sanna</p> <p>þeim sem Flóki sleppti úr búrinu</p> <p>og hafði vísað þeim á klettinn </p> <p>&nbsp;</p> <p>hvað fannst þér? spurði einhver</p> <p>hvað fannst þér um þessa eyju?</p> <p>&nbsp;</p> <p>nóttina áður en við komum</p> <p>sagði hrafninn</p> <p>dreymdi mig að búrið opnaðist</p> <p>&nbsp;</p> <p>það var myrkur</p> <p>og þegar ég blakaði vængjunum </p> <p>bylgjaðist rökkrið eins og haf sem er að ókyrrast</p> <p>&nbsp;</p> <p>mér fannst ég vera fyrsta hugsunin í heiminum</p> <p>mér fannst ég slíta mig frá myrkrinu í líkamanum</p> <p>og losna frá honum </p> <p>&nbsp;</p> <p>ég flögraði um í leit að landi</p> <p>og fyrir neðan mig voru fortíðin og nútíðin og framtíðin </p> <p>hver ofan á annarri eins og stafli af skinnum</p> <p>&nbsp;</p> <p>ég sá jökla</p> <p>gróður</p> <p>dýralíf</p> <p>&nbsp;</p> <p>ég sá ísbíltúra</p> <p>barnavagna</p> <p>bárujárn</p> <p>&nbsp;</p> <p>ég sá túnfífla spretta upp úr gangstéttum</p> <p>ég sá fólk sem fór í kvöldsund</p> <p>með náttfötin í bakpokanum</p> <p>ég sá pípandi snjóruðningstæki í kófi</p> <p>&nbsp;</p> <p>þetta sá ég</p> <p>og allt í einu fannst mér að ég ætti að líta undan</p> <p>ég fann fyrir þessum skringilega ótta</p> <p>sem er bara til í draumum</p> <p>samt hélt ég áfram að horfa</p> <p>&nbsp;</p> <p>ég sá veðurspána</p> <p>ég sá óþægilegar fréttamyndir</p> <p>ég sá fólk dæmt í útlegð </p> <p>ég sá ótrúlega mikinn fisk</p> <p>&nbsp;</p> <p>ég sá í gegnum það sem mér hafði verið sýnt</p> <p>&nbsp;</p> <p>Flóki leit niður í gólfið</p> <p>Herjólfur skimaði í kringum sig</p> <p>Þórólfur starði í augun á hrafninum </p> <p>&nbsp;</p> <p>hvað gerðirðu?</p> <p>spurði einhver eftir langa þögn</p> <p>hann lenti</p> <p>svaraði annar</p> <p>&nbsp;</p> <p>nei</p> <p>sagði hrafninn</p> <p>ekki í draumnum</p> <p>í draumnum flaug ég upp í myrkrið</p> <p>&nbsp;</p> <p>ég blakaði vængjunum </p> <p>og fann að fyrir aftan mig </p> <p>bylgjaðist rökkrið eins og svört segl</p> <p>&nbsp;</p> <p>ég rann saman við myrkrið</p> <p>síðan vaknaði ég og sá að búrið var opið</p> <p>&nbsp;</p> <p>það var bjart</p> <p>ég vissi hvert ég átti að fara</p> <p>&nbsp;</p> <p>þó að ég hefði aldrei komið þangað áður</p> <p>fannst mér ég vera á heimleið</p> <p>&nbsp;</p> <p>ég flaug þangað með lokuð augun</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Jónas Reynir Gunnarsson</p> <p>Fjallkona: Arndís Hrönn Egilsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri2022 - Ávarp fjallkonunnar<p>Engin tunga bragðast eins</p> <p>engin tunga bragðast illa </p> <p>&nbsp;</p> <p>Tungur </p> <p>hafa rætur </p> <p>stofna og greinar </p> <p>eru brögðóttar mildar slóttugar</p> <p>kímnar kátar fullar </p> <p>af munúð</p> <p>hikandi haltrandi flæðandi </p> <p>græðandi hvassar</p> <p>ögrandi</p> <p>&nbsp;</p> <p>sumar smáar </p> <p>sumar gildar</p> <p>sumar ógnandi </p> <p>sumum ógnað</p> <p>&nbsp;</p> <p>Tungu má beita</p> <p>og breyta</p> <p>því verðum við að kyngja</p> <p>&nbsp;</p> <p>Við fengum tungu </p> <p>kvika og viðkvæma</p> <p>lætur illa að stjórn</p> <p>lagar sig að hverjum munni</p> <p>hún er gjöf </p> <p>og hún er gefins </p> <p>hverjum þeim sem vill opna upp á gátt</p> <p>lifandi tilvist</p> <p>eign einskis</p> <p>&nbsp;</p> <p>Nú rofar til</p> <p>börnin fylla litla vasa af túnfíflum</p> <p>hlaupa færandi hendi inn í hlýjan faðm</p> <p>&nbsp;</p> <p>Fíflarnir eru gulir</p> <p>himinninn er blár </p> <p>og faðmurinn er opinn faðmurinn </p> <p>á alltaf að vera opinn</p> <p>&nbsp;</p> <p>Grjót er ekki bara grjót</p> <p>og lækur ekki bara lækur</p> <p>&nbsp;</p> <p>Allt er lifandi</p> <p>opnum upp á gátt og þiggjum</p> <p>&nbsp;</p> <p>Í fjallinu vex hundasúra</p> <p>við leggjum hana á tunguna og finnum </p> <p>hvernig hún bragðast</p> <p>eins og vor &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; eins og </p> <p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; nýtt upphaf</p> <p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; eins </p> <p>og rót </p> <p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; sem fikrar sig </p> <p>frá&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; einu </p> <p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; til annars</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Brynja Hjálmsdóttir</p> <p>Fjallkona: Sylwia Zajkowska</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri2021 - Ávarp fjallkonunnar<p>Ein vil ég mæla fyrir okkur öll. Setjum grið.</p> <p>Virðum tifandi mosann</p> <p>mosabreiðuna</p> <p>mosalagið sem hjúpar jörð og nærir líf.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Setjum grið á öllum stöðum</p> <p>nefndum og ónefndum</p> <p>milli okkar og mosans. Setjum grið</p> <p>í móum. Setjum grið í mýrum. Í tjörnum.</p> <p>Í glitrandi lækjum og lindum.</p> <p>Á hraunbungum</p> <p>og í snjódældum.</p> <p>Á þurrum melakollum og í votlendi.</p> <p>Setjum grið á brunahrauni</p> <p>og í botni skógar</p> <p>þar sem söngvarinn ljúfi tyllir sér á grein.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Hægt, hægt vex undramjúkur mosinn</p> <p>vex dúandi mosinn sem fæstir kunnu áður að nefna</p> <p>viðkvæmur mosinn sem margur vild' ei neitt af vita</p> <p>glóandi mosinn sem breiddi úr sér</p> <p>fyrir augum allra án þess að sjást.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Engin mannskepna skal fara með óþarfa traðki út á mosann</p> <p>enginn málmdreki ógna honum með eiturgufum</p> <p>og ekki skal ógætileg framrás beittra klaufa</p> <p>skera í mosann sár</p> <p>sem óheftir vindar vilja ýfa upp.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Setjum grið á láglendi</p> <p>setjum grið á hálendi</p> <p>alin og óborin,</p> <p>getin og ógetin,</p> <p>nefnd og ónefnd</p> <p>veitum tryggðir og ævitryggðir</p> <p>mætar tryggðir og megintryggðir</p> <p>sem skulu haldast meðan mosi og manneskjur lifa.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Allt það líf sem enginn minntist á fyrrum kalla ég fram.</p> <p>Komið þið silfurhnokki, snúinskeggi, kelduskæna!</p> <p>Komið dýjahnappur, lindaskart, rauðburi, móabrúskur.</p> <p>Komið tildurmosi og hraungambri</p> <p>komið og breiðið úr ykkur til allra átta.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Verum sátt hvert við annað, við jörðina, við gróskuna</p> <p>við umhverfið sæla, við fjölbreytnina.</p> <p>Setjum grið, verum ólík en sátt</p> <p>nemum kyrrð, nemum þolinmæði mosans</p> <p>sem breiðir lifandi mýkt yfir harðneskju hraunsins.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Ég mæli fyrir mig, fyrir okkur öll. Setjum grið.</p> <p>Við mælum öll sem ein og setjum grið.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Anton Helgi Jónsson</p> <p>Fjallkona: Hanna María Karlsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri2020 - Ávarp fjallkonunnar<p>honum lauk</p> <p>þessum vetri</p> <p>sem sífellt minnti á sig</p> <p>og færði okkur</p> <p>óveður</p> <p>snjóflóð</p> <p>jarðskjálfta</p> <p>farsótt</p> <p>&nbsp;</p> <p>hann er liðinn</p> <p>þessi vetur</p> <p>sem neyddi okkur til að rifja upp gömul orð</p> <p>sóttkví</p> <p>samkomubann</p> <p>píningsvetur</p> <p>sóttarvetur</p> <p>lurkur</p> <p>&nbsp;</p> <p>það kom vor</p> <p>með sólgullin lauf</p> <p>himinblátt haf</p> <p>og farfuglasöng</p> <p>&nbsp;</p> <p>nú er sumar</p> <p>við getum ferðast</p> <p>um stræti</p> <p>garða</p> <p>urðir</p> <p>móa</p> <p>undir hverflyndum skýjum</p> <p>í sólskini</p> <p>þoku</p> <p>regni</p> <p>&nbsp;</p> <p>við skulum hugsa hvert um annað</p> <p>við skulum njóta bjartra dægra</p> <p>við skulum rækta garðinn okkar</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Þórdís Gísladóttir</p> <p>Fjallkona: Edda Björgvinsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri2019 - Landið flokkar ekki fólk<p>sjáðu</p> <p>landið okkar allra</p> <p>með mosamjúkan opinn faðminn</p> <p>tekur okkur öllum eins og við erum</p> <p>landið okkar flokkar ekki fólk</p> <p>&nbsp;</p> <p>sjáðu</p> <p>við stiklum á hálum arfinum</p> <p>kærleikurinn vex uppúr rauðu hafi hjartans</p> <p>&nbsp;</p> <p>í kvöld er stjörnurnar falla á spegilinn</p> <p>og rökkurmjúk aldan ber þær að landi</p> <p>skal ég tína upp þó ekki væri nema eina</p> <p>til þess að minnast sumarkvölda norður í dumbshafi</p> <p>&nbsp;</p> <p>við skulum drekka sólargeisla saman að norðan</p> <p>og sáldra yfir hann blágrýtismylsnu úr esjunni</p> <p>og fagna fjölmenningu hér í miðnætursólinni</p> <p>&nbsp;</p> <p>múrar gera það sem múrar gera</p> <p>loka þig inni</p> <p>rammgerðastir eru þeir sem </p> <p>reistir eru í höfðum manna</p> <p>&nbsp;</p> <p>rífum þá niður og göngum inní víðáttu frelsisins</p> <p>og fögnum lífinu</p> <p>&nbsp;</p> <p>sjáðu</p> <p>sífellt bætast við blóm í garðinn</p> <p>undursamlega fögur</p> <p>hér eru auð rúm sem bíða barna</p> <p>og drauma þeirra</p> <p>&nbsp;</p> <p>júníbjört nóttin mun þvo af þeim martröðina</p> <p>og dögunin mun leiða þau inní bjarta framtíð</p> <p>&nbsp;</p> <p>regnboginn hefur blessað börnin</p> <p>silfurtært er málið í munni þeirra</p> <p>hlustum á orð þeirra því dag einn</p> <p>munum við hin eldri ganga í spor þeirra</p> <p>&nbsp;</p> <p>ég veit ekki alveg</p> <p>hvað það þýðir</p> <p>að vera íslendingur</p> <p>nema ég vakna dag hvern</p> <p>með landið mitt á tungunni</p> <p>&nbsp;</p> <p>það dugar</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Bubbi Morthens</p> <p>Fjallkona: Aldís Amah Hamilton</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri2018 - Ávarp fjallkonunnar<p>í stað þess</p> <p>að stilla okkur upp</p> <p>á stallinum</p> <p>&nbsp;</p> <p>köllum við saman</p> <p>allar fjallkonur landsins</p> <p>&nbsp;</p> <p>hó!</p> <p>nú streymum við misvænar</p> <p>niður á völlinn</p> <p>&nbsp;</p> <p>margar</p> <p>með þunga snjóköggla á kviðnum</p> <p>&nbsp;</p> <p>þær fremstu</p> <p>með klakakrónuna</p> <p>eins og erfðasynd á höfðinu</p> <p>&nbsp;</p> <p>og brælan úr brennunni</p> <p>stendur eins og strókur upp úr hvirflinum </p> <p>&nbsp;</p> <p>hráblautur strigapokinn</p> <p>er tekinn saman</p> <p>með stolnu snæri í mittið</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>og óvígður moldarslóðinn</p> <p>hringast eins og naðra um fæturna</p> <p>&nbsp;</p> <p>þær næstu</p> <p>með hattkúf á höfði</p> <p>&nbsp;</p> <p>krullur í hári</p> <p>og eldrauðan varalit </p> <p>&nbsp;</p> <p>í drappaðri dragt</p> <p>eða aðskornum kjól úr gardínuefni</p> <p>&nbsp;</p> <p>og berir leggirnir litaðir</p> <p>með skóáburði frá hnéskel og niður úr</p> <p>&nbsp;</p> <p>síðastar</p> <p>koma druslurnar</p> <p>&nbsp;</p> <p>stífmálaðar</p> <p>í of flegnum blússum</p> <p>&nbsp;</p> <p>of þröngum</p> <p>og of stuttum pilsum</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>á of háum hælum</p> <p>og of fullar í ofanálag</p> <p>&nbsp;</p> <p>og þegar við höfum helgað okkur</p> <p>hverja torfu á vellinum</p> <p>stígum við fram</p> <p>&nbsp;</p> <p>allar fjallkonur landsins</p> <p>fullvalda og sjálfstæðar</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Linda Vilhjálmsdóttir</p> <p>Fjallkona: Sigrún Edda Björnsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri2017 - Ávarp fjallkonunnar<p>I</p> <p>og hér</p> <p>stend ég enn</p> <p>staðkyrr</p> <p>með tertuna í höndunum</p> <p>á miðjum vegi</p> <p>&nbsp;</p> <p>já, það er óhætt</p> <p>að kalla hann þjóðveg</p> <p>&nbsp;</p> <p>umferðin er í báðar áttir;</p> <p>heyvagnar, tjaldvagnar, skriðdrekar,</p> <p>bjöllur</p> <p>og</p> <p>stundum er gusturinn slíkur</p> <p>að hann feykir</p> <p>pilsum</p> <p>&nbsp;</p> <p>– gettu í hverju ég er –</p> <p>&nbsp;</p> <p>þá hverf ég um hríð</p> <p>í hvarmskóg,</p> <p>hugsa um laungáfað hraunið</p> <p>sem lúrir</p> <p>&nbsp;</p> <p>2</p> <p>en bregði ég sundur augum aftur</p> <p>hafa börn</p> <p>leikið hollí-hú,</p> <p>hengt glæný skilti</p> <p>á skemmur og skyggni:</p> <p>það er allt annað mál</p> <p>&nbsp;</p> <p>þá herði ég tak,</p> <p>tygg eldgömul heiti, allt</p> <p>þar til</p> <p>hrekkur blóð af vör</p> <p>&nbsp;</p> <p>3</p> <p>ég er með bláan</p> <p>æðahnút,</p> <p>hárauð hrútaber á hvítum marens</p> <p>&nbsp;</p> <p>og umferðin þyngist</p> <p>&nbsp;</p> <p>4</p> <p>um leið er spurt hvort einhver hafi</p> <p>þegar</p> <p>hlotið sneið af kökunni</p> <p>– það kann ég síður við að gefa upp</p> <p>&nbsp;</p> <p>ég hef ósjaldan</p> <p>sveigst</p> <p>undan andbyr og ásókn</p> <p>&nbsp;</p> <p>skýli samt alltaf bjarma á skari</p> <p>&nbsp;</p> <p>5</p> <p>og þaðan sem fölan</p> <p>fald minn</p> <p>nemur við nyrsta baug</p> <p>&nbsp;</p> <p>sé ég skorpufólk</p> <p>klífa og flytja fjöll,</p> <p>fljúgast á</p> <p>eins og tófur í púðri …</p> <p>&nbsp;</p> <p>hér er ennfremur gengið</p> <p>á grátklökka jökla</p> <p>&nbsp;</p> <p>6</p> <p>í því</p> <p>hefur drifið að</p> <p>þvalar hendur</p> <p>þögla lófa</p> <p>sem lyfta undir tertuna</p> <p>&nbsp;</p> <p>– gettu hvað afmæliskertin eru mörg –</p> <p>&nbsp;</p> <p>sumir hafa með sér</p> <p>flóknar sorgir,</p> <p>aðrir fara með löndum, í leik</p> <p>&nbsp;</p> <p>7</p> <p>og ég slétti úr pilsum</p> <p>slæ ljósi á öxl</p> <p>á þrautabraut</p> <p>á þúsund brár</p> <p>&nbsp;</p> <p>spyr bláklukkuna hvað tímanum líði</p> <p>&nbsp;</p> <p>það er byrjandi vetur</p> <p>það er blásandi vor</p> <p>&nbsp;</p> <p>en fast uppi við brjóstið</p> <p>er</p> <p> blævalogn</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Sigurbjörg Þrastardóttir</p> <p>Fjallkona: Þóra Einarsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri2016 - Úr Söngvum helguðum þjóðhátíðardegi Íslands 17. júní 1944: II<p>Skín, blessaða frelsi, um fjörð og dal.</p> <p>Við fögnum þér, ljósið hreina,</p> <p>sem allt gerir bjart í bæ og sal</p> <p>og brauð gefur fyrir steina.</p> <p>Við unnum þér heitt frá ómunatíð</p> <p>gegnum allt, sem við hlutum að reyna.</p> <p>&nbsp;</p> <p>– Í úthafi bláu lá ónumið land,</p> <p>þar alfrjálsir straumar sungu.</p> <p>Einn dag lentu hugdjarfar hetjur við sand</p> <p>með hrundir og börnin sín ungu.</p> <p>Þeir námu héruð og nefndu allt</p> <p>á norrænni skáldatungu.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og eylandið fagra varð ættjörð góð</p> <p>þeim unga og týhrausta lýði,</p> <p>sem gaf á móti sinn ásthug og óð</p> <p>og örlög - í friði sem stríði.</p> <p>Þeir hófu upp Alþing við hásumardýrð</p> <p>í hraunsalar fagurprýði.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þó háfossar tímans hrynji í sæ,</p> <p>af heimi ei gleymist sú tíðin.</p> <p>Það eyland varð sælt, við eld og snæ</p> <p>og alfrjálsan hetjulýðinn.</p> <p>Það land er Ísland – er okkar land.</p> <p>Og enn þá er fegurst „Hlíðin“.</p> <p>Þú heilaga jörð með sögu, söng</p> <p>og sólstafi frelsis bjarta.</p> <p>Hve örlög þín síðar urðu ströng</p> <p>við ánauðarmyrkvann svarta.</p> <p>Sem djúpsærð hetja þú varðist varg,</p> <p>með vordraumsins ljós í hjarta.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og aldir liðu með álög mörg. –</p> <p>En eilíf var frelsisþráin,</p> <p>sem nam okkar land við brim og björg</p> <p>og blessaði skipgengan sjáinn.</p> <p>Hún geymdi sín vé og hof og hörg,</p> <p>uns harðstjórn og fals voru dáin.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skín, blessaða frelsi, um Ísland enn.</p> <p>Við elskum þig, morgunstjarna.</p> <p>Þér heilsa fagnandi frjálsir menn</p> <p>og fagurskær söngur barna.</p> <p>Við heitum að vernda þig ókomin ár</p> <p> og örlaga slysum varna.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Hulda</p> <p>Fjallkona: Linda Ásgeirsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri2015 - Ávarp fjallkonunnar<p>Um miðjan júnímánuð</p> <p>myrkri er horfinn styrkur,</p> <p>fánar blakta í blænum,</p> <p>blöðrur svífa, lúðra-</p> <p>hljómur upp til himins</p> <p>hefur sig og vefur,</p> <p>söngur veifar vængjum,</p> <p>víbrar eins og tíbrá.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Fjallkonan af fjöllum</p> <p>– faldskrýdd – kemur aldrei.</p> <p>Saman sjá vill koma</p> <p>sína þjóð og skína, </p> <p>sundurleita sindra</p> <p>sjálfstæða og frjálsa,</p> <p>handvissa um að höndla</p> <p>hamingju og gaman.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Árin hundrað eru</p> <p>orðin síðan forðum</p> <p>viss mér veittist réttur,</p> <p>vonir glæddust konum.</p> <p>Mál er því að mæla,</p> <p>minnast þess og finna</p> <p>hjörtun sem eitt hjarta,</p> <p>huginn taka flugið,</p> <p>&nbsp;</p> <p>heldur betur halda</p> <p>hátíð, okkur láta</p> <p>dreyma – lifa drauma,</p> <p>dvelja í núi og velja</p> <p>jafnrétti og jöfnuð,</p> <p>jákvæðni og ákefð,</p> <p>leið sem liggur héðan,</p> <p>ljósið alltaf kjósa.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Þórarinn Eldjárn</p> <p>Fjallkona: Katla Margrét Þorgeirsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri2014 - Mynd til Láru<p>snemma morguns engi á</p> <p>einn með vota fætur</p> <p>dengir ungur drengur ljá</p> <p>dýjamosinn grætur</p> <p>&nbsp;</p> <p>litir jarðar lifa í sátt</p> <p>logn um fjörð og grundir</p> <p>fugl í lofti flýgur hátt</p> <p>fiskur vakir undir</p> <p>&nbsp;</p> <p>sátu hleður sigurlín</p> <p>sokkaplöggin nýleg</p> <p>litfríð raular lögin sín</p> <p>lagleg iðin hlýleg</p> <p>&nbsp;</p> <p>fullt hús matar fyllir segg</p> <p>fer svo vel í munni</p> <p>harðsoðið er indælt egg</p> <p>úti í náttúrunni</p> <p>&nbsp;</p> <p>lengi ef maður vinnur verk</p> <p>verður maður lúinn</p> <p>sýru vætir sopi kverk</p> <p>senn er dagur búinn</p> <p>&nbsp;</p> <p>rauðan málar röðull tind</p> <p>rómantíkin brjáluð</p> <p>augnablikið eins og mynd</p> <p>sem aldrei verður máluð</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Valgeir Guðjónsson</p> <p>Fjallkona: Valgerður Guðnadóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri2013 - Íslands æviskeið<p>Ungbarnið Ísland</p> <p>sem gjálfrar og syngur</p> <p>steypir sér með tærum hlátri</p> <p>niður mosagrænar hlíðar</p> <p>&nbsp;</p> <p>Táningurinn Ísland</p> <p>álappalegur en fullur af krafti</p> <p>með rytjulegan gróður í vöngum</p> <p>finnst hann fær í flestan sjó</p> <p>&nbsp;</p> <p>Ástfangin kona með</p> <p>seiðandi glampa í dökkum</p> <p>augum sumartjarnar</p> <p>vaggar þér í lyngmjúkum</p> <p>faðmi sínum</p> <p>&nbsp;</p> <p>Bláleitir risar vaka yfir okkur</p> <p>varnarlausir með opinn faðminn</p> <p>hvítfyssandi er hár þeirra</p> <p>græn eru hjörtu þeirra</p> <p>seint gróa sár þeirra</p> <p>&nbsp;</p> <p>Bergmálar þjóðarsálin milli kletta</p> <p>&nbsp;</p> <p>Saga lands og þjóðar</p> <p>sem dregin er í gljúpa mold</p> <p>rist með fjallsoddi í skýin</p> <p>trömpuð með hófförum ofan í grænt gras</p> <p>múruð inn í steypu og negld í sperrur</p> <p>hlegin inn í endalausa vornótt</p> <p>&nbsp;</p> <p>Í hundrað og einum tekur hipster í nefið</p> <p>bóndinn fyrir norðan býður upp á latté</p> <p>&nbsp;</p> <p>Hin aldna Íslands frú</p> <p>ber skýjadún að hrukkóttum vanga</p> <p>hvítar hærur á breiðum öxlum</p> <p>hægur andardráttur haustkvöldsins</p> <p>&nbsp;</p> <p>Brostin frostaugu</p> <p>vetrartjarnar</p> <p>Kófar gulli yfir veginn</p> <p>í síðustu geislum sólarinnar</p> <p>&nbsp;</p> <p>og svo</p> <p>&nbsp;</p> <p>aftur vor</p> <p>&nbsp;</p> <p>og hlæjandi í rigningunni</p> <p>stendur lítið barn</p> <p>í litríkum stígvélum</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Ingunn Snædal</p> <p>Fjallkona: Selma Björnsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri2012 - Ávarp fjallkonunnar<p>það var í árdaga</p> <p>&nbsp;</p> <p>kapphlaupið yfir hnöttinn var hafið</p> <p>leitin að allsnægtalandinu</p> <p>eilífðarlandinu</p> <p>landinu þar sem aldrei væri hungur</p> <p>aldrei dauði</p> <p>&nbsp;</p> <p>yfir illuklif</p> <p>gljúfraþil</p> <p>fúafen og svörtuskóga</p> <p>öræfi, ólgandi höf</p> <p>allt til enda veraldar</p> <p>&nbsp;</p> <p>allsstaðar voru spor eftir fót</p> <p>allsstaðar ummerki um menn</p> <p>utan hér</p> <p>umlukin fjarskanum</p> <p>eyjan</p> <p>ein í firrðinni</p> <p>allsnægtalandið</p> <p>eilífðarlandið</p> <p>&nbsp;</p> <p>kafið í gróðri</p> <p>iðandi af fugli</p> <p>morandi í fiski</p> <p>matarkista í miðju hafinu</p> <p>spúandi eldfjöll</p> <p>sjóðandi hverir</p> <p>háfleygir jöklar</p> <p>himinbláminn</p> <p>&nbsp;</p> <p>aðrar þjóðir þurftu að berjast um hvern skika</p> <p>þú fékkst að sitja ein að þínu</p> <p>aðrar þjóðir voru herleiddar</p> <p>öryggið var ykkar hlutskipti</p> <p>&nbsp;</p> <p>vetrarríkið breyttist í stofuhita</p> <p>bæjarlækurinn í ljós og orku</p> <p>ógrynnin voru þín</p> <p>hið ómælda kom í þinn hlut</p> <p>eilífðin í stundaglasi</p> <p>en getur þjóð dáið úr þrasi?</p> <p>&nbsp;</p> <p>það var í árdaga</p> <p>það er í dag</p> <p>allsnægtalandið</p> <p>eilífðarlandið</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Pétur Gunnarsson</p> <p>Fjallkona: Lilja Guðrún Þorvaldsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri2011 - Ávarp fjallkonunnar<p>Það bærist ekki hár</p> <p>á höfði Jóns</p> <p>þar sem hann trónir</p> <p>staffírugur á stöplinum</p> <p>og hvessir augun</p> <p>út á Tjörnina</p> <p>&nbsp;</p> <p>Á hverju vori</p> <p>gætir hann þess</p> <p>að ungarnir komist upp</p> <p>hikar ekki við</p> <p>að stökkva niður</p> <p>og stugga við</p> <p>mávinum</p> <p>&nbsp;</p> <p>Hattinum</p> <p>fleygði Jón</p> <p>í fugl</p> <p>hefur verið</p> <p>berhöfðaður síðan</p> <p>&nbsp;</p> <p>Dúfa gekk undir</p> <p>dúfuvæng og</p> <p>bauðst til að</p> <p>sækja höfuðfatið</p> <p>en Jón er staðfastur</p> <p>eins og karl á krossgötum</p> <p>undir álfakvaki</p> <p>&nbsp;</p> <p>Hatturinn er</p> <p>úti í Hólma</p> <p>&nbsp;</p> <p>geymir hreiður</p> <p>úr stráum</p> <p>dúni og</p> <p>draumsýn</p> <p>&nbsp;</p> <p>Örsmá eggin</p> <p>óræk sönnun þess</p> <p>að stærsta skuldin</p> <p>er alltaf</p> <p>þakkarskuldin</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Gerður Kristný</p> <p>Fjallkona: Vigdís Hrefna Pálsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri2010 - Ávarp fjallkonunnar<p>Hvaða eyjar hafa sigrað mig?</p> <p>&nbsp;</p> <p>Hvaða sker glapið mér sýn?</p> <p>&nbsp;</p> <p>Eyjarnar eru allt í kringum mig</p> <p>og sker á bakborða og stjórnborða.</p> <p>Fuglar eiga sér hreiður</p> <p>á hverjum bletti, í holum og á milli nakinna steina.</p> <p>Sjaldgæfur fugl býr í hamri</p> <p>með vænghaf sem skyggir á jörðina.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Hvaða eyjar?</p> <p>Hvaða sker?</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þessi&nbsp; lönd</p> <p>Í miðju hafinu</p> <p>brosa eða glotta við okkur.</p> <p>Við siglum óttalaus.</p> <p>Alveg rétt hjá boðum og björgum.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Eyjarnar breiða úr sér</p> <p>með skærum sumarlitum,</p> <p>vilja taka okkur að sér,</p> <p>fóstra okkur í ríki sínu</p> <p>Okkar er að velja.</p> <p>Öldugjálfrið og kurr fuglanna</p> <p> seiða okkur, söngur forn og nýr.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Jóhann Hjálmarsson</p> <p>Fjallkona: Unnur Ösp Stefánsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri2009 - Séra Þorsteinn Helgason<p>Hvarmaskúrir harmurinn sári</p> <p>harðar æsti minnst er varði;</p> <p>vakna þeir ei, en sitja og sakna,</p> <p>segjast ei skilja hvað drottinn vilji;</p> <p>þegar í á und ísi bláum</p> <p>ástarríka hjartað í líki</p> <p>friðað og kalt er sofið, þeim svíður,</p> <p>sakna og trega – en engi vaknar!</p> <p>&nbsp;</p> <p>Veit þá engi að eyjan hvíta</p> <p>átt hefir daga, þá er fagur</p> <p>frelsisröðull á fjöll og hálsa</p> <p>fagurleiftrandi geislum steypti;</p> <p>veit þá engi að oss fyri löngu</p> <p>aldir stofnuðu bölið kalda,</p> <p>frægðinni sviptu, framann heftu,</p> <p>svo föðurláð vort er orðið að háði.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Veit þá engi að eyjan hvíta</p> <p>á sér enn vor, ef fólkið þorir</p> <p>guði að treysta, hlekki hrista,</p> <p>hlýða réttu, góðs að bíða;</p> <p>fagur er dalur og fyllist skógi</p> <p>og frjálsir menn, þegar aldir renna;</p> <p>skáldið hnígur og margir í moldu</p> <p>með honum búa – en þessu trúið!</p> <p>&nbsp;</p> <p>Veit þá engi að eyjan hvíta</p> <p>átt hefir sonu fremri vonum,</p> <p>hugðu þeir mest á fremd og frægðir,</p> <p>fríðir og ungir hnigu í stríði;</p> <p>svo er það enn, og atburð þenna</p> <p>einn vil eg telja af hinum seinni:</p> <p>Vinurinn fagri oss veik af sjónum</p> <p>að vonum, því hann var góður sonur.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og góður sonur getur ei séna</p> <p>göfga móður með köldu blóði</p> <p>viðjum reyrða og meiðslum marða,</p> <p>marglega þjáða, og fá ei bjargað.</p> <p>Guð er á himnum heima faðir</p> <p>og hrelldra barna, hvað sem veldur.</p> <p>Særði bróðir! siginn í værðir,</p> <p>hann sá þig glöggt undir ísi bláum.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Jónas Hallgrímsson</p> <p>Fjallkona: Elva Ósk Ólafsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri2008 - Ávarp fjallkonunnar<p>Landslag! það hljómar</p> <p>í sal undir himninum, sungið</p> <p>af dætrum mínum, þeim tjörn og tó</p> <p>fit, mýri og mörk:</p> <p>&nbsp;</p> <p>leiðarstef</p> <p>til þín, gegnum þokur tímans!</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þú vissir ei</p> <p>hver þú varst í raun, fyrr en þar;</p> <p>þú sættist hvergi</p> <p>við sjálfan þig betur en þar;</p> <p>&nbsp;</p> <p>þú villtist hvergi</p> <p>jafn voðalega,</p> <p>jafn þakksamlega sem þar!</p> <p>Svo kliðmjúk, höfug</p> <p> er kveðandin sú að heyra.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Þorsteinn frá Hamri</p> <p>Fjallkona: Elma Lísa Gunnarsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri2007 - Ávarp fjallkonunnar<p>Að eiga sér stað</p> <p>&nbsp;</p> <p>í staðlausum heimi</p> <p>eiga þar heima</p> <p>eiga heima í heimi</p> <p>eins og ekkert sé.</p> <p>Eiga þar</p> <p>varnarþing</p> <p>viðspyrnu</p> <p>vé.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Að eiga sér mál</p> <p>í málóðum heimi</p> <p>sækja í þann sjóð</p> <p>sagnir</p> <p>fræði</p> <p>ljóð</p> <p>enn og aftur</p> <p>geta ekki hætt að gruna</p> <p>né gleymt að muna.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Að eiga sér fjall</p> <p>í flötum heimi</p> <p>eiga þar skjól</p> <p>skína við sól</p> <p>láta sér lynda</p> <p>leik regns og vinda.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Eiga þar</p> <p>mark</p> <p>mið</p> <p>kennileiti.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Fjall</p> <p>að horfa á</p> <p>inn til lands</p> <p>að horfa af</p> <p>út yfir haf.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Fjall</p> <p>kona</p> <p>karl</p> <p>er allt</p> <p>sem</p> <p>þarf</p> <p>í arf.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Það er sú þrenning</p> <p> sem rímar á móti menning.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Þórarinn Eldjárn</p> <p>Fjallkona: Sólveig Arnarsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri2006 - Einu-sinni-var-landið<p>Á einu-sinni-var eyjunni óx viður milli fjalls og fjöru</p> <p>milli jökuls og strandar, sem sagt.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Óvenju margt var hvítt. Jökullinn. Fossar.</p> <p>Og bleikur fiskur þeyttist uppeftir þeim.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Enginn var til vitnis um þau glitrandi hástökk</p> <p>nema einsetumaður frá Írlandi sem lét ekki </p> <p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; nafns síns getið.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Refurinn er ekki það sem við köllum vitni,</p> <p>og þá ekki langt að kominn farfugl</p> <p>sem var þá stundina ekki að hugsa um að fara neitt</p> <p>heldur að kenna treggáfuðum ungum að blaka sér frá jörðu.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Ég veit ekki hvað þeir írsku kölluðu þetta einu-sinni-var-land</p> <p>en svo mikið víst að þeir lofuðu guð hátt og í hljóði</p> <p>við marga læki og í rjóðrum.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þeir lofuðu hann alveg sérstaklega fyrir að vísa þeim</p> <p>norður í Paradís, yfir stórt haf. Á eyju sem var græn</p> <p>eins og sú sem þeir sigldu frá</p> <p>&nbsp;</p> <p>en hún var allt öðru vísi græn, talsvert stærri, og</p> <p>þessir jöklar. Yfir þá og margt fleira urðu þeir að búa</p> <p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; til orð.</p> <p>&nbsp;</p> <p>En jafnvel orðhagir menn voru orðlausir yfir þessa eyju</p> <p>og töldu sig vera í sérstakri náð að mega finna hana.</p> <p>Fá að vera þar.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Eitt helsta þakkarefni voru furðulega vel vaxnir fossar.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Einsetumaðurinn sem kemur fyrir í þessu ljóði samdi</p> <p>sérstaka bæn sem hann hafði yfir við hvern foss. Það</p> <p>gat verið tafsamt og stytt dagleiðina. Því hann var</p> <p>samviskusamur og reiknaði einföldustu flúðir með.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Eitt af því sem hann hugsaði var að hann mundi ekki</p> <p>eignast skárri paradís að sér dauðum, og tæpast svona</p> <p>mikið út af fyrir sig.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Sú hugsun stangaðist hins vegar á við bókina</p> <p>og var því ekki nothæf í formlegri bæn.<br /> <br /> </p> <p>---<br /> <br /> </p> <p>Hann áttaði sig þegar leið á fyrsta sumar.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Fyrirheitna landið var til. Jörð lifandi manna.</p> <p>Unaðsvellir.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og hann var þangað kominn, fyrir náðina.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Gróður ekki eins fjölbreyttur og af var látið,</p> <p>enda kaldara í veðri. Hvergi daðla, náttúrlega.</p> <p>&nbsp;</p> <p>En þetta var það.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Ódáinsvellir. Ekki neðansjávar eins og stundum var talið,</p> <p>heldur risu þessir sérlega mikið úr sjó.<br /> <br /> </p> <p>---<br /> <br /> </p> <p>Þegar hann áttaði sig hvert hann var kominn</p> <p>(og hann gerði það ekki smátt og smátt, heldur í</p> <p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; hugljómun)</p> <p>varð hann svo utan við sig</p> <p>að hann féll í fagnaðarleiðslu heilt dægur.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Lofaði svo Patrek sinn hástöfum í átta tíma samfleytt</p> <p>þegar hann kom til sjálfs sín</p> <p>en þá var því miður farið að rigna.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Það sóttu að honum efasemdir í kvefpestinni,</p> <p>en þær urðu ekki til annars en styrkja hann í trúnni á</p> <p>fyrirheitna landið þegar hann var orðinn hitalaus.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og hann lofaði dýrling sinn á nýjan leik, í þurru veðri,</p> <p>og með hléum.<br /> <br /> </p> <p>---<br /> <br /> </p> <p>Hann samdi sérstaka þakkarbæn fyrir það að</p> <p>Paradísareyjan var svo umfangsmikil.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þótt hann hefði í sjálfu sér ekkert við þetta flæmi að gera</p> <p>og færi heldur í stuttar ferðir en langar.</p> <p>Legði ekki í fleiri ár en þurfti, og ekki jöklana að ráði.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Það var ljóst að hann hafði fundið sér besta stað</p> <p>dýrlega laut í landið, við Urriðavatn sem teygði sig</p> <p>langt úr sjónmáli, umvafið fjöllum í heilhring og</p> <p>mosadyngjum.<br /> <br /> </p> <p>---<br /> <br /> </p> <p>Hann var auðvitað skáld þótt hann hefði ekki </p> <p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; lýst sér þannig</p> <p>og hann hugsaði mjög mikið um nöfn, jafnvel á kostnað</p> <p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; bænahalds.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þegar hann hvarf frá eyjunni sem hann skírði Ljósgræna</p> <p>landið af því hún var bæði ljós og græn</p> <p>hafði hann skírt 1950 fjöll fossa vötn ár læki hnúka</p> <p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; &nbsp;&nbsp; gnípur.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Vetrarnöfnin risti hann á ísinn: Skuggafell, </p> <p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; Dauðsmannsdalur.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Dró sumarnöfnin í sand: Glithlíð, Smjörviðarey, </p> <p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; Hunangslækur.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Fyrsta íslenska skáldið og vissi ekki að það var hann.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Steinunn Sigurðardóttir</p> <p>Fjallkona: Elsa G. Björnsdóttir og Tinna Hrafnsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri2005 - Fjallkonan<p>I</p> <p>Í þúsund ár</p> <p>lá hún falin</p> <p>í köldum faðmi fjallsins</p> <p>fjarri almannaleið</p> <p>konan unga</p> <p>sem Seyðfirðingar fundu</p> <p>uppi á Vestdalsheiði</p> <p>&nbsp;</p> <p>Hver var hún?</p> <p>Hvað var hún að vilja</p> <p>einsömul</p> <p>skartbúin</p> <p>inni á Afrétt?</p> <p>&nbsp;</p> <p>II</p> <p>Var hún kannski á flótta</p> <p>komin úr firði Loðmundar gamla</p> <p>yfir Afréttarskarð</p> <p>að leita fars utan</p> <p>frá Seyðisfirði</p> <p>heim til Suðureyja?</p> <p>&nbsp;</p> <p>III</p> <p>Miklu heldur vísindakona</p> <p>sem kunni á mörgu skil</p> <p>þekkti jurtir og steina</p> <p>safnaði lífgrösum og hjálparrótum</p> <p>ferðaðist óttalaus</p> <p>um landið</p> <p>&nbsp;</p> <p>Aufúsugestur hvar sem hún kom</p> <p>&nbsp;</p> <p>Læknir</p> <p>Nærkona</p> <p>Ljósmóðir</p> <p>&nbsp;</p> <p>Hnífinn sinn oddhvassa og beitta</p> <p>notaði hún</p> <p>til að stinga á meinum</p> <p>til að skilja á milli</p> <p>til að grafa upp rætur</p> <p>&nbsp;</p> <p>IV</p> <p>Við lækinn undir klettinum</p> <p>ætlaði hún að æja stundarkorn</p> <p>Hún bar hönd fyrir augu</p> <p>skyggndist um</p> <p>gáði að fuglum</p> <p>þekkti þá flesta</p> <p>ekki sömu tegundir og heima</p> <p>heldur sömu fuglarnir</p> <p>þeir flugu hingað út</p> <p>í stórum flokkum</p> <p>á litlu vængjunum sínum</p> <p>rétt eins og þau</p> <p>sigldu yfir hafið í samfloti</p> <p>byrþanin seglin eins og vængir</p> <p>á víðum útsænum</p> <p>fuglar og fólk</p> <p>í óvissuferð</p> <p>út í bláinn</p> <p>&nbsp;</p> <p>V</p> <p>Hér byggðu menn með lögum</p> <p>gott land og fagurt</p> <p>&nbsp;</p> <p>VI</p> <p>Hún brosti </p> <p>þegar henni var hugsað til kvennanna</p> <p>sem áhyggjufullar</p> <p>tróðu út skjóður sínar</p> <p>með fræjum og græðlingum</p> <p>jafnvel mold</p> <p>allt fannst það hér</p> <p>þarna niðri á hálsinum</p> <p>ofan við lönguhlíðina</p> <p>í lómatjörninni</p> <p>vex reiðingsgrasið</p> <p>þráðbeinir blómleggirnir teygja sig</p> <p>upp úr álftakólfunum</p> <p>með ilmandi klösum</p> <p>af fimmgeislastjörnum</p> <p>&nbsp;</p> <p>VII</p> <p>Hún bjó sig til að halda áfram</p> <p>þá kvað við brestur</p> <p>fjallið gliðnaði sundur</p> <p>og umlukti hana</p> <p>sterkum örmum</p> <p>&nbsp;</p> <p>VIII</p> <p>Þúsund ár sem dagur</p> <p>&nbsp;</p> <p>Fjallið hefur opnað sig</p> <p>&nbsp;</p> <p>Frjáls og hnarreist</p> <p>stendur hún undir</p> <p>Sandhólatindi</p> <p>fjallkonan okkar.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Vilborg Dagbjartsdóttir</p> <p>Fjallkona: Þrúður Vilhjálmsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri2004 - Vorvísur 17. júní 1911<p>Sjá roðann á hnjúkunum háu!</p> <p>Nú hlýnar um strönd og dal,</p> <p>nú birtir í býlunum lágu,</p> <p>nú bráðna fannir í jöklasal.</p> <p>Allar elfur vaxa,</p> <p>og öldunum kvikum hossa.</p> <p>Þar sindrar á sægengna laxa,</p> <p>er sækja í bratta fossa.</p> <p>Fjallató og gerði gróa,</p> <p>grund og mói skipta lit.</p> <p>Út um sjóinn sólblik gróa,</p> <p>syngur lóa´ í bjarkarþyt</p> <p>&nbsp;</p> <p>Hér sumrar svo seint á stundum!</p> <p>Þótt sólin hækki sinn gang,</p> <p>þá spretta´ekki laufin í lundum</p> <p>né lifna blómin um foldarvang,</p> <p>því næturfrost og nepjur</p> <p>oft nýgræðinginn fella –</p> <p>sem hugans kul og krepjur</p> <p>oft kjark og vonir hrella.</p> <p>Allt í einu geislar geysast,</p> <p>guð vors lands þá skerst í leik,</p> <p>þeyrinn hlýnar, þokur leysast,</p> <p>þróast blóm og laufgast eik.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Nú skrýðist í skrúðklæði landið</p> <p>og skartar sem best það má.</p> <p>Allt loftið er ljóðum blandið</p> <p>og ljósálfar dansa grundunum á.</p> <p>Gleymt er gömlum meinum</p> <p>og gleymt er vetrar stríði.</p> <p>Menn muna eftir einum</p> <p>sem aldrei fyrnist lýði.</p> <p>Þó að áföll ýmiss konar</p> <p>ella sundri og veiki þrótt –</p> <p>minning hans: Jóns Sigurðssonar</p> <p>safnar allri frónskri drótt.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Sjá! óskmögur Íslands var borinn</p> <p>á Íslands vorgróðurstund,</p> <p>hans von er í blænum á vorin,</p> <p>hans vilji´og starf er í gróandi lund.</p> <p>Hann kom, er þrautin þunga</p> <p>stóð þjóðlífs fyrir vori,</p> <p>hann varð þess vorið unga</p> <p>með vöxt í hverju spori.</p> <p>Hundrað ára vor hans vekur</p> <p>vonir nú um Íslands byggð,</p> <p>nepjusúld og sundrung hrekur,</p> <p>safnar lýð í dáð og tryggð.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Hannes Hafstein</p> <p>Fjallkona: Brynhildur Guðjónsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri2003 - Hvar sem ég verð<p>I</p> <p>Úr myrkum skógi – rödd</p> <p>af svörtum himni –&nbsp; orð</p> <p>&nbsp;</p> <p>Í lófa mínum skerast allar línur</p> <p>&nbsp;</p> <p>*</p> <p>&nbsp;</p> <p>Hvar ef ekki hér </p> <p>á stundlausum stað</p> <p>á staðlausri stund</p> <p>&nbsp;</p> <p>hvenær ef ekki nú</p> <p>sem er þá og ennþá</p> <p>var er verður núþá?</p> <p>&nbsp;</p> <p>*</p> <p>&nbsp;</p> <p>Tíminn sem mér gefinn var</p> <p>á grænni jörð!</p> <p>&nbsp;</p> <p>úr myrkum skógi</p> <p>af svörtum himni</p> <p>í lófa minn</p> <p>&nbsp;</p> <p>og splundrast.</p> <p>&nbsp;</p> <p>II</p> <p>Veð lækinn</p> <p>andstreymis</p> <p>&nbsp;</p> <p>uppsprettan óvænt:</p> <p>niðandi vötnin</p> <p>&nbsp;</p> <p>tær og glitrandi</p> <p>tunguvötnin</p> <p>&nbsp;</p> <p>*</p> <p>&nbsp;</p> <p>vatn í lófa</p> <p>lifandi</p> <p>auga sem</p> <p>gárast</p> <p>&nbsp;</p> <p>hönd mín síli</p> <p>steinar </p> <p>slý</p> <p>&nbsp;</p> <p>kyrrð á ný</p> <p>og vatnið – opið auga</p> <p>&nbsp;</p> <p>III</p> <p>Niður stigann </p> <p>alltaf niður</p> <p>undinn stigann</p> <p>&nbsp;</p> <p>niðri – dyr</p> <p>og opnast hægt</p> <p>hjarir ískra</p> <p>þrusk í hornum</p> <p>þögn</p> <p>&nbsp;</p> <p>skáhöll fellur</p> <p>skíma um ljóra</p> <p>hátt á vegg</p> <p>&nbsp;</p> <p>og þögn</p> <p>&nbsp;</p> <p>*</p> <p>&nbsp;</p> <p>Blóðugt líf</p> <p>á bláþræði</p> <p>&nbsp;</p> <p>kviknar</p> <p>ljós</p> <p>og myrkrið</p> <p>deyr</p> <p>en þú</p> <p>lifir</p> <p>&nbsp;</p> <p>*</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og tekur til máls í þröngu rými kvöldsins</p> <p>rekur þræðina spinnur teygir kembir</p> <p>kynnir til sögunnar</p> <p>tendrar að lokum</p> <p>tvírætt bros svo djúp þessi nálægð</p> <p>svo náin</p> <p>&nbsp;</p> <p>IV</p> <p>Hafi ég þekkt þig</p> <p>&nbsp;</p> <p>séð þig ganga</p> <p>horn úr horni</p> <p>fram aftur</p> <p>álútan</p> <p>&nbsp;</p> <p>hlébarða Rilkes</p> <p>í þrengslum tímans</p> <p>&nbsp;</p> <p>hafi ég vitað …</p> <p>&nbsp;</p> <p>*</p> <p>&nbsp;</p> <p>Augu þín </p> <p>og slikja fjarlægðar?</p> <p>&nbsp;</p> <p>Munnur þinn</p> <p>&nbsp;</p> <p>Öll þessi ógrónu sár</p> <p>&nbsp;</p> <p>V</p> <p>Fjarlægðin </p> <p>útþráin</p> <p>flóttinn:</p> <p>&nbsp;</p> <p>ferð</p> <p>&nbsp;</p> <p>um ókunna heima</p> <p>og endar</p> <p>hvergi</p> <p>&nbsp;</p> <p>VI</p> <p>Innst inni</p> <p>kjarni einsemdar</p> <p>aldrei klofinn</p> <p>&nbsp;</p> <p>kjarni </p> <p>þinn</p> <p>&nbsp;</p> <p>einsemd</p> <p>aldrei rofin</p> <p>innst inni</p> <p>&nbsp;</p> <p>*</p> <p>&nbsp;</p> <p>Sálin segirðu, sálin?</p> <p>&nbsp;</p> <p>*</p> <p>&nbsp;</p> <p>sit og varpa skugga</p> <p>á svartan vegg</p> <p>&nbsp;</p> <p>drykk</p> <p>langan</p> <p>daginn</p> <p>&nbsp;</p> <p>safna hvítum skýjum</p> <p>&nbsp;</p> <p>*</p> <p>&nbsp;</p> <p>Spor þín í mjöllinni</p> <p>máð fyrir löngu</p> <p>&nbsp;</p> <p>og fingraför dagsins</p> <p>sem færði mér þig:</p> <p>&nbsp;</p> <p>sebradýr svarthvítt</p> <p>úr svipulum draumi</p> <p>&nbsp;</p> <p>VII</p> <p>Tíminn aldrei einn:</p> <p>&nbsp;</p> <p>lít á klukku</p> <p>fletti blaði</p> <p>sýp úr bolla</p> <p>hrukka ennið</p> <p>elti alltaf</p> <p>vindinn</p> <p>vindinn …</p> <p>&nbsp;</p> <p>meðan berast</p> <p>á banaspjót</p> <p>börn annars tíma</p> <p>annars staðar</p> <p>&nbsp;</p> <p>samtímis </p> <p>og þó svo </p> <p>sundur</p> <p>&nbsp;</p> <p>tíminn aldrei einn</p> <p>&nbsp;</p> <p>*</p> <p>&nbsp;</p> <p>á banaspjót</p> <p>í stofunni hér</p> <p>&nbsp;</p> <p>kvöld eftir kvöld</p> <p>&nbsp;</p> <p>VIII</p> <p>Þráði að lifa tíma tvenna:</p> <p>&nbsp;</p> <p>reika um dimma skóga</p> <p>seið í rjóðri magna</p> <p>þeysa um grundir</p> <p>lauguð birtu</p> <p>leggja að velli</p> <p>mann og annan</p> <p>&nbsp;</p> <p>ómþunga stríða</p> <p>strengi slá</p> <p>um stræti og torg</p> <p>&nbsp;</p> <p>*</p> <p>&nbsp;</p> <p>Af sléttri grund</p> <p>&nbsp;</p> <p>og teygir sig</p> <p>til sólar</p> <p>&nbsp;</p> <p>villtasta</p> <p>rauðasta</p> <p>rósin!</p> <p>&nbsp;</p> <p>IX</p> <p>Syngurðu?</p> <p>&nbsp;</p> <p>Eflaust fjallinu lof</p> <p>rímuðu stuðlafjalli</p> <p>myndhverfum himni</p> <p>og hestinum áttfætta</p> <p>níu nóttum í tré</p> <p>að ógleymdum</p> <p>meyjunum</p> <p>sviknu</p> <p>&nbsp;</p> <p>Treður þig mara: allt</p> <p>var áður sagt</p> <p>og betur</p> <p>&nbsp;</p> <p>X</p> <p>Nú dreymir mig:</p> <p>&nbsp;</p> <p>framundan</p> <p>skáhallur flötur</p> <p>að hálfopnum dyrum</p> <p>og streymir inn</p> <p>dagsbirtan</p> <p>&nbsp;</p> <p>bakvið mig</p> <p>mannverur</p> <p>ókunnar, óséðar</p> <p>við erum þrjár</p> <p>göngum saman</p> <p>til ljóssins</p> <p>&nbsp;</p> <p>– og vakna:</p> <p>&nbsp;</p> <p>með mér í vökunni kvíðinn</p> <p>áferð gamalla veggja</p> <p>hrjúf rykug og</p> <p>keimur hins liðna</p> <p>ævarandi</p> <p>keimur</p> <p>hins fram-</p> <p>liðna</p> <p>&nbsp;</p> <p>XI</p> <p>Hér er ekkert</p> <p>sem sýnist: ég hlaut</p> <p>að gjöf þennan lampa</p> <p>sem lýsir um nætur</p> <p>og aðrir fá </p> <p>aðeins grillt</p> <p>eða grunað</p> <p>í gjörningaþokum</p> <p>sárustu sorga</p> <p>&nbsp;</p> <p>*</p> <p>&nbsp;</p> <p>af herðum fellur</p> <p>þyngsta okið</p> <p>þúsundfalt</p> <p>&nbsp;</p> <p>*</p> <p>&nbsp;</p> <p>hvar sem ég verð</p> <p>ó kom þú til mín</p> <p>&nbsp;</p> <p>XII</p> <p>Úr myrkum skógi</p> <p>af svörtum himni</p> <p>&nbsp;</p> <p>Stundlaus staður</p> <p>staðlaus stund</p> <p>&nbsp;</p> <p>*</p> <p>&nbsp;</p> <p>nú væri við hæfi</p> <p>að heyrðist í fjarska</p> <p>&nbsp;</p> <p>klukknahljómur</p> <p>&nbsp;</p> <p>og marr í hvítri mjöll</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Ingibjörg Haraldsdóttir</p> <p>Fjallkona: Inga María Valdemarsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri2002 - Þjóðlag<p>Veistu að ég bíð þín</p> <p>og vaki hér og bíð þín</p> <p>bak við grænar rúður</p> <p>og ryðbrunnar skrár,</p> <p>bak við brúnar heiðar,</p> <p>bak við dag og ár?</p> <p>&nbsp;</p> <p>Enginn hefur séð mig,</p> <p>en allir hafa þráð mig,</p> <p>svarið eið og söðlað,</p> <p>hinn sviffráa jó,</p> <p>hrakist vegavilltir</p> <p>um vindkaldan skóg.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Úlfar hafa elt þá</p> <p>og álfar hafa tælt þá,</p> <p>töfrað þá og tafið</p> <p>við tafl og gull og vín;</p> <p>flestir hafa gleymt að</p> <p>þeir fóru að leita mín.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Nóttin hefur náð þeim</p> <p>og nornir tekið við þeim,</p> <p>ekki skaltu hræðast</p> <p>þann álagadóm;</p> <p>einn átt þú að eiga</p> <p>mitt unga liljublóm.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Óhrein verður leið þín</p> <p>en þú manst, ég bíð þín;</p> <p>fram hjá hamrahengjum</p> <p>og húmrauðri gátt</p> <p>svífa svanir þínir</p> <p>með söng í rétta átt.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Ein og sóllaus sit ég</p> <p>en sæl, því aldrei get ég</p> <p>trúað öðru en ósk mín</p> <p>og ást þín nái mér;</p> <p>fallir þú og týnist</p> <p>þá fölna ég með þér.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Hrekkur lokað hlið mitt?</p> <p>Það hringja klukkur, blóð mitt</p> <p>leitar þín í leiðslu,</p> <p>það loga stjörnur tvær</p> <p>við brjóst mín, bláar stjörnur;</p> <p>ég brosi og kyssi þær.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Vakir vakir þrá mín</p> <p>og von mín og trú mín</p> <p>bak við þrár og þrautir</p> <p>og þokuslunginn veg,</p> <p>bak við óð og ástir,</p> <p>ástin, þú og ég.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Snorri Hjartarson</p> <p>Fjallkona: Nína Dögg Filippusdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri2001 - En huldukonan kallar…<p>Ég vitja þín sem vor af fjarri strönd</p> <p>og vorið mitt er blóm í grannri hönd</p> <p>sem blik af sól, og birkiilmur fer</p> <p>með bláa þögn og fugl ið næsta sér,</p> <p>minn ilmur líkt og andi blóm við kinn</p> <p>og æska þín sé förunautur minn</p> <p>á strangri ferð um veröld vors sem er</p> <p>mín vegalausa þrá í fylgd með þér.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og hugsun mín er fugl, ég feta ein</p> <p>mitt flug sem kliði sunnanblær við grein,</p> <p>hann skilur eftir andartak á vori</p> <p>með ilm af jörð og sól í hverju spori</p> <p>&nbsp;</p> <p>og hugsun mín er fugl, sá vængur fer</p> <p>með fögnuð þessa dags í brjósti sér.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Minn svali andblær saknar þín sem ert</p> <p>í sárum skugga blóm svo mikilsvert,</p> <p>það vitjar mín sem ilmur alls sem ber</p> <p>mitt yndislega vor á höndum sér.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Ég bíð og vona enn sem aldrei fyr</p> <p>og allt er hljótt og nóttin björt og kyr,</p> <p>mín sólskinsbjarta sumarnótt, hún mynnist</p> <p>við svalan dag sem rennur hægt og grynnist,</p> <p>hann vitjar þín, ég heyri hjarta þitt,</p> <p>þinn hljóða slátt við rjúpnalaufið mitt</p> <p>&nbsp;</p> <p>og hugsun mín er fugl, hann fylgir mér</p> <p>og flögrar eins og vor við hreiðrið sitt.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og allt er hljótt og heiðin dimm og blá</p> <p>sem hvísl við sérhvert blóm og hvert eitt strá,</p> <p>minn svali blær sem berst að vitum þér,</p> <p> mín bláa kyrrð með þögn í fylgd með sér.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Matthías Johannessen</p> <p>Fjallkona: Þórunn Lárusdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri2000 - Í upphafi var skip<p>Eins og skipin öll sem hrekur</p> <p>útí glórulausan fjarska</p> <p>og taka land djúpt í myrkvaðri höfn</p> <p>ber einnig þetta skip á foráttuhaf út</p> <p>undan afli sem menn fá ekki deilt við</p> <p>og sem heldur sínu jafnvel fyrir hafinu –</p> <p>heldur yfir sínu skipi vernd</p> <p>&nbsp;</p> <p>vindar Sögunnar hafa haft veður</p> <p>af sæbörðu guðsríki einsetumunks</p> <p>er hefur fleytt sér æði fífldjarfur</p> <p>á bæn yfir vísan dauðann</p> <p>að þessu athvarfi utan heimsins:</p> <p>landi fugla</p> <p>og sporlausra vegalengda um fjöll</p> <p>&nbsp;</p> <p>þennan dag</p> <p>horfir Papinn ekki til fjalla</p> <p>og ekki upp til himins</p> <p>heldur rýnir útá hafbrautirnar</p> <p>þaðan sem hann kom, sér hvar</p> <p>sjóndeildarhringurinn brestur</p> <p>sér þúst er hægt nálgast</p> <p>og tekur á sig mynd</p> <p>af segli, af trjónu ...</p> <p>&nbsp;</p> <p>bænir Papans um frið fyrir mönnum</p> <p>fengu ekki aftrað því að aldir hlæðust upp</p> <p>líkt og í útsýnismastur –</p> <p>heiðið frjótákn</p> <p>þeirra er flæddu um lönd grimmir sem tíminn ...</p> <p>og lögðu loks reginhöf</p> <p>skipi í gegn; þessi brestur</p> <p>í sjónbaug eylandsins</p> <p>rofið haft meylandsins</p> <p>veitti braut því sem ekki varð hamið:</p> <p>þeim er sá vildu dögum sínum</p> <p>undir nýjum himni</p> <p>&nbsp;</p> <p>þetta er Sagan, hún skrifar sig sjálf</p> <p>í löndin, fleytir hér knörrum</p> <p>inná kálfskinn Landnámu ...</p> <p>skrifar lifandi orðum</p> <p>hvert nes, hverja strönd</p> <p>líkt og menn strekki á milli sín net –</p> <p>menn og konur – mikið net</p> <p>er þau svo dýfa í hyl aldanna eftir fleirum</p> <p>&nbsp;</p> <p>og sjá: mannsbörn koma upp hvert af öðru</p> <p>eins og orð í bók, Íslendingabók</p> <p>en í upphafi –</p> <p>okkar upphafi, söltu, rammheiðnu –</p> <p>var skip</p> <p>og fleiri skip, þunghlaðin, þung</p> <p>af því óorðna, óskráða: mér, þér ...</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Jónas Þorbjarnarson</p> <p>Fjallkona: Jóhanna Vigdís Arnardóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1999 - Talað við ungt fólk<p>Þú, æska míns lands, sem lifir hið himneska vorið</p> <p>þegar „loftið er draumablátt“</p> <p>og bíður með óþreyju eftir að höll þín rísi</p> <p>og ætlar að byggja hana hátt,</p> <p>þig kveð ég um stund að streng hinnar gömlu hörpu,</p> <p>sem afi þinn hefur átt.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Sú harpa var stundum það einasta sem hún átti,</p> <p>þín ætt, í landinu því</p> <p>er hlúir þér nú, sínu barni, með blessandi hendi</p> <p>við brjóst sín gjöful og hlý,</p> <p>já, margt hefur gerst, – og sumt sem af alhug við óskum</p> <p>að aldrei gerist á ný.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þú lærir af bókum um þrengingar íslenskrar þjóðar</p> <p>og þrekraun til sævar og lands</p> <p>og kúgun og áþján, hann afi þinn kunni þá sögu</p> <p>og enn betur foreldrar hans,</p> <p>sem vissu það skást að vænta sér góðs eftir dauðann,</p> <p>er „sál fer til sæluranns“.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þú lærir það og, að við lyftum því Grettistaki</p> <p>að losa um viðjar og bönd.</p> <p>– En við gleymum svo fljótt.</p> <p>Hve auðvelt er löngum að lokka</p> <p>í ljónsginið óvitans hönd.</p> <p>Því streymir nú blóð þinna systkina svartra og hvítra,</p> <p>því loga hin hersetnu lönd.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og harpan hans afa skal vara þig við þeirri hættu,</p> <p>sem vitjar þín jafnt og þétt:</p> <p>Þér er ekki bært að bindast til neinnar áttar</p> <p>þeim böndum er skerði þinn rétt</p> <p>í landi þíns sjálfs, – því þá ert þú heillum horfin,</p> <p>í sólleysið verður þú sett.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þitt hlutverk er stórt: að stefna til þeirrar aldar</p> <p>er styrjöldum breytir í frið,</p> <p>– og láttu ekki svíkja þau loforð sem þér voru gefin,</p> <p>þar liggur þín framtíð við:</p> <p>hinn svefndrukkni varðmaður vaknar um seinan, í angist,</p> <p>með fjandmenn á hvora hlið.</p> <p>&nbsp;</p> <p>– Þú veist eins og ég, að fljótt líður fagurt vorið,</p> <p>þá fækkar um söng og dans,</p> <p>og skyldan hún kemur og kallar þig til þess að verja</p> <p>þinn knérunn og arin hans,</p> <p>og gerir þú það, þá átt þú um eilífð þitt frelsi</p> <p>og fegurð þíns föðurlands.</p> <p>&nbsp;</p> <p>En lát þér ei íþyngt að hreimi gamallar hörpu,</p> <p>sem hefur um stund verið mín,</p> <p>að vályndur heimur unni þér ævinlegs friðar</p> <p>er ósk mín og von til þín,</p> <p>og njót þeirrar stundar er stjarnan fegurst af öllum</p> <p>í heiði við Hraundranga skín.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Guðmundur Böðvarsson</p> <p>Fjallkona: Þórey Sigþórsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1998 - Hafið dreymir<p>Ég sá hana systur þína.</p> <p>Ég sat þá og orti um þig ljóð,</p> <p>og vornóttin gekk fyrir gluggann minn</p> <p>glóhærð og vangarjóð –</p> <p>hún settist frammi við sæinn</p> <p>og svæfði þar bróður sinn daginn</p> <p>við blæþýtt báruhljóð –</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og senn var allt í svefni:</p> <p>Sólin í Ægisfangi,</p> <p>hafið í húmkyrtli nætur</p> <p>hvíldi við landsins fætur,</p> <p>og landið hallaði höfðum fjalla</p> <p>að himinsins baðmi –</p> <p>&nbsp;</p> <p>En þögnin draumkvikum þrýsti faðmi</p> <p>um allt og alla – – </p> <p>&nbsp;</p> <p>Og minn hugur var haf –</p> <p>haf í tunglskini bláu,</p> <p>ómælis-haf, og himinninn einn var þess strönd.</p> <p>Hafið var þögult –&nbsp; hafið svaf – </p> <p>sem hrafnsvartir risafákar</p> <p>á barmi þess öldur lognþungar lágu. </p> <p>Flugeldar mánans um faxið stukku;</p> <p>fáksbökin tinnudökk kvikuðu, hrukku</p> <p>undan kitlandi geislunum hart, sem hjarta</p> <p>úr hrynjandi eldi í búknum svarta</p> <p>titraði, títt og ótt.</p> <p>Þar hvíldu þeir, drukku í sig djúpsins þrótt</p> <p>og fólu sín höfuð í hafsins nótt – –</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og hafið dreymdi – –</p> <p>dulrænn og töfrandi söngvaniður</p> <p>frá djúpinu dimmbláu streymdi,</p> <p>sem klukkna kliður</p> <p>í kyrrum skóg,</p> <p>sem blævar blak</p> <p>í blundhöfgu sefi</p> <p>í hljóðri haustnæturró.</p> <p>–&nbsp; Hörpu þar sló</p> <p>draumanna andi djúpt niðri’ í sjó</p> <p>–&nbsp; því hafið dreymdi.</p> <p>Draumur þess voru syngjandi sævarfljóð</p> <p>með sægrænt hár,</p> <p>og þaralauf dimmrauð, sem drjúpandi blóð</p> <p>um drifhvítar brár.</p> <p>En þögult hljóma haf</p> <p>í húmi augnanna svaf – – </p> <p>&nbsp;</p> <p>– Og fleiri og fleiri úr fangi þess rísa þær,</p> <p>sem faldhvítar bárur í húminu lýsa þær –</p> <p>Og hafið dreymir –</p> <p>djúpt við þess hjarta</p> <p>draumanna guð sína hörpu slær –</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og minn hugur var hafið –</p> <p>hafið í náttbláma vafið.</p> <p>Og draumar hafsins: lofsöngsljóð</p> <p>frá lýrunni í brjósti mér –</p> <p>ókveðnir ástarsöngvar –</p> <p>allir til blessunar þér –</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þá var það, ég sá hana systur þína,</p> <p>er sat ég og orti þau ljóð.</p> <p>Og morgunsólin mild og rjóð</p> <p>um miðja nótt vakti sumardaginn</p> <p>til brúðfarar langt yfir logntæran sæinn –</p> <p>&nbsp;</p> <p>Fyrr en ég vissi var hlýlegri hönd</p> <p>um höfuð mér strokið – og titrandi önd</p> <p>lék mér sem sólblær um svefnföla kinn –</p> <p>systir þín stóð þar og brosti –;</p> <p>hennar hár var svo ljóst sem lauf um haust,</p> <p>og liljur og rósir ég sætt fann anga</p> <p>frá vör henni og vanga.</p> <p>Svo hóf hún máls með hörpuraust</p> <p>og hlæjandi benti á mín kvæði –:</p> <p>&nbsp;</p> <p>„Ég sé að við berum þá bæði</p> <p>í brjósti’ okkar góðan huga</p> <p>til sömu mærinnar, sveinninn minn,</p> <p>hann sýnir það, þessi óður þinn.</p> <p>Mitt nafn er gæfa, ég garðkona er,</p> <p>garðkona tímans, og víða ég fer. </p> <p>Ég er systir hennar, er söngstu þín ljóð,</p> <p>sál okkar ein og eitt okkar blóð,</p> <p>og blóm mín öll hennar ævisaga,</p> <p>því hver stund, er hún lifir, er lítið fræ,</p> <p>er legg ég í hennar spor;</p> <p>ég gef henni ekki annað en gullblómin mín,</p> <p>ég gef henni ekki annað en sólskin og vor.</p> <p>Kveddu henni systurkveðju mína.“</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og inn yfir hugar míns haf</p> <p>bar hljóma glaðværra braga,</p> <p>hjartaslög hulinna daga –</p> <p>&nbsp;</p> <p> Ég sá hana systur þína!</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Jóhann Jónsson</p> <p>Fjallkona: Helga Braga Jónsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1997 - Var þá kallað<p>Dómhringinn sitja ármenn erlends valds,</p> <p>enn ráðast mikil forlög smárrar þjóðar,</p> <p>vorsól úr skýi vitjar kletts og tjalds,</p> <p>á völlinn þyrpast sveitir kvíðahljóðar.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Eitt nafn er kallað, flögrar fugl í leit</p> <p>og felur ljósan væng í dökku bergi</p> <p>og vekur dvergmál djúp og löng og heit:</p> <p>hvað dvelur för hans? ennþá sést hann hvergi.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Aftur er kallað, aftur sami kliður</p> <p>ögrandi spurnar: verður hann of seinn</p> <p>hinn langa veg, senn lýkur hinsta fresti.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Við horfum austur hraun og bláar skriður,</p> <p>horfum sem fyrr en sjáum ekki neinn</p> <p>sólbitinn mann á sveittum mjóum hesti.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Snorri Hjartarson</p> <p>Fjallkona: Halldóra Geirharðsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1996 - Vorið góða<p>Það man ég fyrst sem mína barnatrú</p> <p>er myrkar hríðar léku um fenntan bæ,</p> <p>að land mitt risi aftur, eins og nú,</p> <p>úr ís og snæ,</p> <p>úr ís og vetrarsnæ.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Sjá, enn er mold þín mjúk og tún þín græn</p> <p>og mildum bláma slær á hvern þinn sand,</p> <p>og trú mín leitar þá í þökk og bæn</p> <p>til þín, mitt land</p> <p>til þín, mitt föðurland.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og hvílík náð og hvílík páska-jól</p> <p>til handa þeim er verður allur senn,</p> <p>í þínu skjóli að sitja og þinni sól</p> <p>einn sumardag,</p> <p>einn sumardaginn enn.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Guðmundur Böðvarsson</p> <p>Fjallkona: Sigrún Sól Ólafsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1995 - Ísland<p>Ísland, Ísland! Eg vil syngja</p> <p>um þín gömlu, traustu fjöll,</p> <p>þína hýru heiðardali,</p> <p>hamraskjól og vatnaföll;</p> <p>þína fögru fjarðarboga,</p> <p>frjálsa blæ og álftasöng,</p> <p>vorljós þitt og vetrarloga,</p> <p>vallarilm og birkigöng.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Ísland, Ísland! Öllu fegri</p> <p>er þín forna goðaströnd;</p> <p>enginn getur yndi fjarri</p> <p>er þín heiðtign lagði í bönd,</p> <p>þeim, sem örlög frá þér flytja</p> <p>fylgir þrá í ókunn lönd.</p> <p>Ár og síðar öllum hollust</p> <p>er þín trygga móðurhönd.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Ísland, Ísland! Öllu skærri</p> <p>okkur hljómar tunga þín;</p> <p>hún skal nafn þitt, móðir, mæra</p> <p>meðan vornótt björt þér skín.</p> <p>Þegar hætta þér er búin,</p> <p>þá skal glymja strengur hver,</p> <p>harpa málsins hugmóð knúin</p> <p>hrópa á lið til varnar þér.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Ísland, Ísland! Eg vil búa</p> <p>alla stund í faðmi þér;</p> <p>huga minn og hjarta áttu,</p> <p>hvert sem vængi lífs míns ber.</p> <p>Vættatryggðin vaki yfir</p> <p>vogum þínum, hlíð og strönd,</p> <p>meðan ást og óður lifir</p> <p> og í norðri blómgast lönd.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Hulda</p> <p>Fjallkona: Margrét Vilhjálmsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1994 - Land, þjóð og tunga<p>Land þjóð og tunga, þrenning sönn og ein,</p> <p>þér var ég gefinn barn á móðurkné;</p> <p>ég lék hjá þér við læk og blóm og stein,</p> <p>þú leiddir mig í orðs þíns háu vé.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Á dimmum vegi dýrð þín um mig skein,</p> <p>í dögun þeirri er líkn og stormahlé</p> <p>og sókn og vaka: eining hörð og hrein,</p> <p>þú heimtar trúnað, spyr hver efnd mín sé.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þú átt mig, ég er aðeins til í þér.</p> <p>Örlagastundin nálgast grimm og köld;</p> <p>hiki ég þá og bregðist bý ég mér</p> <p>bann þitt og útlegð fram á hinsta kvöld.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Ísland, í lyftum heitum höndum ver</p> <p> ég heiður þinn og líf gegn trylltri öld.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Snorri Hjartarson</p> <p>Fjallkona: Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1993 - Svo vitjar þín Ísland<p>Það hendir tíðum Íslending úti í löndum</p> <p>um óttuskeið, er tindrar af heitu myrkri,</p> <p>að svefn hans er rofinn svölum, skínandi væng,</p> <p>sólhvítu bliki, sem lýstur hans skynjun og fyllir</p> <p>allt andrúmið sævarseltu og heiðablæ.</p> <p>Því þessa nótt hefur norðrið andvökubjarta</p> <p>í nakinni vordýrð lagt að útlagans hjarta</p> <p>sitt land, sín fanngnæfu háfjöll og himinsæ.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Svo vitjar þín Ísland, laugað brimhvítu ljósi,</p> <p>og lind þinnar bernsku er jafnsnemma tekin að niða</p> <p>í barmi þínum. Frá ofurgnægð lita og ilms</p> <p>snýr andi þinn langvegu þangað, sem fólk þitt háði</p> <p>sitt ævistríð um þín örlög við nyrstu höf.</p> <p>Og þér mun aftur leggjast þau ljóð á tungu,</p> <p>sem liðnar aldir genginni kynslóð sungu</p> <p>og fylgdu enni að heiman – frá vöggu að gröf.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þá skilst þér hve fánýt var leit þín í aðrar álfur.</p> <p>Frá árdegi tímans er von þín og hamingja bundin</p> <p>því landi, sem til þín er komið um kynjaveg</p> <p>og knýr þig upprunans röddu heim á þær slóðir,</p> <p>sem bjuggu ætt þinni athvarf við fjall og sjó.</p> <p>Þar hófust þín augu til himins í fyrsta sinni,</p> <p>og hvort hefur nokkrum lagst tignari ættjörð á minni</p> <p>en sú, er þér ungum við undrun og barnsgleði hló?</p> <p>&nbsp;</p> <p>Já, slík er þín ættjörð, og enn skal hún yngjast og stækka.</p> <p>Sjá ónumin víðerni blasa við fagnandi kynslóð,</p> <p>sem gengur til liðs við þann guð, sem land hennar skóp:</p> <p>Hér gefst hennar skáldhneigð að yrkja í hraunþök og sanda</p> <p>þau kvæði, sem lifa og vonum og trú eru vígð.</p> <p>En bið þess, hver örlög sem Urður og Verðandi spinna,</p> <p>að einnig hver dáð, sem þér tekst þínu landi að vinna,</p> <p>sé heimsbyggð allri til ástar og hamingju drýgð.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Tómas Guðmundsson</p> <p>Fjallkona: Ólafía Hrönn Jónsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1992 - Stóð ég við Öxará<p>Stóð eg við Öxará</p> <p>hvar ymur foss í gjá;</p> <p>góðhesti úngum á</p> <p>Arason reið þar hjá,</p> <p>hjálmfagurt herðum frá</p> <p>höfuð eg uppreist sá;</p> <p>hér gerði hann stuttan stans,</p> <p>stefndi til Norðurlands.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Úr lundi heyrði eg hvar</p> <p>hulduljóð súngið var;</p> <p>fanst mér ég þekti þar</p> <p>þann sem sló kordurnar:</p> <p>alheill og orðinn nýr</p> <p>álfurinn hörpu knýr,</p> <p>ástvinur eingum jafn</p> <p>alfari úr Kaupinhafn.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Stóð eg við Öxará</p> <p>árroða á fjöllin brá,</p> <p>kátt tók að klíngja og fast</p> <p>klukkan sem áður brast,</p> <p>alskærum ómi sló</p> <p>útyfir vatn og skóg.</p> <p>Mín klukka, klukkan þín,</p> <p>kallar oss heim til sín.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Halldór Laxness</p> <p>Fjallkona: Halldóra Rósa Björnsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1991 - Minningaland<p>Minningaland, fram í dáðanna dag</p> <p>með drottnandi frelsi frá jöklum til sanda.</p> <p>En réttur og trú skulu byggja vor bú</p> <p>frá bölöldum inn í framtímans hag;</p> <p>því heimsaugu svipast um hlut allra landa,</p> <p>og himinninn skín yfir leiðir vors anda.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Framtíðar þjóð, yfir ókomna öld</p> <p>með alþjóð að vin láttu mannrétt þinn styrkjast.</p> <p>Vort norræna mál gefur svip vorri sál;</p> <p>það setur oss vé í lýðanna fjöld.</p> <p>Í krafti og frelsi guðs veraldir virkjast.</p> <p>Til vaxandi Íslands vor hjartaljóð yrkjast.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Fold vorra niðja, við elskum þig öll;</p> <p>þú átt okkar stríð, þar sem tímarnir mætast,</p> <p>svo hrein og svo stór, þar sem himinn og sjór</p> <p>slá hringinn um svipmild, blánandi fjöll.</p> <p>Þú ein átt að lifa og allt að sjá bætast.</p> <p> Þú átt okkar von. Og þú sér hana rætast.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Einar Benediktsson</p> <p>Fjallkona: Margrét Kristín Pétursdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1990 - Ísland<p>Ísland er land þitt, og ávallt þú geymir</p> <p>Ísland í huga þér, hvar sem þú ferð.</p> <p>Ísland er landið sem ungan þig dreymir,</p> <p>Ísland í vonanna birtu þú sérð,</p> <p>Ísland í sumarsins algræna skrúði,</p> <p>Ísland með blikandi norðljósa traf.</p> <p>Ísland að feðranna afrekum hlúði,</p> <p>Ísland er foldin, sem lífið þér gaf.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Íslensk er þjóðin sem arfinn þinn geymir.</p> <p>Íslensk er tunga þín skír eins og gull.</p> <p>Íslensk sú lind, sem um æðar þér streymir.</p> <p>Íslensk er vonin, af bjartsýni full.</p> <p>Íslensk er vornóttin, albjört sem dagur.</p> <p>Íslensk er lundin með karlmennskuþor.</p> <p>Íslensk er vísan, hinn íslenski bragur.</p> <p>Íslensk er trúin á frelsisins vor.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Ísland er land þitt, því aldrei skal gleyma.</p> <p>Íslandi helgar þú krafta og starf.</p> <p>Íslenska þjóð, þér er ætlað að geyma</p> <p>íslenska tungu, hinn dýrasta arf.</p> <p>Ísland sé blessað um aldanna raðir,</p> <p>íslenska moldin, er lífið þér gaf.</p> <p>Ísland sé falið þér, eilífi faðir.</p> <p>Ísland sé frjálst, meðan sól gyllir haf.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Margrét Jónsdóttir</p> <p>Fjallkona: María Ellingsen</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1989 - Íslendingaljóð 1944<p>Land míns föður, landið mitt,</p> <p>laugað bláum straumi:</p> <p>eilíft vakir auglit þitt</p> <p>ofar tímans glaumi.</p> <p>Þetta auglit elskum vér,</p> <p>– ævi vor á jörðu hér</p> <p>brot af þínu bergi er,</p> <p>blik af þínum draumi.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Hvíslað var um hulduland</p> <p>hinst í vestanblænum:</p> <p>hvítan jökul, svartan sand,</p> <p>söng í hlíðum grænum.</p> <p>Ýttu þá á unnarslóð</p> <p>Austmenn, vermdir frelsisglóð,</p> <p>fundu ey og urðu þjóð</p> <p>úti í gullnum sænum.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Síðan hafa hetjur átt</p> <p>heima í þessu landi,</p> <p>ýmist borið arfinn hátt</p> <p>eða varist grandi.</p> <p>Hér að þreyja hjartað kaus,</p> <p>hvort sem jörðin brann eða fraus,</p> <p>– flaug þá stundum fjaðralaus</p> <p>feðra vorra andi.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þegar svalt við Sökkvabekk</p> <p>sveitin dauðahljóða,</p> <p>kvað í myrkri um kross og hlekk</p> <p>kraftaskáldið móða.</p> <p>Bak við sára bænaskrá</p> <p>bylti sér hin forna þrá,</p> <p>þar til eldinn sóttu um sjá</p> <p>synir vorsins góða.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Nú skal söngur hjartahlýr</p> <p>hljóma' af þúsund munnum,</p> <p>þegar frelsisþeyrinn dýr</p> <p>þýtur í fjalli og runnum.</p> <p>Nú skal fögur friðartíð</p> <p>fánann hefja ár og síð,</p> <p>varpa nýjum ljóma á lýð</p> <p>landsins, sem vér unnum.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Hvort sem krýnist þessi þjóð</p> <p>þyrnum eða rósum,</p> <p>hennar sögur, hennar ljóð,</p> <p>hennar líf vér kjósum.</p> <p>Ein á hörpu íss og báls</p> <p>aldaslag síns guðamáls</p> <p>æ hún leiki ung og frjáls,</p> <p>undir norðurljósum.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Jóhannes úr Kötlum</p> <p>Fjallkona: María Sigurðardóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1988 - Fylgd<p>Komdu, litli ljúfur,</p> <p>labbi, pabba stúfur,</p> <p>látum draumsins dúfur</p> <p>dvelja inni um sinn.</p> <p>– heiður er himinninn.</p> <p>Blærinn faðmar bæinn,</p> <p>býður út í daginn.</p> <p>Komdu, kalli minn.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Göngum upp með ánni</p> <p>inn hjá mosaflánni,</p> <p>fram með gljúfragjánni</p> <p>gegnum móans lyng,</p> <p>– heyrirðu hvað ég syng –</p> <p>líkt og lambamóðir</p> <p>leiti á fornar slóðir</p> <p>innst í hlíðarhring.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Héðan sérðu hafið</p> <p>hvítum ljóma vafið,</p> <p>það á geymt og grafið</p> <p>gull og perluskel,</p> <p>ef þú veiðir vel.</p> <p>En frammi á fjöllum háum</p> <p>fjarri sævi bláum</p> <p>sefur gamalt sel.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Glitrar grund og vangur,</p> <p>glóir sund og drangur.</p> <p>Litli ferðalangur</p> <p>láttu vakna nú</p> <p>þína tryggð og trú.</p> <p>– Lind í lautu streymir,</p> <p>lyng á heiði dreymir,</p> <p>– þetta land átt þú.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Hér bjó afi og amma</p> <p>eins og pabbi og mamma.</p> <p>Eina ævi og skamma</p> <p>eignast hver um sig.</p> <p>– stundum þröngan stig.</p> <p>En þú átt að muna</p> <p>alla tilveruna,</p> <p>að þetta land á þig.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Ef að illar vættir</p> <p>inn um myrkragættir</p> <p>bjóða svikasættir</p> <p>svo sem löngum ber</p> <p>við í heimi hér,</p> <p>þá er ei þörf að velja:</p> <p>þú mátt aldrei selja</p> <p>það úr hendi þér.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Göngum langar leiðir,</p> <p>landið faðminn breiðir.</p> <p>Allar götur greiðir</p> <p>gamla landið mitt,</p> <p>sýnir hjarta sitt.</p> <p>Mundu, mömmu ljúfur,</p> <p>mundu, pabba stúfur,</p> <p> að þetta er landið þitt.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Guðmundur Böðvarsson</p> <p>Fjallkona: Þórdís Arnljótsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1987 - Minningarljóð á hundrað ára afmæli Jóns Sigurðssonar 17. júní 1911<p>Þagnið, dægurþras og rígur!</p> <p>Þokið meðan til vor flýgur</p> <p>örninn mær, sem aldrei hnígur</p> <p>íslenskt meðan lifir blóð:</p> <p>minning kappans, mest sem vakti</p> <p>manndáð lýðs og sundrung hrakti,</p> <p>fornar slóðir frelsis rakti,</p> <p>fann og ruddi brautir þjóð.</p> <p>Fagna, Ísland, fremstum hlyni</p> <p>frama þíns, á nýrri öld,</p> <p>magna Jóni Sigurðssyni</p> <p>sigurfull og þakkargjöld!</p> <p>&nbsp;</p> <p>Lengi hafði landið sofið,</p> <p>lamað, heillum svift og dofið –</p> <p>fornt var vígið frelsis rofið,</p> <p>farið kapp og horfin dáð.</p> <p>Loks hófst reisn um álfu alla,</p> <p>árdagsvættir heyrðust kalla –</p> <p>þjóð vor rumska þorði varla,</p> <p>því að enginn kunni ráð –</p> <p>þar til hann kom, fríður, frækinn,</p> <p>fornri borinn Arnar slóð,</p> <p>bratta vanur, brekkusækinn.</p> <p>Brjóst hann gerðist fyrir þjóð.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Vopnum öflugs anda búinn,</p> <p>öllu röngu móti snúinn,</p> <p>hreinni ást til ættlands knúinn,</p> <p>aldrei hugði’ á sjálfs síns gagn.</p> <p>Fætur djúpt í fortíð stóðu,</p> <p>fast í samtíð herðar óðu,</p> <p>fránar sjónir framtíð glóðu.</p> <p>Fyllti viljann snilldar magn.</p> <p>Hulinn kraft úr læðing leysti,</p> <p>lífgaði von og trú á rétt.</p> <p>Frelsisvirkin fornu reisti,</p> <p>framtíð þjóðar mark lét sett.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Áfram bauð hann: „Ekki víkja.“</p> <p>Aldrei vildi heitorð svíkja.</p> <p>Vissi: Hóf æ verður ríkja</p> <p>vilji menn ei undanhald.</p> <p>Víðsýnn, framsýnn, fastur, gætinn,</p> <p>fjáði jafnan öfgalætin,</p> <p>kostavandur, sigri sætinn</p> <p>sótti réttinn, skildi vald.</p> <p>Jafnt í byr og barning gáður</p> <p>báts og liðs hann gætti þols.</p> <p>Engum dægurdómum háður. –</p> <p>Dýrra naut hann sjónarhvols.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Lífsstríð hans varð landsins saga.</p> <p>Langar nætur, stranga daga</p> <p>leitaði’ að hjálp við hverjum baga</p> <p>hjartkærs lands, með öruggt magn.</p> <p>Alt hið stærsta, alt hið smæsta,</p> <p>alt hið fjærsta og hendi næsta,</p> <p>alt var honum eins: hið kærsta,</p> <p>ef hann fann þar lands síns gagn.</p> <p>Ægishjálm og hjartans mildi</p> <p>hafði jafnt, er stýrði lýð,</p> <p>magn í sverði, mátt í skildi</p> <p>málsnilld studdi hvöss og þýð.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Arnarfjörður, fagra sveitin!</p> <p>fjöllum girt, sem átt þann reitinn</p> <p>þar, sem nafni hann var heitinn,</p> <p>hetjan prúð, sem landið ann,</p> <p>heill sé þér og þínum fjöllum,</p> <p>þar sem sveinninn, fremri öllum,</p> <p>lærði að klífa, hjalla af hjöllum,</p> <p>hátt, uns landi frelsi vann!</p> <p>Eyrin Rafns! Það ljós sem lýsti</p> <p>löngu síðan við þinn garð,</p> <p>enga helspá í sér hýsti:</p> <p>Íslands reisnar tákn það varð.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Ísland, þakka óskasyni,</p> <p>endurreisnar fremstum hlyni,</p> <p>þakka Jóni Sigurðssyni,</p> <p>sem þér lyfti mest og best.</p> <p>Sjást mun eftir aldir næstu</p> <p>enn þá ljós af starfi glæstu.</p> <p>Nær sem marki nær þú hæstu,</p> <p>nafn hans ljómar æðst og mest.</p> <p>Gleðji drottinn frömuð frelsis,</p> <p>fósturjarðar sverð og skjöld!</p> <p>Lagabætir, brjótur helsis,</p> <p> blessist starf þitt öld af öld!</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Hannes Hafstein</p> <p>Fjallkona: Guðný Ragnarsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1986 - Reykjavík Þjóðminningardaginn 1897<p>Þar fornar súlur flutu á land</p> <p>við fjarðarsund og eyjaband,</p> <p>þeir reistu Reykjavík.</p> <p>Hún óx um tíu alda bil,</p> <p>naut alls, sem þjóðin hafði til,</p> <p>varð landsins högum lík. –</p> <p>Og þó vor höfn sé opin enn</p> <p>og enn þá vanti knerri og menn,</p> <p>við vonum fast hún vaxi senn</p> <p>og verði stór og rík.</p> <p>&nbsp;</p> <p>En þó við flóann byggðist borg</p> <p>með breiða vegi og fögur torg</p> <p>og gnægð af öllum auð, –</p> <p>ef þjóðin gleymdi sjálfri sér</p> <p>og svip þeim týndi, er hún ber,</p> <p>er betra að vanta brauð.</p> <p>– Þeir segja, að hér sé hættan mest</p> <p>og hérna þróist frónskan verst</p> <p>og útlend tíska temjist flest</p> <p>og tungan sé í nauð.</p> <p>&nbsp;</p> <p>„Nei, þegar öldin aldna flýr</p> <p>og andi af hafi kemur nýr</p> <p>að vekja land og lýð,</p> <p>er víkka tún og breikka ból</p> <p>og betri daga morgunsól</p> <p>skín hátt um strönd og hlíð,</p> <p>skal sjást, að bylgjan brotnar hér. –</p> <p>– Við byggjum nýja sveit og ver,</p> <p>en munum vel, hvað íslenskt er,</p> <p>um alla vora tíð.“</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Einar Benediktsson</p> <p>Fjallkona: Sigurjóna Sverrisdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1985 - Talað við ungt fólk<p>Þú æska míns lands, sem lifir hið himneska vorið</p> <p>þegar „loftið er draumablátt“</p> <p>og bíður með óþreyju eftir að höll þín rísi</p> <p>og ætlar að byggja hana hátt,</p> <p>þig kveð ég um stund að streng hinnar gömlu hörpu,</p> <p>sem afi þinn hefur átt.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Sú harpa var stundum það einasta sem hún átti</p> <p>þín ætt, í landinu því</p> <p>er hlúir þér nú sínu barni, með blessandi hendi</p> <p>við brjóst sín gjöful og hlý,</p> <p>já, margt hefur gerst, – og sumt, sem af alhug við óskum</p> <p>að aldrei gerist á ný.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þú lærir af bókum um þrengingar íslenskrar þjóðar</p> <p>og þrekraun til sævar og lands</p> <p>og kúgun og áþján, hann afi þinn kunni þá sögu</p> <p>og enn betur foreldrar hans,</p> <p>sem vissu það skást að vænta sér góðs eftir dauðann</p> <p>er ,,sál fer til sæluranns."</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þú lærir það og, að við lyftum því Grettistaki</p> <p>að losa um viðjar og bönd.</p> <p>– En við gleymum svo fljótt.</p> <p>Hve auðvelt er löngum að lokka</p> <p>í ljónsginið óvitans hönd.</p> <p>Því streymir nú blóð þinna systkina, svartra og hvítra,</p> <p>því loga hin hersetnu lönd.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og harpan hans afa skal vara þig við þeirri hættu,</p> <p>sem vitjar þín jafnt og þétt:</p> <p>Þér er ekki bært að bindast til neinnar áttar</p> <p>þeim böndum er skerða þinn rétt</p> <p>í landi þíns sjálfs, – því þá ert þú heillum horfin,</p> <p>í sólleysið verður þú sett.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þitt hlutverk er stórt: að stefna til þeirrar aldar</p> <p>sem styrjöldum breytir í frið,</p> <p>– og láttu ekki svíkja þau loforð sem þér voru gefin,</p> <p>þar liggur þín framtíð við:</p> <p>hinn svefndrukkni varðmaður vaknar um seinan, í angist,</p> <p>með fjandmenn á hvora hlið.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þú veist eins og ég að fljótt líður að fljótt líður fagurt vorið, </p> <p>þá fækkar um söng og dans,</p> <p>og skyldan hún kemur og kallar þig til þess að verja</p> <p>þinn knérunn og arin hans,</p> <p>og gerir þú það, þá átt þú um eilífð þitt frelsi</p> <p>og fegurð þíns föðurlands</p> <p>&nbsp;</p> <p>En lát þér ei íþyngt af hreimi gamallar hörpu,</p> <p>sem hefur um stund verið mín,</p> <p>að vályndur heimur unni þér ævinlegs friðar</p> <p>er ósk mín og von til þín,</p> <p>og njót þeirrar stundar, er stjarnan fegurst af öllum</p> <p>í heiði við Hraundranga skín.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Guðmundur Böðvarsson</p> <p>Fjallkona: Sólveig Pálsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1984 - Kom heil til feginsfundar, íslensk þjóð<p>Kom heil til feginsfundar, íslensk þjóð!</p> <p>Gakk frjáls og djörf á hönd þeim óskadegi,</p> <p>sem eignast skal þín afreksverk og ljóð</p> <p>um eilífð, þó að menn og stefnur deyi.</p> <p>Því draumur sá, er aðeins átti sér</p> <p>um aldir samastað í fólksins hjarta,</p> <p>varð sál þess dags, er frelsið færði þér</p> <p>og fána þínum lyfti í heiðið bjarta.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Ég veit oft seint mitt vor að sunnan fer,</p> <p>en vor, sem eins er fólki sínu bundið</p> <p>og dýpri þrá og ástúð vafið er,</p> <p>í öllum heimi verður naumast fundið.</p> <p>Og loks er frjálsir dagar gengu í garð</p> <p>með glæstu föruneyti þúsund vona,</p> <p>ég fann það best, hve auðugt Ísland varð</p> <p>í önn og gleði dætra þess og sona.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Því vorið kom! En steðji ólög að</p> <p>og ógnað verði framtíð niðja þinna,</p> <p>mun hættan sjálf fá sagt þér til um það,</p> <p>hvar sannan kjark og trúnað var að finna.</p> <p>Á slíkri stundu er feigur sá, er flýr,</p> <p>en frjálsum manni verður skammt til ráða:</p> <p>Hann hittist þar sem þyngstur vandi knýr</p> <p>hans þrek og manndómslund til stærstu dáða.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Svo haldi landsins heilladísir vörð</p> <p>um hvern þann stað, sem fáninn blaktir yfir,</p> <p>því þar skal frjálsu fólki heilög jörð</p> <p>og föðurland á meðan sál þess lifir.</p> <p>En vit, að öll þín arfleifð, von og þrá</p> <p>er áskorun frá minning, sögu og ljóðum,</p> <p>að ganga af heilum hug til liðs við þá,</p> <p> sem heiminn vilja byggja frjálsum þjóðum.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Tómas Guðmundsson</p> <p>Fjallkona: Guðrún Þórðardóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1983 - Þingvellir<p>Sólskinið titrar hægt um hamra’ og gjár,</p> <p>en handan vatnsins sveipast fjöllin móðu.</p> <p>Himinninn breiðir faðm jafn-fagurblár</p> <p>sem fyrst, er menn um þessa velli tróðu.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og hingað mændu eitt sinn allra þrár,</p> <p>ótti og von á þessum steinum glóðu;</p> <p>og þetta berg var eins og ólgusjár, —</p> <p>þar allir landsins straumar saman flóðu.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Minning um grimmd og göfgi, þrek og sár,</p> <p>geymist hér, þar sem heilög véin stóðu,</p> <p>höfðingjans stolt og tötraþrælsins tár,</p> <p>sem tími’ og dauði’ í sama köstinn hlóðu.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Nú heyri’ eg minnar þjóðar þúsund ár</p> <p>sem þyt í laufi’ á sumarkvöldi hljóðu.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Jakob Jóh. Smári</p> <p>Fjallkona: Lilja Þórisdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1982 - Blessi þá hönd<span></span> <p><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 12pt;">I</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">Þér, Íslands börn, á helgri heillastund,</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">hingað ég yður kveð á ljósum degi,</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">sem lengi var mér dagur djarfra vona,</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">þá viðreisnar og síðan dýrsta sigurs.</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">&nbsp;</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">Fagnið og minnist meðan björkin ilmar</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">og blómið grær um búandmannsins völl</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">og skip vor bruna sólstafaðan sæinn,</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">vorblærinn heilsar iðjuversins önn</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">og athöfn frjálsra manna um torg og búðir.</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">&nbsp;</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">Fagnið hve mikið vannst og enn skal vinnast</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">Vaxið af starfi hans, er nú skal minnast.</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">Hann gróðursetti á hrjóstrum vorra hjartna</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">tvö heilög blóm, sem nefnast trú og von.</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">Í skjóli þeirra innst í allra brjóstum</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">áttu þinn varða og gröf, Jón Sigurðsson.</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">&nbsp;</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">II</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">Fagnið í dag, því stórar, stoltar vonir</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">stíga til himna, eins og hvítir svanir</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">á frjálsum væng við fjallariðin blá</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">og fylla víddir Íslands söng og ljósi.</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">– Þær leggja brátt í yðar ungu hendur</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">vorn óskastein og fjöregg vorrar þjóðar:</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">&nbsp;</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">Bókfellin öldnu, blöðin gul og máð,</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">sem bera á þöglum fjaðurleturs síðum</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">mál þitt og sögu, örlög alls þíns kyns,</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">eldfornar rætur þess og dýpstu visku,</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">fá athvarf sitt við arin þinn á ný.</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">&nbsp;</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">Við ást þíns hjarta skal hinn forni meiður</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">blómgvast og rísa, bera máli laufgað</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">fagurlim yfir fremd og þjóðardáð.</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">&nbsp;</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">Í trú og rækt við það, sem þar var sáð</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">og þreyttum höndum forðum daga skráð,</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">er bundin yðar hamingja og heiður.</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">&nbsp;</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">III</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">Blessa þú sól þess árs, sem aftur gaf</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">þér óðalsrétt á feðra þinna hafi!</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">– Við bláum tindum breiðar vastir skína,</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">þar byltist auðlegð þín í hyljum rasta.</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">Sjá, hafnáms kynslóð unga, allt er þitt,</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">sem óralendur sævardjúpsins fæða</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">í frjóu rökkri svifs og saltra strauma,</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">ef sótt er til með drengskap, viti og trú.</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">&nbsp;</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">En minnstu þess, að fjölmörg ógnarár</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">lá íssins fjötur stálblár fyrir landi</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">og fólkið svalt, en lotalágur kuggur</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">í fenntu nausti fjarlægs sumars beið.</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">&nbsp;</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">Minnstu þess og, að annar fjötur verri</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">herti sinn dróma upp að vík og vörum,</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">batt þínar hendur – bak við hann sem múr</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">stóð yfirgangsins ásýnd grímulaus.</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">&nbsp;</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">Hvað brast svo hátt, að bergmál þess mun óma</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">með þungum nið næstu hundrað ár?</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">&nbsp;</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">Bláfjötur Ægis brast – og víðan faðm</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">breiðir hann yður nú í dag sem forðum,</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">er frjálsir garpar áttu hér sín óðul,</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">því Alþing færði af sjálfs síns valdi og tign</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">íslenskan rétt í lög á bláum legi</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">og laust hinn þunga dróma af höndum þér.</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">&nbsp;</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">Sá réttur lýsir hverju frjálsu fleyi,</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">sem fána vorn um höfin ber.</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">&nbsp;</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">IV</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">Ég, Fjallkonan, er foldar vorrar sál,</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">borin af hennar barna dýpsta skyni.</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">– Sú djúpa ást, sem óspillt hjörtu leggja</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">við ættargarð og feðra sinna vé,</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">land sitt og þjóð, er lífs míns andardráttur,</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">því lifi ég í brjósti sérhvers manns</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">veik eða máttug – myndin, sem ég ber þar</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">er mynd af sonardyggð og kostum hans.</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">&nbsp;</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">Þér óskabörn, sem undir bláum himni</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">á óskastund mætist hér og fagnið,</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">blessið þá hönd, er bókfell yðar fáði,</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">blessið þá hönd, er letrið auðmjúkt skráði.</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">Blessið þann hug, sem hörpu ljóða sló,</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">heiðrið þann dug, sem bát á miðin dró.</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">Blessið þann þegn, sem bús og hjarðar gætti,</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">þá brúði, er spann og óf og granna sætti.</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">Blessið þann fót, sem braust um fjöll og heiðar,</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">blessið þann kjark, er aldrei missti leiðar.</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">Blessið þá trú, sem bar í dauðans húmi</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">birtu af ljósi Guðs að hverju rúmi.</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">&nbsp;</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">&nbsp;</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">Skáld: Séra Sigurður Einarsson</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;">Fjallkona: Helga Jónsdóttir</span></p> <p><span style="font-size: 12pt; font-family: 'Times New Roman', serif;"><br clear="all" /> </span></p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1981 - Til Íslands við aldamótin 1900<p>Þú ert móðir vor kær.</p> <p>Þá er vagga’ okkar vær,</p> <p>þegar vorkvöldið leggur þér barn þitt að hjarta;</p> <p>og hve geiglaus og há</p> <p>yfir grátþungri brá</p> <p>berðu gullaldarhjálminn á enninu bjarta.</p> <p>Við hjarta þitt slögin sín hjörtu’ okkar finna,</p> <p>þinn hjálmur er gull okkar dýrustu minna;</p> <p>en þó fegurst og kærst’</p> <p>og að eilífu stærst</p> <p>ertu í ást og í framtíðar vordraumum barnanna þinna.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þú ert móðir vor kær —</p> <p>og því engu mun gleymt,</p> <p>sem vér unnum þér vel eins og systir og bróðir;</p> <p>þá er nafn okkar gleymt,</p> <p>sólin sígur þá skær,</p> <p>og við sofnum þá róleg við brjóstið þitt, móðir.</p> <p>Við vitum þú átt yfir öldum að skína,</p> <p>við óskum að börnin þín megi þig krýna,</p> <p>og þá blessar vor öld</p> <p>sitt hið síðasta kvöld,</p> <p>ef hún sendir þeim smáperlur, móðir, í krónuna þína.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Mun ei djarfhuga öld</p> <p>meta Magnúsar sjón,</p> <p>þegar morgunninn vaknar og tindana roðar?</p> <p>Mun ei bjart um hann Jón</p> <p>undir aldanna kvöld,</p> <p>hvar sem áræðið frelsinu sigurinn boðar?</p> <p>Mun tungan ei lengi’ yfir Íslandi óma</p> <p>sem öldin hin nítjánda losaði’ úr dróma?</p> <p>Ó, þú móðir vor kær,</p> <p>mun ei máttug og skær</p> <p>yfir miðsumrum aldanna gígjan hans Jónasar hljóma?</p> <p>&nbsp;</p> <p>Ó, þú fjalldrottning kær,</p> <p>settu sannleikann hátt,</p> <p>láttu hann sitja yfir tímanum djarfan að völdum,</p> <p>svo að tunga þín mær</p> <p>beri boð hans og mátt,</p> <p>eins og bylgjandi norðurljós fjarst eftir öldum.</p> <p>Við öfundum soninn, sem á þig að krýna,</p> <p>við elskum hvern gimstein, sem þar á að skína.</p> <p>Fram á tímanna kvöld</p> <p>raðist öld eftir öld,</p> <p> gamla Ísland, sem tindrandi stjörnur í krónuna þína.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Þorsteinn Erlingsson</p> <p>Fjallkona: Helga Þ. Stephensen</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1980 - Íslands börn<p>Nú koma þau með eld í æðum</p> <p>á allavega litum klæðum</p> <p>– og mörgum hleypur kapp í kinn,</p> <p>er upp mót blámans heiðu hæðum</p> <p>þau hefja litla fánann sinn.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og aldrei hefur hópur fegri</p> <p>né hugumstærri og yndislegri</p> <p>sér fylkt í íslenskt ævintýr.</p> <p>Og aldrei storkað elli tregri</p> <p>jafn ungur tónn og frjáls og nýr.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Því þessi telpa og þessi drengur,</p> <p>þau þola ekki að búa lengur</p> <p>í ævagömlum eymdadal.</p> <p>Og þetta fólk, sem þarna gengur,</p> <p>er þjóðin – sú, sem koma skal.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og sína góðu gullaskrínu</p> <p>hún gefur lýðveldinu sínu,</p> <p>sú lokkaprúða, litla þjóð.</p> <p>Og hennar ys í eyra mínu</p> <p>er eins og fagurt sólskinsljóð.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Á norðurhjarans sögusviði</p> <p>– í sveit og bæ, á fiskimiði –</p> <p>mun lífið verða af kvíða kvitt,</p> <p>ef svona verur fá í friði</p> <p>að fegra og elska landið sitt.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Því tindar Íslands hljóta að hækka</p> <p>og hugsjónir þess allar stækka</p> <p>við svona ástríkt augnaráð,</p> <p>og slæpingjum og slysum fækka,</p> <p>ef slíkri gleði er um það stráð.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og þá mun blómgast byggð, sem stendur,</p> <p>er bráðum þessar mjúku hendur</p> <p>á plóginn leggjast allar eitt.</p> <p>Og drýgð mun verða um djúp og strendur</p> <p>sú dáð, sem hræðist ekki neitt.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og hærra en allar ísarnsflugur</p> <p>mun eitt sinn þessi djarfi hugur</p> <p>sér lyfta á vængjum móðurmáls.</p> <p>Því enginn hlutur ómáttugur</p> <p>er ungri þjóð, sem lifir frjáls.</p> <p>&nbsp;</p> <p>En vér, sem þykjumst menn, þá megum</p> <p>ei máttinn draga úr vonum fleygum</p> <p>né marka efans myrku spor</p> <p>í svip þess besta, sem vér eigum</p> <p>og sem er líf og framtíð vor.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Að frelsið aldrei frá oss víki,</p> <p>sem fæddi af sér hið nýja ríki,</p> <p>er komið undir kosti þeim</p> <p>að enginn barnsins eðli svíki,</p> <p> sem eitt fær skapað betri heim.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Jóhannes úr Kötlum</p> <p>Fjallkona: Saga Jónsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1978 - Kom heil til feginsfundar, íslensk þjóð<p>Kom heil til feginsfundar, íslensk þjóð!</p> <p>Gakk frjáls og djörf á hönd þeim óskadegi,</p> <p>sem eignast skal þín afreksverk og ljóð</p> <p>um eilífð, þó að menn og stefnur deyi.</p> <p>Því draumur sá, er aðeins átti sér</p> <p>um aldir samastað í fólksins hjarta,</p> <p>varð sál þess dags, er frelsið færði þér</p> <p>og fána þínum lyfti í heiðið bjarta.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Ég veit oft seint mitt vor að sunnan fer,</p> <p>en vor, sem eins er fólki sínu bundið</p> <p>og dýpri þrá og ástúð vafið er,</p> <p>í öllum heimi verður naumast fundið.</p> <p>Og loks er frjálsir dagar gengu í garð</p> <p>með glæstu föruneyti þúsund vona,</p> <p>ég fann það best, hve auðugt Ísland varð</p> <p>í önn og gleði dætra þess og sona.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Því vorið kom! En steðji ólög að</p> <p>og ógnað verði framtíð niðja þinna,</p> <p>mun hættan sjálf fá sagt þér til um það,</p> <p>hvar sannan kjark og trúnað var að finna.</p> <p>Á slíkri stundu er feigur sá, er flýr,</p> <p>en frjálsum manni verður skammt til ráða:</p> <p>Hann hittist þar sem þyngstur vandi knýr</p> <p>hans þrek og manndómslund til stærstu dáða.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Svo haldi landsins heilladísir vörð</p> <p>um hvern þann stað, sem fáninn blaktir yfir,</p> <p>því þar skal frjálsu fólki heilög jörð</p> <p>og föðurland á meðan sál þess lifir.</p> <p>En vit, að öll þín arfleifð, von og þrá</p> <p>er áskorun frá minning, sögu og ljóðum,</p> <p>að ganga af heilum hug til liðs við þá,</p> <p> sem heiminn vilja byggja frjálsum þjóðum.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Tómas Guðmundsson</p> <p>Fjallkona: Edda Þórarinsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1977 - Ísland<p>Á nokkurt land svo hvítan jöklaheim</p> <p>og heiðan fald,</p> <p>svo rauðan eld í æð?</p> <p>Hve gott að mega lofa það í ljóði</p> <p>&nbsp;</p> <p>og fyrir heill þess fórna sinni smæð</p> <p>í frjórri önn.</p> <p>Ó, barnið mitt, það gæfuhnoða geym.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og skylt er þér að skapa framtíð þess,</p> <p>og skjöldur áttu að vera og sómi þess,</p> <p>og vinna æfiheit við heiður þess:</p> <p>&nbsp;</p> <p>Að flekka aldrei mold þess bræðrablóði.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Á nokkurt land jafn sumarfagra sveit,</p> <p>er sólin skín,</p> <p>og bergmálsfjöll svo blá?</p> <p>Og barnið mitt, legg eyra við þess ómi.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Því sá, er landsins hörpuhljóma á</p> <p>í hjarta sér,</p> <p>án ótta heilsar ungum degi, veit:</p> <p>&nbsp;</p> <p>Það getur enginn tekið töfra þess,</p> <p>það truflar enginn hergnýr óma þess,</p> <p>og ránshönd engin fangar fegurð þess.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Hann verður eitt með bláma þess og blómi.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Kristján frá Djúpalæk</p> <p>Fjallkona: Ragnheiður Steindórsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1976 - Hulduljóð<p>Skáld er eg ei, en huldukonan kallar</p> <p>og kveða biður hyggjuþungan beim,</p> <p>mun eg því sitja meðan degi hallar</p> <p>og mæddur smali fénu kemur heim,</p> <p>þar sem að háan hamar fossinn skekur</p> <p>og hulduþjóð til næturiðju vekur.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þrumi’ eg á bergi, þýtur yfir hjalla</p> <p>þokan að hylja mig og kaldan foss,</p> <p>nú skal úr hlíðum hárra Tinnufjalla,</p> <p>svo huldumeyjar þægan vinni koss,</p> <p>óbrotinn söngur yfir dalinn líða</p> <p>eins og úr holti spóaröddin þýða.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þú sem að byggir hamrabýlin háu,</p> <p>hjartanu mínu alla daga kær,</p> <p>sólfagra mey! djúpt undir bergi bláu,</p> <p>bústu að sitja vini þínum nær;</p> <p>döggsvalur úði laugar lokkinn bleika,</p> <p>ljós er af himni, næturmyndir reika.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Hvurs er að dyljast? harma sinna þungu,</p> <p>hlægja þeir öld, er ræður þeim ei bót;</p> <p>hvurs er að minnast? hins er hvurri tungu</p> <p>– huganum í svo festa megi rót –</p> <p>ætlanda væri eftir þeim að ræða</p> <p>sem orka mætti veikan lýð að fræða.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Að fræða! hvur mun hirða hér um fræði?</p> <p>heimskinginn gjörir sig að vanaþræl,</p> <p>gleymd eru lýðnum landsins fornu kvæði,</p> <p>leirburðarstagl og holtaþokuvæl</p> <p>fyllir nú breiða byggð með aumlegt þvaður,</p> <p>bragðdaufa rímu þylur vesæll maður.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Háðungarorð sem eyrun Huldu særa</p> <p>ei skulu spilla ljóði voru meir;</p> <p>sendið þér annan sanninn heim að færa</p> <p>söngvurum yðar, Njörður! Þór! og Freyr!</p> <p>og hvur sá ás sem ata þeir í kvæði</p> <p>eirðinni gleymi og hefni sín í bræði.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Sólfagra mey! eg sé – nú leit minn andi</p> <p>þann seglið vatt í byrnum undan Skor</p> <p>og aldrei síðan aftur bar að landi –</p> <p>Eggert! ó hyggstu þá að leita vor?</p> <p>Marblæju votri varpar sér af herðum</p> <p>vandlætishetjan sterkum búinn gerðum.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Hvað er í heimi, Hulda!? líf og andi,</p> <p>hugsanir drottins sálum fjær og nær,</p> <p>þar sem að bárur brjóta hval á sandi,</p> <p>í brekku þar sem fjallaljósið grær;</p> <p>þar sem að háleit hugmynd leið sér brýtur,</p> <p>hann vissi það er andi vor nú lítur.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Ó, Eggert! þú varst ættarblóminn mesti,</p> <p>og ættarjarðar þinnar heill og ljós;</p> <p>blessaða stund! er fót hann aftur festi</p> <p>á frjóvri grund við breiðan sævarós.</p> <p>Sólfagra mey! hann svipast um með tárum,</p> <p>saltdrifin hetja, stiginn upp af bárum.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Hví er hinn sterki úr hafi bláu genginn</p> <p>á hauður sem í næturfaðmi þreyr,</p> <p>veit ég að þegar værðin góða’ er fengin,</p> <p>vinirnir gleyma’ að birtast framar meir;</p> <p>ó, hve hann hefir eftir þráð að líta</p> <p>ástarland sitt með tignarfaldinn hvíta.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Tárperlur bjartar titra þér í augum,</p> <p>tindra þær gegnum fagurt lokkasafn,</p> <p>sólfagra mey! því sjónar þinnar baugum</p> <p>séður er aldrei kappi þessum jafn.</p> <p>Þú elskar, Hulda! Eggert foldarblóma,</p> <p>ættjarðar minnar stoð, og frænda sóma.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Ó, Eggert! hvursu er þinn gangur fagur!</p> <p>útivist þín er vorðin löng og hörð;</p> <p>kær er mér, faðir! komu þinnar dagur;</p> <p>hann kyssir, Hulda! þína fósturjörð;</p> <p>sólfagra mey! hann svipast um með tárum,</p> <p>saltdrifin hetja, stiginn upp af bárum.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þú elskar hann, þess ann eg honum glaður,</p> <p>ástin er rík, og þú ert hennar dís;</p> <p>hér vil eg sitja, hér er okkar staður,</p> <p>ó, Hulda! þar til sól úr ægi rís.</p> <p>Hallaðu lokkahöfði bjarta þínu,</p> <p>mín Hulda kær! að vinarbrjósti mínu.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Hann svipast um, nú sefur allt í landi,</p> <p>svæft hefir móðir börnin stór og smá,</p> <p>fífil í haga, hrafn á klettabandi,</p> <p>hraustan á dúni, veikan fjölum á;</p> <p>hann svipast um í svölum næturvindi</p> <p>um sund og völl að háum fjallatindi.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Hallaðu lokkahöfði bjarta þínu</p> <p>að hjarta mér sem nú er glatt og traust,</p> <p>hallaðu þér nú hægt að brjósti mínu;</p> <p>hann hefir ekki starfað notalaust!</p> <p>seint og að vonum svo fær góður njóta</p> <p>sín og þess alls er vann hann oss til bóta.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Hann líður yfir ljósan jarðargróða,</p> <p>litfögur blóm úr værum næturblund</p> <p>smálíta upp að gleðja skáldið góða,</p> <p>gleymir hann öðru’ og skoðar þau um stund;</p> <p>nú hittir vinur vin á grænu engi.</p> <p>„Velkominn, Eggert! dvelstu með oss lengi.“</p> <p>&nbsp;</p> <p><strong>Eggert:</strong></p> <p>&nbsp;</p> <p>Smávinir fagrir, foldarskart,</p> <p>fífill í haga, rauð og blá</p> <p>brekkusóley, við mættum margt</p> <p>muna hvort öðru að segja frá.</p> <p>Prýðið þér lengi landið það,</p> <p>sem lifandi guð hefur fundið stað</p> <p>ástarsælan, því ástin hans</p> <p>allstaðar fyllir þarfir manns.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Vissi ég áður voruð þér,</p> <p>vallarstjörnur um breiða grund,</p> <p>fegurstu leiðarljósin mér.</p> <p>Lék ég að yður marga stund.</p> <p>Nú hef ég sjóinn séð um hríð</p> <p>og sílalætin smá og tíð,</p> <p>munurinn raunar enginn er,</p> <p>því allt um lífið vitni ber.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Faðir og vinur alls, sem er,</p> <p>annastu þennan græna reit.</p> <p>Blessaðu, faðir, blómin hér,</p> <p>blessaðu þau í hverri sveit.</p> <p>Vesalings sóley, sérðu mig?</p> <p>Sofðu nú vært og byrgðu þig.</p> <p>Hægur er dúr á daggarnótt.</p> <p>Dreymi þig ljósið, sofðu rótt!</p> <p>&nbsp;</p> <p>Smávinir fagrir, foldarskart,</p> <p>finn ég yður öll í haganum enn.</p> <p>Veitt hefur Fróni mikið og margt</p> <p>miskunnar faðir. En blindir menn</p> <p>meta það aldrei eins og ber,</p> <p>unna því lítt, sem fagurt er,</p> <p>telja sér lítinn yndisarð</p> <p>að annast blómgaðan jurtagarð.<br /> <br /> </p> <p>***<br /> <br /> </p> <p>Hulda! hví grípa hendur þínar ljósu</p> <p>um hendur mér og hví svo viknar þú?</p> <p>veit eg þú elur eyrar fagra rósu,</p> <p>alsett er rauðum blómum Huldubú;</p> <p>Eggert er þér um ekki neitt að kenna,</p> <p>annast hefurðu fjallareitinn þenna.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Sjáðu! enn lengra svífur fram um völlu</p> <p>svásúðleg mynd úr ungum blómareit,</p> <p>sterkur og frjáls og fríður enn að öllu</p> <p>Eggert að skoða gengur byggða sveit;</p> <p>hann fer að sjá, hve lífi nú á láði</p> <p>lýðurinn uni, sá er mest hann þráði.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Brosir við honum bærinn heillagóði</p> <p>í brekkukorni, hreinn og grænn og smár;</p> <p>þar hefir búið frændi hans með fljóði</p> <p>í flokki ljúfra barna mörg um ár;</p> <p>þar hefir sveitasælan guðs í friði</p> <p>og sóminn aukist glöðu bæjarliði.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þar hefir gjörst að fullum áhrínsorðum</p> <p>allt sem hinn mikli bóndavinur kvað</p> <p>um dalalíf í búnaðsbálki forðum,</p> <p>um bóndalíf, sem fegurst verður það.</p> <p>Sólfagra mey! nú svífur heim að ranni</p> <p>sæbúinn líkur ungum ferðamanni.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Sólfagra mey! nú seilist yfir tinda</p> <p>úr svölum austurstraumum roði skær,</p> <p>nú líður yfir láð úr höllu vinda</p> <p>léttur og hreinn og þýður morgunblær;</p> <p>svo var mér, Hulda! návist þín á nóttu</p> <p>sem nú er ljósið jörð á votri óttu.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Vertu nú sæl! þótt sjónum mínum falin</p> <p>sértu, ég alla daga minnist þín;</p> <p>vertu nú sæl! því dagur fyllir dalinn,</p> <p>dunandi fossinn kallar þig til sín;</p> <p>hann breiðir fram af bergi hvítan skrúða,</p> <p>bústaður þinn er svölum drifinn úða.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Vertu nú sæl! því sólin hálsa gyllir</p> <p>og sjónir mínar hugarmyndin flýr;</p> <p>ó, Hulda kær! er fjöll og dali fyllir</p> <p>fjölbreyttu smíði, hvar sem <em>lífið</em> býr</p> <p>og <em>dauðinn</em>, sem að svo þig löngum kallar</p> <p>sá er þig aldrei leit um stundir allar.</p> <br clear="all" /> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p><strong>Smali fer að fé og kveður:</strong></p> <p>&nbsp;</p> <p>„Það var hann Eggert Ólafsson,</p> <p>ungur og frár og viskusnjall,</p> <p>stóð hann á hauðri studdur von,</p> <p>stráunum skýldi vetrarfall;</p> <p>meðan að sól úr heiði hló,</p> <p>hjúkraði laukum, eyddi snjó,</p> <p>kvað hann um fold og fagra mey</p> <p>fagnaðarljóð er gleymast ei.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Kvað hann um blóma hindarhjal</p> <p>og hreiðurbúa lætin kvik,</p> <p>vorglaða hjörð í vænum dal</p> <p>og vatnareyðar sporðablik;</p> <p>þó kvað hann mest um bóndabæ</p> <p>er blessun eflir sí og æ,</p> <p>af því að hjónin eru þar</p> <p>öðrum og sér til glaðværðar.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Það var hann Eggert Ólafsson,</p> <p>allir lofa þann snilldarmann,</p> <p>Ísland hefir ei eignast son,</p> <p>öflgari stoð né betri’ en hann;</p> <p>þegar hann sigldi sjóinn á</p> <p>söknuður vætti marga brá;</p> <p>nú er hann kominn á lífsins láð</p> <p>og lifir þar sæll fyrir drottins náð.“</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Jónas Hallgrímsson</p> <p>Fjallkona: Helga Bachmann</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1975 - Úr Íslendingadags ræðu<p>Þó þú langförull legðir</p> <p>sérhvert land undir fót</p> <p>bera hugur og hjarta</p> <p>samt þíns heimalands mót,</p> <p>frænka eldfjalls og íshafs!</p> <p>sifji árfoss og hvers!</p> <p>dóttir langholts og lyngmós!</p> <p>sonur landvers og skers!</p> <p>&nbsp;</p> <p>Yfir heim eða himin,</p> <p>hvort sem hugar þín önd,</p> <p>skreyta fossar og fjallshlíð</p> <p>öll þín framtíðar lönd!</p> <p>Fjarst í eilífðar útsæ</p> <p>vakir eylendan þín:</p> <p>nóttlaus vor-aldar veröld,</p> <p>þar sem víðsýnið skín.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Það er óskaland íslenskt,</p> <p>sem að yfir þú býr –</p> <p>aðeins blómgróin björgin,</p> <p>sérhver baldjökull hlýr,</p> <p>frænka eldfjalls og íshafs!</p> <p>sifji árfoss og hvers!</p> <p>dóttir langholts og lyngmós!</p> <p>sonur landvers og skers!</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Stephan G. Stephansson</p> <p>Fjallkona: Anna Kristín Arngrímsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1974 - Íslands minni<p>Eitt er landið ægi girt</p> <p>yst á Ránar slóðum,</p> <p>fyrir löngu lítils virt,</p> <p>langt frá öðrum þjóðum.</p> <p>Um þess kjör og aldarfar</p> <p>aðrir hægt sér láta,</p> <p>sykki það í myrkan mar,</p> <p>mundu fáir gráta.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Eitt er landið, ein vor þjóð,</p> <p>auðnan sama beggja;</p> <p>eina tungu, anda, blóð</p> <p>aldir spunnu tveggja;</p> <p>saga þín er saga vor,</p> <p>sómi þinn vor æra,</p> <p>tár þín líka tárin vor,</p> <p>tignar landið kæra!</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þú ert allt, sem eigum vér</p> <p>ábyrgð vorri falið.</p> <p>Margir segja: sjá, það er</p> <p>svikið, bert og kalið!</p> <p>Það er satt: með sárri blygð</p> <p>sjá þín börn þess vottinn,</p> <p>fyrir svikna sátt og tryggð</p> <p>sorg þín öll er sprottin.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Fóstra, móðir, veröld vor.</p> <p>von og framtíð gæða,</p> <p>svíði oss þín sáraspor,</p> <p>svívirðing og mæða!</p> <p>Burt með lygi, hlekk og hjúp,</p> <p>hvað sem blindar andann.</p> <p>Sendum út á sextugt djúp</p> <p>sundurlyndis fjandann!</p> <p>&nbsp;</p> <p>Græðum saman mein og mein,</p> <p>metumst ei við grannann,</p> <p>fellum saman stein við stein,</p> <p>styðjum hverjir annan.</p> <p>Plöntum, vökvum rein við rein,</p> <p>ræktin skapar framann.</p> <p>Hvað má höndin ein og ein?</p> <p>Allir leggi saman!</p> <p>&nbsp;</p> <p>Líkt og allar landsins ár</p> <p>leið til sjávar þreyta,</p> <p>eins skal fólksins hugur hár</p> <p>hafnar sömu leita.</p> <p>Höfnin sú er sómi vor,</p> <p>sögufoldin bjarta!</p> <p>Lifni vilji, vit og þor,</p> <p> vaxi trú hvers hjarta!</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Matthías Jochumsson</p> <p>Fjallkona: Halla Guðmundsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1973 - Þorskastríð og þjóðhátíð<p>I</p> <p>Vort unga land við bláa fjarlægð ber</p> <p>og brunahraunið kannar nýjar leiðir</p> <p>og svartan faðm mót sólarljósi breiðir,</p> <p>enn syngur haf við klett og fuglasker.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Nýr dagur rís með fjöll í fangi sér</p> <p>og frelsi þitt, vort land, í sínum höndum.</p> <p>Og úthafsbáran ber að þínum ströndum</p> <p>sinn bláa fald og vakir enn með þér.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þín vitjar aftur veröld heiðins ljóðs</p> <p>sem vorsins leiti tindar efstu fjalla.</p> <p>Í draumi þess má heyra geirinn gjalla</p> <p>ef gengið er á rétt þíns stolta blóðs.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þá köllum vér til vitnis allt sem ber</p> <p>þess vott að Ísland lifir enn og fagnar,</p> <p>að afl þess býr í eldi ljóðs og sagnar,</p> <p>vort unga land, með vor í fylgd með sér.</p> <p>&nbsp;</p> <p>II</p> <p>Nú kveikir sólin vor í blöðum blóma</p> <p>og ber sitt ljós um dal og klettarið</p> <p>Og gamla kjarrið grænu laufi skrýðist</p> <p>og gleymir sér við nýjan þrastaklið.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og heiðblár dagur heldur vestur jökla</p> <p>með hlýjan blæ og ilm við lyng og grjót</p> <p>og geislar fara mildum móðurhöndum</p> <p>um mel og tún og fræ sem skýtur rót.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Svo hellir sólin sumarskini björtu</p> <p>á sund og hlíð og vetrarskugga þvær</p> <p>af augum þínum, aftur blasir við þér</p> <p>það Ísland sem í draumi þínum grær.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Það rís úr sæ þinn snæviþakti jökull</p> <p>með sól í fangi, vorsins skógarhind,</p> <p>og landið fyllist fuglasöng og angan</p> <p> og fegurð þess er vatn í djúpri lind.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Matthías Johannessen</p> <p>Fjallkona: Valgerður Dan Jónsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1972 - Talað við ungt fólk<p>Þú æska míns lands, sem lifir hið himneska vorið</p> <p>þegar „loftið er draumablátt“</p> <p>og bíður með óþreyju eftir að höll þín rísi</p> <p>og ætlar að byggja hana hátt,</p> <p>þig kveð ég um stund að streng hinnar gömlu hörpu,</p> <p>sem afi þinn hefur átt.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Sú harpa var stundum það einasta sem hún átti</p> <p>þín ætt, í landinu því</p> <p>er hlúir þér nú sínu barni, með blessandi hendi</p> <p>við brjóst sín gjöful og hlý,</p> <p>já, margt hefur gerst, – og sumt, sem af alhug við óskum</p> <p>að aldrei gerist á ný.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þú lærir af bókum um þrengingar íslenskrar þjóðar</p> <p>og þrekraun til sævar og lands</p> <p>og kúgun og áþján, hann afi þinn kunni þá sögu</p> <p>og enn betur foreldrar hans,</p> <p>sem vissu það skást að vænta sér góðs eftir dauðann</p> <p>er ,,sál fer til sæluranns".</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þú lærir það og, að við lyftum því Grettistaki</p> <p>að losa um viðjar og bönd.</p> <p>– En við gleymum svo fljótt.</p> <p>Hve auðvelt er löngum að lokka</p> <p>í ljónsginið óvitans hönd.</p> <p>Því streymir nú blóð þinna systkina, svartra og hvítra,</p> <p>því loga hin hersetnu lönd.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og harpan hans afa skal vara þig við þeirri hættu,</p> <p>sem vitjar þín jafnt og þétt:</p> <p>Þér er ekki bært að bindast til neinnar áttar</p> <p>þeim böndum er skerða þinn rétt</p> <p>í landi þíns sjálfs, – því þá ert þú heillum horfin,</p> <p>í sólleysið verður þú sett.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þitt hlutverk er stórt: að stefna til þeirrar aldar</p> <p>sem styrjöldum breytir í frið,</p> <p>– og láttu ekki svíkja þau loforð sem þér voru gefin,</p> <p>þar liggur þín framtíð við:</p> <p>hinn svefndrukkni varðmaður vaknar um seinan, í angist,</p> <p>með fjandmenn á hvora hlið.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þú veist eins og ég að fljótt líður fagurt vorið, </p> <p>þá fækkar um söng og dans,</p> <p>og skyldan hún kemur og kallar þig til þess að verja</p> <p>þinn knérunn og arin hans,</p> <p>og gerir þú það, þá átt þú um eilífð þitt frelsi</p> <p>og fegurð þíns föðurlands</p> <p>&nbsp;</p> <p>En lát þér ei íþyngt af hreimi gamallar hörpu,</p> <p>sem hefur um stund verið mín,</p> <p>að vályndur heimur unni þér ævinlegs friðar</p> <p>er ósk mín og von til þín,</p> <p>og njót þeirrar stundar, er stjarnan fegurst af öllum</p> <p>í heiði við Hraundranga skín. </p> <p> </p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Guðmundur Böðvarsson</p> <p>Fjallkona: Margrét Helga Jóhannsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1971 - Íslendingaljóð 1944<p>Land míns föður, landið mitt,</p> <p>laugað bláum straumi:</p> <p>eilíft vakir auglit þitt</p> <p>ofar tímans glaumi.</p> <p>Þetta auglit elskum vér,</p> <p>– ævi vor á jörðu hér</p> <p>brot af þínu bergi er,</p> <p>blik af þínum draumi.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Hvíslað var um hulduland</p> <p>hinst í vestanblænum:</p> <p>hvítan jökul, svartan sand,</p> <p>söng í hlíðum grænum.</p> <p>Ýttu þá á unnarslóð</p> <p>Austmenn, vermdir frelsisglóð,</p> <p>fundu ey og urðu þjóð</p> <p>úti í gullnum sænum.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Síðan hafa hetjur átt</p> <p>heima í þessu landi,</p> <p>ýmist borið arfinn hátt</p> <p>eða varist grandi.</p> <p>Hér að þreyja hjartað kaus,</p> <p>hvort sem jörðin brann eða fraus,</p> <p>– flaug þá stundum fjaðralaus</p> <p>feðra vorra andi.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þegar svalt við Sökkvabekk</p> <p>sveitin dauðahljóða,</p> <p>kvað í myrkri um kross og hlekk</p> <p>kraftaskáldið móða.</p> <p>Bak við sára bænaskrá</p> <p>bylti sér hin forna þrá,</p> <p>þar til eldinn sóttu um sjá</p> <p>synir vorsins góða.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Nú skal söngur hjartahlýr</p> <p>hljóma' af þúsund munnum,</p> <p>þegar frelsisþeyrinn dýr</p> <p>þýtur í fjalli og runnum.</p> <p>Nú skal fögur friðartíð</p> <p>fánann hefja ár og síð,</p> <p>varpa nýjum ljóma á lýð</p> <p>landsins, sem vér unnum.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Hvort sem krýnist þessi þjóð</p> <p>þyrnum eða rósum,</p> <p>hennar sögur, hennar ljóð,</p> <p>hennar líf vér kjósum.</p> <p>Ein á hörpu íss og báls</p> <p>aldaslag síns guðamáls</p> <p>æ hún leiki ung og frjáls,</p> <p> undir norðurljósum.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Jóhannes úr Kötlum</p> <p>Fjallkona: Kristbjörg Kjeld</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1970 - Vorvísur 17. júní 1911<p>Sjá roðann á hnjúkunum háu!</p> <p>Nú hlýnar um strönd og dal,</p> <p>nú birtir í býlunum lágu,</p> <p>nú bráðna fannir í jöklasal.</p> <p>Allar elfur vaxa,</p> <p>og öldunum kvikum hossa.</p> <p>Þar sindrar á sægengna laxa,</p> <p>er sækja í bratta fossa.</p> <p>Fjallató og gerði gróa,</p> <p>grund og mói skipta lit.</p> <p>Út um sjóinn sólblik gróa,</p> <p>syngur lóa´ í bjarkarþyt</p> <p>&nbsp;</p> <p>Hér sumrar svo seint á stundum!</p> <p>Þótt sólin hækki sinn gang,</p> <p>þá spretta´ekki laufin í lundum</p> <p>né lifna blómin um foldarvang,</p> <p>því næturfrost og nepjur</p> <p>oft nýgræðinginn fella –</p> <p>sem hugans kul og krepjur</p> <p>oft kjark og vonir hrella.</p> <p>Allt í einu geislar geysast,</p> <p>guð vors lands þá skerst í leik,</p> <p>þeyrinn hlýnar, þokur leysast,</p> <p>þróast blóm og laufgast eik.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Nú skrýðist í skrúðklæði landið</p> <p>og skartar sem best það má.</p> <p>Allt loftið er ljóðum blandið</p> <p>og ljósálfar dansa grundunum á.</p> <p>Gleymt er gömlum meinum</p> <p>og gleymt er vetrar stríði.</p> <p>Menn muna eftir einum</p> <p>sem aldrei fyrnist lýði.</p> <p>Þó að áföll ýmiss konar</p> <p>ella sundri og veiki þrótt –</p> <p>minning hans: Jóns Sigurðssonar</p> <p>safnar allri frónskri drótt.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Sjá! óskmögur Íslands var borinn</p> <p>á Íslands vorgróðurstund,</p> <p>hans von er í blænum á vorin,</p> <p>hans vilji´og starf er í gróandi lund.</p> <p>Hann kom, er þrautin þunga</p> <p>stóð þjóðlífs fyrir vori,</p> <p>hann varð þess vorið unga</p> <p>með vöxt í hverju spori.</p> <p>Hundrað ára vor hans vekur</p> <p>vonir nú um Íslands byggð,</p> <p>nepjusúld og sundrung hrekur,</p> <p>safnar lýð í dáð og tryggð.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Hannes Hafstein</p> <p>Fjallkona: Herdís Þorvaldsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1969 - Íslendingaljóð 1944<p>Land míns föður, landið mitt,</p> <p>laugað bláum straumi:</p> <p>eilíft vakir auglit þitt</p> <p>ofar tímans glaumi.</p> <p>Þetta auglit elskum vér,</p> <p>– ævi vor á jörðu hér</p> <p>brot af þínu bergi er,</p> <p>blik af þínum draumi.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Hvíslað var um hulduland</p> <p>hinst í vestanblænum:</p> <p>hvítan jökul, svartan sand,</p> <p>söng í hlíðum grænum.</p> <p>Ýttu þá á unnarslóð</p> <p>Austmenn, vermdir frelsisglóð,</p> <p>fundu ey og urðu þjóð</p> <p>úti í gullnum sænum.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Síðan hafa hetjur átt</p> <p>heima í þessu landi,</p> <p>ýmist borið arfinn hátt</p> <p>eða varist grandi.</p> <p>Hér að þreyja hjartað kaus,</p> <p>hvort sem jörðin brann eða fraus,</p> <p>– flaug þá stundum fjaðralaus</p> <p>feðra vorra andi.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þegar svalt við Sökkvabekk</p> <p>sveitin dauðahljóða,</p> <p>kvað í myrkri um kross og hlekk</p> <p>kraftaskáldið móða.</p> <p>Bak við sára bænaskrá</p> <p>bylti sér hin forna þrá,</p> <p>þar til eldinn sóttu um sjá</p> <p>synir vorsins góða.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Nú skal söngur hjartahlýr</p> <p>hljóma' af þúsund munnum,</p> <p>þegar frelsisþeyrinn dýr</p> <p>þýtur í fjalli og runnum.</p> <p>Nú skal fögur friðartíð</p> <p>fánann hefja ár og síð,</p> <p>varpa nýjum ljóma á lýð</p> <p>landsins, sem vér unnum.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Hvort sem krýnist þessi þjóð</p> <p>þyrnum eða rósum,</p> <p>hennar sögur, hennar ljóð,</p> <p>hennar líf vér kjósum.</p> <p>Ein á hörpu íss og báls</p> <p>aldaslag síns guðamáls</p> <p>æ hún leiki ung og frjáls,</p> <p> undir norðurljósum.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Jóhannes úr Kötlum</p> <p>Fjallkona: Valgerður Dan Jónsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1968 - Ísland<p>Ísland! Farsældafrón og hagsælda hrímhvíta móðir!</p> <p>Hvar er þín fornaldarfrægð, frelsið og manndáðin best?</p> <p>Allt er í heiminum hverfult og stund þíns fegursta frama</p> <p>lýsir sem leiftur um nótt langt fram á horfinni öld.</p> <p>Landið var fagurt og frítt og fannhvítir jöklanna tindar,</p> <p>himinninn heiður og blár, hafið var skínandi bjart.</p> <p>Þá komu feðurnir frægu og frjálsræðishetjurnar góðu</p> <p>austan um hyldýpishaf, hingað í sælunnar reit.</p> <p>Reistu sér byggðir og bú í blómguðu dalanna skauti;</p> <p>ukust að íþrótt og frægð, undu svo glaðir við sitt.</p> <p>Hátt á eldhrauni upp, þar sem ennþá Öxará rennur</p> <p>ofan í Almannagjá, alþingið feðranna stóð.</p> <p>Þar stóð hann Þorgeir á þingi er við trúnni var tekið af lýði.</p> <p>Þar komu Gissur og Geir, Gunnar og Héðinn og Njáll.</p> <p>Þá riðu hetjur um héruð og skrautbúin skip fyrir landi</p> <p>flutu með fríðasta lið, færandi varninginn heim.</p> <p>Það er svo bágt að standa’ í stað, og mönnunum munar</p> <p>annaðhvort aftur á bak ellegar nokkuð á leið.</p> <p>Hvað er þá orðið okkar starf í sex hundruð sumur?</p> <p>Höfum við gengið til góðs götuna fram eftir veg?</p> <p>Landið er fagurt og frítt og fannhvítir jöklanna tindar,</p> <p>himinninn heiður og blár, hafið er skínandi bjart.</p> <p>En á eldhrauni upp, þar sem ennþá Öxará rennur</p> <p>ofan í Almannagjá, alþing er horfið á braut.</p> <p>Nú er hún Snorrabúð stekkur og lyngið á lögbergi helga</p> <p>blánar af berjum hvert ár, börnum og hröfnum að leik.</p> <p>Ó, þér unglingafjöld og Íslands fullorðnu synir!</p> <p> Svona er feðranna frægð fallin í gleymsku og dá!</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Jónas Hallgrímsson</p> <p>Fjallkona: Brynja Benediktsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1967 - Fjöllin í brjósti þér<p>I</p> <p>Hann skín þér enn við augum dagur sá,</p> <p>sem öllum dögum fegri rís úr sjá.</p> <p>Og ennþá kemur hann á móti mér,</p> <p>og morgunbjört vor ættjörð færir þér</p> <p>&nbsp;</p> <p>sín himingnæfu fjöll – þú fylgir þeim</p> <p>sem fugl er snýr á nýju vori heim,</p> <p>þér fagnar ávallt heiðin hrjósturgrá</p> <p>og himnesk nótt með stjörnuaugu blá.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og fjöllin rísa björt í brjósti þér,</p> <p>þau benda heim svo langt sem auga sér.</p> <p>Og moldin vakir, mold og gróin tún</p> <p>– og máttug rís þín sól við fjallabrún.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þú kemur heim, þín sól við sund og vík</p> <p>er seiður dags og engri stjörnu lík,</p> <p>hún bræðir hrím og vekur vor sem er</p> <p>svo vængblá kyrrð og þögn í brjósti mér.</p> <p>&nbsp;</p> <p>II.</p> <p>Og skáldið sat hér áður; orti mér</p> <p>svo yndisfagurt ljóð um þröst og spóa,</p> <p>hann þekkti lyngið, birki og blóm sem gróa</p> <p>í blárri hlíð, ó land – hans kvæði er</p> <p>&nbsp;</p> <p>sem lýsi enn af sól er seig í mar</p> <p>og sefur undir fjallsins rauðu eggjum.</p> <p>Hans orð sem fræ í barnsins brjóst vér leggjum,</p> <p>að blómgist það og vaxi einnig þar – </p> <p>&nbsp;</p> <p>til skjóls og trausts í tímans hreggi og byl.</p> <p>Þá tengja gamlar rætur nýju ljóði</p> <p>þann draum, sem enn rís upp í voru blóði</p> <p>af orðum þess, er sárast finnur til.</p> <p>&nbsp;</p> <p>III</p> <p>Og vorið kemur, gistir gömul tún</p> <p>með gras og dögg og spor sem átti hún</p> <p>er tók í hönd þér, leiddi lítinn dreng – </p> <p>þú leitar burt úr hversdagsgráum streng</p> <p>&nbsp;</p> <p>þess lífs sem merkt er feigð, þú fylgir mér –</p> <p>við förum saman hvert sem tímann ber.</p> <p>Enn vaknar sól á vonarhýrri brá</p> <p>og vorið fyllir dalinn nýrri þrá.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og sjá. Vort land er sól við efsta tind</p> <p>og seytl við stein og þögn við tæra lind</p> <p>og kvak í mó – sá kliður dags sem er</p> <p>mitt kveðjuljóð, mín ást í hjarta þér.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Matthías Johannessen</p> <p>Fjallkona: Sigríður Þorvaldsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1966 - Ávarp fjallkonunnar<p>Til ykkar, sem ég ann af heitu hjarta</p> <p>og hef við brjóst mitt alið langa stund,</p> <p>mæli ég enn, – er breiðir vorið bjarta</p> <p>bláhvítan fána um jökla mína og sund.</p> <p>Fjöld komu sumra, – og fóru sinnar leiðar,</p> <p>í fjarlægð sé ég runnin aldaskeið</p> <p>og minnist þess, er yfir hafsins heiðar</p> <p>ég horfði ein og þjóðar minnar beið.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Minnist ég löngum minna horfnu skóga</p> <p>á morgni kyrrum, þegar sólin skín; –</p> <p>hve ann ég þeim, er þrá að vaxa og gróa,</p> <p>og því er vorið sigurhátíð mín:</p> <p>mitt blóm, sú jurt, er auðn í engi breytir</p> <p>og eyðing myrka knýr til undanhalds,</p> <p>og barn mitt sá, er frelsi og friði veitir</p> <p>fulltingi sitt í heimi stríðs og valds.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Heyr, hvernig lands míns leyndu raddir kalla</p> <p>á liðsemd þína og trúnað, ár og síð,</p> <p>í steindum veðrahörpum fornra fjalla</p> <p>og fiðlutónum blæs í víðihlíð;</p> <p>– um dýpstu mið og voga, tún og teiga,</p> <p>er tjáð mitt boð, í einu strangt og milt:</p> <p>sjá, hér er allt, sem þér er þörf að eiga</p> <p>í þúsund ár, – svo lengi sem þú vilt.</p> <p>&nbsp;</p> <p>En hratt fer hver sú stund er framhjá streymir</p> <p>um stormi og brimi slegin tímans höf.</p> <p>– Voryrkjumannsins verk mig sífellt dreymir:</p> <p>ég vonast eftir þinni bestu gjöf,</p> <p>dóttir og sonur. Allra ævivegi</p> <p>að endamörkum hinstu loksins ber,</p> <p>þín nótt fer að, og nær með hverjum degi,</p> <p>og nafn þitt hvergi geymt, ef ekki hér.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Ó, þú, sem sumars nýtur enn í næði</p> <p>og namst í æsku stef míns hulduljóðs,</p> <p>gjör líf þitt hending ljúfa í vorsins kvæði</p> <p>svo líf þitt verði þér og mér til góðs;</p> <p>þá læt ég, er þú lokar augum þínum,</p> <p>mitt ljós, í þökk, við hvílurúmið þitt,</p> <p>og geymi, í kyrrð, þín bein í moldum mínum</p> <p>og minning þína, í ást, við hjarta mitt.<br /> <br /> </p> <p>* * *<br /> <br /> </p> <p>Í nafni hans, sem helgast þessi dagur,</p> <p>skal heitum ykkar treyst – og geislum skírð;</p> <p>– á ykkar valdi er aldarinnar bragur</p> <p>og ættarlandsins vor og morgundýrð,</p> <p>að gamlir fjötrar fúni og aldrei saki</p> <p>það frelsi, sem var draumur minn og þrá,</p> <p>á ykkar valdi, að sólríkt sumar vaki</p> <p> sígrænt og langt, við norðurhöfin blá.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Guðmundur Böðvarsson</p> <p>Fjallkona: Margrét Guðmundsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1965 - Ljóð fjallkonunnar<p>Fegurð berst í tal</p> <p>á eyðimörk orðanna.</p> <p>Öldungur kyngir þorsta sínum. –</p> <p>„Brunahraunið er fagurt,</p> <p>af því lind kliðar þar einhvers staðar</p> <p>ljóð allra daga.“ –</p> <p>„Ljóð, hvað er það?“</p> <p>Er spurt upp úr svefndái hillinganna.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Ó, ljóð mitt – söngur vatns,</p> <p>söngur bergvatns í blænum,</p> <p>brunna, sem aldir grófu til</p> <p>og slökkt hafa þorsta kynslóða,</p> <p>grætt þeim á söndum aldinlundi,</p> <p>hvelft þeim glitrandi þök regnbogans,</p> <p>speglað goðkynja þokka Vanadísa,</p> <p>borið táknmál Skuldar í drauma,</p> <p>galið völvum feigðarspár,</p> <p>harmað glötun örfoka vinja,</p> <p>lokað gleymdum augum til svefns</p> <p>undir nótt villu og feikna,</p> <p>sem enga skímu bar,</p> <p>nema brot hinna fornu kvæða,</p> <p>uns brumknappar lýsingarinnar,</p> <p>þyrstar og skjálfandi hendur,</p> <p>vöktu aftur til morgunsöngva</p> <p>af vörum fram þær huldu lindir.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Ó, ljóð mitt – söngur vatns,</p> <p>söngur brunnvatns í blænum,</p> <p>bergsins undir tungurótum,</p> <p>lindanna djúpt í vitund þinni, –</p> <p>mjúkur seimur, dreginn</p> <p>allt frá morgni tíðar,</p> <p>og morgundaggir þræddar á,</p> <p>speglandi hvað sem vildi, –</p> <p>landið í tign og helgi sinni,</p> <p>líf þess í stríði og draumum,</p> <p>launstigu hugans og álfaslóðir,</p> <p>svipi stigna frá Urðar djúpi,</p> <p>bernsku kvadda til manndóms</p> <p>frá blómdvala hvammsins,</p> <p>frá blindingsleik til skyggni</p> <p>og hins rauða stáls á aflinum.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Ó, ljóð mitt – söngur sverðs,</p> <p>þytur sverðstungu í blænum,</p> <p>svör Sköfnungs, er lýstur niður</p> <p>yfir blandin mál valdníðinga,</p> <p>hörð gjöld mildinnar</p> <p>í hvítum leiftrum</p> <p>hvassra eggja,</p> <p>banvænna af dvergakynngi,</p> <p>vígðra í stríð</p> <p>til að stilla máttvana grát</p> <p>og slökkva lífdögg</p> <p>í sollnar undir,</p> <p>þar sem neyð kallar</p> <p>hljómi náttlúðra.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Ó, ljóð mitt – söngur sverðs,</p> <p>þytur sverðstungu í blænum,</p> <p>hinnar sömu er ber í myrkvastofu</p> <p>árgeisla vordagsins;</p> <p>bylgjuskraut þess eru Surtarlogi</p> <p>og blárastir hafísa;</p> <p>á braut undir gunnfánum</p> <p>í svölu maíregni</p> <p>rís einfaldur háttur þess</p> <p>gegn óhæfu og voða;</p> <p>yfirskyggjandi í krafti sínum</p> <p>vakir það í glaumnum</p> <p>sem í ljóskyrrð óttunnar</p> <p>langt inn‘ á heiði,</p> <p>þar sem lækur sönglar við tóftarbrot</p> <p>upp úr auðum blöðum dægranna;</p> <p>það heilsar enn í dali</p> <p>um höf með þrestinum,</p> <p>hlær í tákni gauks</p> <p>og eilífrar stjörnu</p> <p>og varpar fölvum geislastöfum</p> <p>af gömlu og lúðu bókfelli,</p> <p>sem grettinn þulur skyggnir</p> <p>undir myrkur, sestur að dröngum.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Ó, ljóð mitt – söngur draums,</p> <p>musteri draumsins í blænum;</p> <p>dags önn er grunnur þess</p> <p>og hvolf þess bæn á náttarþeli;</p> <p>um kórinn rennur lind, –</p> <p>og arfar lands míns og tungu</p> <p>lúta þar höfði andartak,</p> <p>er kveldi hallar til morguns</p> <p>í nóttleysu þessa júnídags;</p> <p>jörðin heyrir óskir þeirra,</p> <p>og jörðin segir þær himninum</p> <p>og tíð hinna miklu reikningsskila,</p> <p>sem vitjar nú allra lýða, –</p> <p>en lindin ber í hafið</p> <p>að logaaltari sólar</p> <p>döggvot blóm,</p> <p>sem barnshönd fellir í strauminn.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Þorsteinn Valdimarsson</p> <p>Fjallkona: Guðrún Ásmundsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1964 - Ávarp fjallkonunnar<p>Enn vitjaði átthaga vorra í morgun sá dagur,</p> <p>sem vænstar ástgjafir hefur þjóð sinni borið.</p> <p>Og Ísland, sem nam gegnum sólhvítan óttusvefninn</p> <p>hans svanaflug, kom til móts við hann út í vorið.</p> <p>Og eins og dagurinn leggur sér land sitt að hjarta</p> <p>svo leitar hann uppi frá heiðum til ystu miða</p> <p>hvert barn sinnar foldar og hyggur að hlustandi eyra,</p> <p>hvort heyri hann enn sínar lindir í harmi þess niða.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þin ættjörð – hér hófst hún af holskeflum eldbrims og flóða.</p> <p>Að himinskautum stóð nóttin í glampandi báli.</p> <p>Og svipmeira land hefur aldrei af unnum stigið,</p> <p>né ávarpað hnött sinn og stjörnur á skáldlegra máli.</p> <p>Og aldanna hönd tók að rista sitt rúnaletur</p> <p>á rauðar borgir og fjallbláa hamrasali.</p> <p>Þar léku á basalthörpunnar stuðlastrengi</p> <p>þeir stormar, sem báru með regninu moldir í dali.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Já, moldir, sem eiga sér miskunn himinsins vísa</p> <p>og mildar vorskúrir ástríki sínu glæða</p> <p>– það stenst ekkert líf til langframa þeirra ákall,</p> <p>og loks mun það veglausa firð yfir útsæinn þræða.</p> <p>Og hafborin frækorn og flugprúða gesti loftsins</p> <p>bar fyrsta til landnáms á útmörkum norrænnar slóðar.</p> <p>Þó helgaðist niðandi lífi og lifandi óði</p> <p>það land, sem í tiginni einsemd hér beið sinnar þjóðar.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Það beið sinnar þjóðar og hingað var ferðinni heitið.</p> <p>Þinn hamingjudraumur tók svipmót af landinu bjarta,</p> <p>sem gerðist þín ættjörð og lagði þér ljóð sín á tungu.</p> <p>Ó, lát ekki rödd hennar farast í æskunnar hjarta.</p> <p>Það spyr engin saga, það forvitnast aldrei nein framtíð</p> <p>um fólk, sem er ætt sinni horfið og reisn sinni glatar.</p> <p>Því land þitt er einnig þín örlagaborg og þitt vígi</p> <p>og einungis þangað um sál þína hamingjan ratar.</p> <p>&nbsp;</p> <p>En Ísland, þín börn hafa enn ekki þjóð sinni brugðist,</p> <p>og aldrei í bráðustum háska frá sæmd þinni vikið.</p> <p>Og þau munu enn verja hugrökk þinn heiður og frelsi</p> <p>gegn hvers konar voða, sem ógnar þér – nógu mikið.</p> <p>En biðjum þess einnig, að aldrei megi það henda,</p> <p>að andi þeirra og sál láti fyrirberast</p> <p>í slævandi öryggð hins auðsótta veraldargengis.</p> <p>Nei, önnur og stærri skal sagan, sem hér á að gerast.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Því, æska míns lands, það er aldanna hamingjudraumur,</p> <p>sem á sína ráðningu í dag undir trúfesti þinni.</p> <p>Ó, opna þú honum þinn barm, þitt brennandi hjarta.</p> <p>Legg bernskunnar niðandi lindir á fullorðið minni.</p> <p>Þar geymist sú saga, sem guð hefur trúað þér fyrir.</p> <p>Þar gefst þér sú ættjörð, sem þér hefur sungið og angað.</p> <p>Og seytjándi júní – til þess er hann heim til þín horfinn,</p> <p> að hann á að vígja þér landið og fylgja þér þangað.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Tómas Guðmundsson</p> <p>Fjallkona: Gerður Hjörleifsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1963 - Bernskuminningar<p>Aldrei skein sólin eins blítt og í bernsku minni,</p> <p>eins blítt og verða mátti.</p> <p>Og ekki sást hærri himinn í veröldinni</p> <p>en himinninn, sem ég átti.</p> <p>Og aldrei var túnið jafn fagurt og fífilgult</p> <p>og fjallið ofan við bæinn svo örlagadult.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og ekki þekkti ég karla, er kröftugar sungu,</p> <p>en karlana í bernsku minni.</p> <p>Og hreinna mál og hispurslausari tungu</p> <p>ei heyrði ég nokkurru sinni.</p> <p>Og aldrei síðan eins fallegt fólk ég leit</p> <p>og fólkið, sem átti heima í minni sveit.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og aldrei, aldrei var gleðin jafn gagntakandi,</p> <p>jafngrómlaus af beiskju og trega,</p> <p>né úthellt þeim kynstrum af kærleik í nokkurru landi</p> <p>og kvaðst svo ósegjanlega.</p> <p>Og aldrei síðan var guð með slíkt geysiskegg,</p> <p>svo gaman að eiga sauðarvölu og legg.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Gestur Guðfinnsson</p> <p>Fjallkona: Kristín Anna Þórarinsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1962 - Ávarp fjallkonunnar<p>Nú strýk ég gullnum boga</p> <p>um fiðlur vatna og vinda</p> <p>þar til vorsins augu loga.</p> <p>Nú vek ég allt hið dumba, nú vek ég allt hið blinda,</p> <p>nú vek ég allt sem hefur dáið</p> <p>og særi yður, börn mín, sem söng og birtu þráið:</p> <p>Hlustið á mína fossa, horfið á mína tinda</p> <p>– heyrið, sjáið.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Ég rís úr djúpi hafsins mót bláum guðageimi,</p> <p>ég glitra öll og streymi</p> <p>og skelf af sumarþrá.</p> <p>Og það er eins og lóur á leið til heiða kvaki</p> <p>er liðnar aldir þjóta hjá</p> <p>með snöggu vængjablaki.</p> <p>Og kynslóðir um holt mín og hæðir eru á sveimi</p> <p>og hvíslast á</p> <p>með allt sitt stríð að baki:</p> <p>Fjallkonan er hugsjón – sú fegursta í heimi.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Í morgunsvalann tæra ég lyfti ljósri hendi</p> <p>og langa geislakossa sendi</p> <p>þeim öllum sem mig elska af lífi og sál,</p> <p>þeim öllum sem mér heilar fórnir bjóða.</p> <p>Höfuð mitt er jökull, hjarta mitt er bál</p> <p>– ó heit er mín ástríða, tigin er mín ró,</p> <p>þegar niðjum mínum fram til frelsisins ég bendi</p> <p>og friðarboðans hljóða</p> <p>sem ilmar í grasi og glampar á sjó.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Ég blessa hann sem fæddist</p> <p>á þessum dýra degi</p> <p>– hann sem aldrei hræddist,</p> <p>en hóf upp björg af mínum grýtta vegi,</p> <p>hann sem mátti eigi víkja,</p> <p>hann sem mátti eigi svíkja,</p> <p>því mín mjöll var hans hjálmur, mín glóð var hans blóð.</p> <p>Fyrir hans anda mín bestu blóm ég hneigi</p> <p>í bænum og segi:</p> <p>Megi</p> <p>krafturinn hans bjarti í brjóstum yðar ríkja,</p> <p>uns þér, börn mín, verðið ósigrandi þjóð.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Svo dreg ég gullna bogann</p> <p>um fiðlustrengi fína</p> <p>og færi yður kveðju guðs og mína:</p> <p>ó eltið vorið upp á hæsta tindinn,</p> <p>þar sem augu þess skína</p> <p>í sátt við vatnið, í sátt við vindinn</p> <p>– og sækið þangað logann.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Jóhannes úr Kötlum</p> <p>Fjallkona: Kristbjörg Kjeld</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1961 - Blessi þá hönd<p>I</p> <p>Þér, Íslands börn, á helgri heillastund,</p> <p>hingað ég yður kveð á ljósum degi,</p> <p>sem lengi var mér dagur djarfra vona,</p> <p>þá viðreisnar og síðan dýrsta sigurs.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Fagnið og minnist meðan björkin ilmar</p> <p>og blómið grær um búandmannsins völl</p> <p>og skip vor bruna sólstafaðan sæinn,</p> <p>vorblærinn heilsar iðjuversins önn</p> <p>og athöfn frjálsra manna um torg og búðir.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Fagnið&nbsp; hve mikið vannst og enn skal vinnast</p> <p>Vaxið af starfi hans, er nú skal minnast.</p> <p>Hann gróðursetti á hrjóstrum vorra hjartna</p> <p>tvö heilög blóm, sem nefnast trú og von.</p> <p>Í skjóli þeirra innst í allra brjóstum</p> <p>áttu þinn varða og gröf, Jón Sigurðsson.</p> <p>&nbsp;</p> <p>II</p> <p>Fagnið í dag, því stórar, stoltar vonir</p> <p>stíga til himna, eins og hvítir svanir</p> <p>á frjálsum væng við fjallariðin blá</p> <p>og fylla víddir Íslands söng og ljósi.</p> <p>– Þær leggja brátt í yðar ungu hendur</p> <p>vorn óskastein og fjöregg vorrar þjóðar:</p> <p>&nbsp;</p> <p>Bókfellin öldnu, blöðin gul og máð,</p> <p>sem bera á þöglum fjaðurleturs síðum</p> <p>mál þitt og sögu, örlög alls þíns kyns,</p> <p>eldfornar rætur þess og dýpstu visku,</p> <p>fá athvarf sitt við arin þinn á ný.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Við ást þíns hjarta skal hinn forni meiður</p> <p>blómgvast og rísa, bera máli laufgað</p> <p>fagurlim yfir fremd og þjóðardáð.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Í trú og rækt við það, sem þar var sáð</p> <p>og þreyttum höndum forðum daga skráð,</p> <p>er bundin yðar hamingja og heiður.</p> <p>&nbsp;</p> <p>III</p> <p>Blessa þú sól þess árs, sem aftur gaf</p> <p>þér óðalsrétt á feðra þinna hafi!</p> <p>– Við bláum tindum breiðar vastir skína,</p> <p>þar byltist auðlegð þín í hyljum rasta.</p> <p>Sjá, hafnáms kynslóð unga, allt er þitt,</p> <p>sem óralendur sævardjúpsins fæða</p> <p>í frjóu rökkri svifs og saltra strauma,</p> <p>ef sótt er til með drengskap, viti og trú.</p> <p>&nbsp;</p> <p>En minnstu þess, að fjölmörg ógnarár</p> <p>lá íssins fjötur stálblár fyrir landi</p> <p>og fólkið svalt, en lotalágur kuggur</p> <p>í fenntu nausti fjarlægs sumars beið.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Minnstu þess og, að annar fjötur verri</p> <p>herti sinn dróma upp að vík og vörum,</p> <p>batt þínar hendur – bak við hann sem múr</p> <p>stóð yfirgangsins ásýnd grímulaus.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Hvað brast svo hátt, að bergmál þess mun óma</p> <p>með þungum niði næstu hundrað ár?</p> <p>&nbsp;</p> <p>Bláfjötur Ægis brast – og víðan faðm</p> <p>breiðir hann yður nú í dag sem forðum,</p> <p>er frjálsir garpar áttu hér sín óðul,</p> <p>því Alþing færði af sjálfs síns valdi og tign</p> <p>íslenskan rétt í lög á bláum legi</p> <p>og laust hinn þunga dróma af höndum þér.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Sá réttur lýsir hverju frjálsu fleyi,</p> <p>sem fána vorn um höfin ber.</p> <p>&nbsp;</p> <p>IV</p> <p>Ég, Fjallkonan, er foldar vorrar sál,</p> <p>borin af hennar barna dýpsta skyni.</p> <p>– Sú djúpa ást, sem óspillt hjörtu leggja</p> <p>við ættargarð og feðra sinna vé,</p> <p>land sitt og þjóð, er lífs míns andardráttur,</p> <p>því lifi ég í brjósti sérhvers manns</p> <p>veik eða máttug – myndin, sem ég ber þar</p> <p>er mynd af sonardyggð og kostum hans.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þér óskabörn, sem undir bláum himni</p> <p>á óskastund mætist hér og fagnið,</p> <p>blessið þá hönd, er bókfell yðar fáði,</p> <p>blessið þá hönd, er letrið auðmjúkt skráði.</p> <p>Blessið þann hug, sem hörpu ljóða sló,</p> <p>heiðrið þann dug, sem bát á miðin dró.</p> <p>Blessið þann þegn, sem bús og hjarðar gætti,</p> <p>þá brúði, er spann og óf og granna sætti.</p> <p>Blessið þann fót, sem braust um fjöll og heiðar,</p> <p>blessið þann kjark, er aldrei missti leiðar.</p> <p>Blessið þá trú, sem bar í dauðans húmi</p> <p> birtu af ljósi Guðs að hverju rúmi.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Séra Sigurður Einarsson</p> <p>Fjallkona: Sigríður Hagalín</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1960 - Svo vitjar þín Ísland<p>Það hendir tíðum Íslending úti í löndum</p> <p>um óttuskeið, er tindrar af heitu myrkri,</p> <p>að svefn hans er rofinn svölum, skínandi væng,</p> <p>sólhvítu bliki, sem lýstur hans skynjun og fyllir</p> <p>allt andrúmið sævarseltu og heiðablæ.</p> <p>Því þessa nótt hefur norðrið andvökubjarta</p> <p>í nakinni vordýrð lagt að útlagans hjarta</p> <p>sitt land, sín fanngnæfu háfjöll og himinsæ.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Svo vitjar þín Ísland, laugað brimhvítu ljósi,</p> <p>og lind þinnar bernsku er jafnsnemma tekin að niða</p> <p>í barmi þínum. Frá ofurgnægð lita og ilms</p> <p>snýr andi þinn langvegu þangað, sem fólk þitt háði</p> <p>sitt ævistríð um þín örlög við nyrstu höf.</p> <p>Og þér mun aftur leggjast þau ljóð á tungu,</p> <p>sem liðnar aldir genginni kynslóð sungu</p> <p>og fylgdu enni að heiman – frá vöggu að gröf.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þá skilst þér hve fánýt var leit þín í aðrar álfur.</p> <p>Frá árdegi tímans er von þín og hamingja bundin</p> <p>því landi, sem til þín er komið um kynjaveg</p> <p>og knýr þig upprunans röddu heim á þær slóðir,</p> <p>sem bjuggu ætt þinni athvarf við fjall og sjó.</p> <p>Þar hófust þín augu til himins í fyrsta sinni,</p> <p>og hvort hefur nokkrum lagst tignari ættjörð á minni</p> <p>en sú, er þér ungum við undrun og barnsgleði hló?</p> <p>&nbsp;</p> <p>Já, slík er þín ættjörð, og enn skal hún yngjast og stækka.</p> <p>Sjá ónumin víðerni blasa við fagnandi kynslóð,</p> <p>sem gengur til liðs við þann guð, sem land hennar skóp:</p> <p>Hér gefst hennar skáldhneigð að yrkja í hraunþök og sanda</p> <p>þau kvæði, sem lifa og vonum og trú eru vígð.</p> <p>En bið þess, hver örlög sem Urður og Verðandi spinna,</p> <p>að einnig hver dáð, sem þér tekst þínu landi að vinna,</p> <p> sé heimsbyggð allri til ástar og hamingju drýgð.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Tómas Guðmundsson</p> <p>Fjallkona: Þóra Friðriksdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1959 - Fjallkonuljóð<p>Sjá, ég er konan, landsins leynda sál,</p> <p>sem lítil börn og skáld til drauma vekur.</p> <p>Í æðum mér er blóðið orðið bál.</p> <p>Bylgjunnar niður er mitt tungumál</p> <p>og brjóst mitt aðeins bjarg, sem undir tekur.</p> <p>Augu mín hef ég erft frá bláum tjörnum.</p> <p>Mitt innra blik er skin frá sól og stjörnum,</p> <p>en höfuðskrautið fönn og fægður ís.</p> <p>Fjallkona er ég nefnd og jökladís.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Hver lyftir björgum upp úr hafsins hyl?</p> <p>Hver hreinsar loftsins djúp með stormsins anda</p> <p>og gefur öllum líf og ljós og yl</p> <p>og lætur kynslóðirnar verða til</p> <p>og hetjur leita heimsins ystu stranda?</p> <p>Í rauðum logum reis ég upp úr sænum.</p> <p>Er runnu aldir, bjóst ég möttli grænum.</p> <p>Þó um mig geymist mörg og mikil sögn,</p> <p>er meira falið órjúfandi þögn.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Ég beið í mínum bláa draumasæ,</p> <p>uns bar að landi skip með áhöfn glæsta,</p> <p>djarflega menn með drengilegan blæ.</p> <p>Við drang og voga reistu þeir sér bæ,</p> <p>könnuðu landið, klifu tindinn hæsta.</p> <p>Og allir nefndu Ísland sína móður.</p> <p>Í örmum mínum spratt hinn frjálsi gróður,</p> <p>og hvaða land á fegri ættaróð,</p> <p>sem ortur var af hugumstærri þjóð?</p> <p>&nbsp;</p> <p>Hver væntir þess, ef vetur fer í hönd,</p> <p>að vorsins blíðu geislar hjörtum ylji?</p> <p>Og ísinn kom og kældi mína strönd,</p> <p>og konungarnir hnepptu mig í bönd,</p> <p>en undir niðri óx mér þrek og vilji.</p> <p>Öll örvænting er fjarri fornu skapi.</p> <p>Fjallkonan ber við loft, þó stjörnur hrapi.</p> <p>Og ekkert vald gat varnað henni máls.</p> <p>Nú vegsama ég lífið, ung og frjáls.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og ennþá á ég margan dýrðardraum</p> <p>um dáðir minna hraustu óskabarna.</p> <p>Þó æskan dái meira fljótsins flaum</p> <p>og fossins nið en þungan undirstraum,</p> <p>þá logar ennþá landsins heillastjarna.</p> <p>Og síst má þjóð í heimsins ystu höfum</p> <p>slá hendi móti nýjum sumargjöfum.</p> <p>Til nýrra dáða knýr það margan mest</p> <p>að minnast þess, sem fortíð gerði best.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Hve fögur yrði framtíð þessa lands,</p> <p>ef fengi vilji minn að ráða lögum.</p> <p>Ég mundi kveikja sól í sál hvers manns</p> <p>og seiða frið í innstu vitund hans</p> <p>og fjölga landsins fögru sumardögum.</p> <p>Til eru menn, sem faðmi fjallsins gleyma</p> <p>og flýja lífið – eiga hvergi heima.</p> <p>En sá, sem heitast ættjörð sinni ann,</p> <p>mun einnig leita guðs – og nálgast hann.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Hið besta, sem ég býð, er meira starf,</p> <p>svo blómgist íslensk jörð og þjóðarheiður,</p> <p>því allra bíður verk, sem vinna þarf,</p> <p>sem veitir nýrri kynslóð fegri arf.</p> <p>Þá vitkast þjóð og vex hinn græni meiður.</p> <p>Í björgum háum blikar óskalindin.</p> <p>Ég bendi minni þjóð á hæsta tindinn.</p> <p>Og hennar lífi helgast sál mín öll – </p> <p>mitt haf, mín fjöll.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Davíð Stefánsson</p> <p>Fjallkona: Bryndís Pétursdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1958 - Ávarp fjallkonunnar<p>I.</p> <p>Ég, Fjallkonan, móðirin, ykkur við brjóstin mín ól. –</p> <p>Ásýnd mín birtist í jöklanna drifhvítu földum,</p> <p>tindum merluðum mjöll og skínandi sól</p> <p>Og bláfjalla heiðum hring.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þið eigið minningar margar frá sumarkvöldum</p> <p>og morgnum daggskærum: Fagurt var smáblóma skart,</p> <p>hlíðin iðgræn, angaði blóðberg og lyng,</p> <p>og ásýnd mín hug ykkar snart.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og var ekki sælt að fleygja sér í minn faðm</p> <p>í fjalldal grænum, er hjarta ykkar leitaði friðar,</p> <p>og hlusta á söng minn í ánni, sem áfram niðar</p> <p>og úðafoss hvítum.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og hafir þú staðið á háfjallatindi, mitt barn,</p> <p>og horft yfir land þitt blámóðu fjarskans vafið</p> <p>í langdrægu skyggni, er logaði jöklanna hjarn</p> <p>í lágnættissól,</p> <p>þá minnstu ástarorða, sem hvíslað var</p> <p>í eyra þér. Fjallkonan talaði, móðirin hvíta,</p> <p>sem lifir í sál þér og landið í hendur þér fól.</p> <p>&nbsp;</p> <p>II.</p> <p>– Sé ég í fjarlæga fortíð.</p> <p>Ein úti í ægi,</p> <p>ósnortin, fögur, leit ég í spegli sævar</p> <p>brjóstin mín hvelfd og há</p> <p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; með línurnar mjúkar,</p> <p>hvanngrænan möttul skóga</p> <p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; og augun mín blá.</p> <p>Framtíðar beið ég. Bjart var um hvamm og móa,</p> <p>brostu fjallshnjúkar.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Ingólfur kom, sá kappinn prúði og frægi</p> <p>með konungshjartað og trú á guð sinn og landið.</p> <p>Hug minn unnu hetjur stórar í dáðum.</p> <p>heiður minn synir juku.</p> <p>Þó syrti brátt að. Allt loftið varð lævi blandið.</p> <p>Lýður minn hlóð upp valköstum, úlfúðarfullur,</p> <p>flæktur í erlendra lævísum Lokaráðum,</p> <p>sveik mig, fóstruna, seldi hið dýrmæta frelsi.</p> <p>Í kolsvörtum skýjablæjum ég andlit mitt byrgði</p> <p>af blygðun og harmi.</p> <p>&nbsp;</p> <p>– En tímarnir breyttust. Nú bjart er um landið kalda,</p> <p>því barist var djarflega fyrir rétti mínum.</p> <p>Skúli klauf þorra-styrinn, sterkur og djarfur,</p> <p>stór í athöfnum sínum.</p> <p>Ég greindi loks vormerkin. Giftu minni var borgið.</p> <p>Gróandans menn:</p> <p>Jónas var jafni hörpu,</p> <p>Jón sóldægra.</p> <p>&nbsp;</p> <p>III.</p> <p>Ég er Fjallkonan, ung, þó að aldir í tímans djúp líði.</p> <p>Anda minn hafið þið skynjað um lífs ykkar stundir,</p> <p>í sólrisi morguns, vorblæ, er þýtur í víði,</p> <p>vaxandi gróðurnál og angandi barri.</p> <p>– Hvort sástu ei bros mitt, sonur, í döggvotu kjarri</p> <p>og sáðjörð, er höndin þín græðandi moldina snart</p> <p>og festi ungan vísi í vorprúðar grundir.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þú skynjaðir bros mitt í fögnuði, er fannstu þér innra</p> <p>– hvort fannst þér ei sonur verða í hug þínum bjart</p> <p>og dóttir, sem gerðir drauminn minn fagra að þínum.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þið synir mínir, er siglið um hafsins geim,</p> <p>og sjálfir hafið lokið upp gullkistum þeim,</p> <p>– sem fóstran ykkar á fólgnar í djúpi bláu – </p> <p>og flutt minn auð úr Ránarsölunum heim,</p> <p>þið skynjið eflaust skyldleika ykkar við mig</p> <p>í skiptum við ægi.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og þið, er siglið og sjáið hin frjósömu lönd</p> <p>með sígræna, stórvaxna skóga og aldintré,</p> <p>gnæfandi turna og munað háreistra halla,</p> <p>hvort munduð þið vilja selja sæbarða strönd,</p> <p>sóldýrð vorkvölds og frið – ykkar norðlægu vé</p> <p>fyrir vellyst og veraldar auð?</p> <p>– Nei, hjarta ykkar mótmælir, þráin sem til mín togar,</p> <p>þar er Fjallkonan, móðirin, Íslands, sem er að kalla.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og þú, sem ritar og rýnir í fornar bækur</p> <p>og rykfallin íslensk bókfell horfinna tíða</p> <p>hvort heyrirð‘ ei tímans elfi í eyrum þér duna,</p> <p>mín æðaslög heit og þung.</p> <p>Hvort mun ei stórbrotin sýn fyrir sjónum þér líða.</p> <p>Minn andi vakir í lesmáli liðinna alda,</p> <p>ljóðum og sögn, er þjóð minni vakti muna</p> <p>til framsóknar, frelsis og dáða.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og mæður, sem alið upp íslenska syni og dætur</p> <p>og akur hjartna þeirra plægið og sáið</p> <p>fræjum til framtíðargrósku,</p> <p>hafið á ungum hug þeirra ríkar gætur.</p> <p>Munið að hjá mér og í mér eru þær rætur,</p> <p>sem eigi fá dáið.</p> <p>&nbsp;</p> <p>IV.</p> <p>Þið vitið, börn mín, harmsögu horfinna alda</p> <p>og hvað ber að varast,</p> <p>að aldrei verði minning Jóns Sigurðssonar</p> <p>sólblik á rotnum fleti,</p> <p>en fórnarlund hans og fölskvalaus ást til mín geti</p> <p>fætt og glætt í sál ykkar líf þeirrar vonar,</p> <p>sem fóstran hvíta á fegursta í draumum sínum.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Einar M. Jónsson</p> <p>Fjallkona: Helga Bachmann</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1957 - Ávarp fjallkonunnar<p>Hinn 17. júní er algræn hin íslenska jörð</p> <p>og ilmandi vorblærinn líður um tún og haga.</p> <p>Í einingu sveipast vort land og vor liðna saga</p> <p>í ljóðgræna fegurð og tign hinna nóttlausu daga.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Við dönsuðum við söngvanna hljóm þetta himneska kvöld,</p> <p>og hjörtu vor slá eins og skáldsins með fagnandi geði,</p> <p>Sem meyjuna forðum leit sólhvíta sofandi á beði</p> <p>og sór, að sú mynd skyldi ein varða líf hans og gleði.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Er stræti vor fyllast af fagnandi og dansandi sveit,</p> <p>þá finnst oss hún ennþá í dansi um torgið líða,</p> <p>og blómarós dalsins hin ljóshára, lokkandi og blíða,</p> <p>leiksystir dísa og álfkvenna horfinna tíða.</p> <p>&nbsp;</p> <p>En gegnum vorn fögnuð vér greinum þó aldanna stríð</p> <p>og grát þess, er einmana hraktist á vergangsleiðum,</p> <p>er vogarnir luktust af voldugum hafísbreiðum</p> <p>og vordagur fólksins varð úti á fannbörðum heiðum.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og handan við söng vorn um „Íslands þúsund ár“</p> <p>rís ómur af löngu þögnuðu fótataki</p> <p>og söng yfir vöggu, er sól var að fjallabaki</p> <p>og svæft var hið fátæka barn undir lágu þaki.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og hvergi var vorið og sólskinið þráð eins og þar,</p> <p>sem þorrinn var kaldastur, snjórinn við húsdyrnar mestur</p> <p>og trúin á guð varð sá engill, sem öllum var bestur.</p> <p>Í afdalsins mannfæð bjó vetrarlangt himneskur gestur.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og jafnvel í gegnum rökkrið á reynslunnar tíð</p> <p>rétti vor fegursta þrá sína björtu arma,</p> <p>og ljóðið steig umvafið geislandi gullinbjarma,</p> <p>sem glitrandi rós upp úr dökkri mold vorra harma.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þér helgast vor þökk fyrir afrek frá liðinni öld,</p> <p>hinn örsnauði verndari kotsins í skammdegisbyljum</p> <p>og sjóhetjan gleymda, sem storkaði Heljar hyljum,</p> <p>er holskeflur úthafsins löðruðu á byrðing og þiljum.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þið fjölmörgu hversdagsins hetjur frá genginni tíð,</p> <p>við heitum að vernda um aldir gegn kúgun og voða</p> <p>landið, sem ykkur var uppheimur dísa og goða</p> <p>á alstirndri nótt og í vordagsins morgunroða</p> <p>landið, sem ykkur fannst sárast að sofna frá,</p> <p>er sólnóttin breiddi um norðrið sinn gullinlinda,</p> <p>landið, sem lét ykkur ástir við átthagann binda.</p> <p>Hið eilífa og stóra var skráð á þess sólgullnu tinda.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Helgi Sveinsson</p> <p>Fjallkona: Helga Valtýsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1956 - Ávarp fjallkonunnar<p>Heill hinum föllnu, er fyrir land sitt unnu,</p> <p>fólkinu veittu nýja trú og þor.</p> <p>Heill þeim, er áttu hjörtu, er skærast brunnu, – </p> <p>hugrakkir gengu blóði drifin spor.</p> <p>Minningin lifi um menn, er deyja kunnu</p> <p>í myrkri snævar, trúaðir á vor, –</p> <p>sem vildu heldur vera en aðeins sýnast, –</p> <p>verk þeirra skulu ekki mást né týnast.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Heill þeim, er lifa og standa í dagsins stríði,</p> <p>starfandi trútt að þjóðar heill og lands.</p> <p>Vinna skal sérhver verk með dug og prýði,</p> <p>vanda sitt ráð og gæta rétts og sanns, –</p> <p>heldur að þjóna, en ráða landi og lýði,</p> <p>lögum skal hlýða og eðli drenglynds manns.</p> <p>Hræðast skal ekki hel né píslagöngu, – </p> <p>heldur skal falla en sigri ná með röngu.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Óbornum heill um aldaraðir langar,</p> <p>áfram er streymir tímans mikla fljót.</p> <p>Þróttur þeim vaxi um raunastundir strangar,</p> <p>stjarna þeim beini leið við vegamót, – </p> <p>ei hrævarlog, sem huga veilan fangar</p> <p>og heimskan teygir mann í urð og grjót.</p> <p>Aukist þeim jafnan vit með góðum vilja</p> <p>á vegi þeim, er Skuldar tindar dylja. </p> <p>&nbsp;</p> <p>Þessi er ósk mín, Íslendingar góðir, – </p> <p>ættjörðin kallar nú á sérhvern mann.</p> <p>Reyni nú allir, fávísir og fróðir,</p> <p>að finna hinn rétta veg og þræða hann.</p> <p>Ég vildi ykkur vera ástrík móðir,</p> <p>en vandi er oft að tempra lof og bann,</p> <p>og þótt minn barmur þyki kaldur stundum,</p> <p>er þel mitt heitt á okkar gleðifundum.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Hyllum nú minning míns hins besta sonar,</p> <p>mannsins, er Íslands sverð og skjöldur var, –</p> <p>hans, sem er ímynd okkar miklu vonar</p> <p>um Íslands giftu á vegum framtíðar.</p> <p>Og þótt í reynd hún reynist annars konar,</p> <p>en ráð var fyrir gert og vera bar,</p> <p>skal oss um aldur tengja bræðrabandið,</p> <p>og blessa skal og elska þjóð og landið.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Jakob Jóh. Smári</p> <p>Fjallkona: Anna Guðmundsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1955 - Í Vesturbænum<p>Það kvað vera fallegt í Kína.</p> <p>Keisarans hallir skína</p> <p>hvítar við safírsænum.</p> <p>En er nokkuð yndislegra</p> <p>– leit auga þitt nokkuð fegra –</p> <p>en vorkvöld í vesturbænum?</p> <p>&nbsp;</p> <p>Því þá kemur sólin og sest þar.</p> <p>Hún sígur vestar og vestar</p> <p>um öldurnar gulli ofnar.</p> <p>Og andvarinn hægir á sér.</p> <p>Ástfangin jörðin fer hjá sér,</p> <p>uns hún snýr undan og sofnar.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Hér gnæfir hin gotneska kirkja.</p> <p>Hér ganga skáldin og yrkja</p> <p>ástarljóð úti við sæinn.</p> <p>Og ungir elskendur mætast,</p> <p>óskir hjartnanna rætast,</p> <p>er húmið hnígur á bæinn.</p> <p>&nbsp;</p> <p>En sóldaginn sumarlangan</p> <p>fer saltlykt og tjöruangan</p> <p>um ströndina víða vega.</p> <p>Úr grjótinu gægist rotta.</p> <p>Og gömlu bátarnir dotta</p> <p>í naustunum letilega.</p> <p>&nbsp;</p> <p>En áður en sól skín á sjóinn</p> <p>er síðasti karlinn róinn</p> <p>og lengst út á flóa farinn.</p> <p>Þar dorgar hann daga langa,</p> <p>með dula ásýnd og stranga</p> <p>og hönd, sem er hnýtt og marin.</p> <p>&nbsp;</p> <p>En dóttirin? Hún er heima,</p> <p>og hvað hana kann að dreyma</p> <p>er leyndardómurinn dýri.</p> <p>En mjallhvíta brjóstið bærist</p> <p>og bros yfir svipinn færist</p> <p>við örlítið ævintýri.</p> <p>&nbsp;</p> <p>En dapurt er húmið á haustin.</p> <p>Þá hópast vofur í naustin,</p> <p>svo brakar hvert borð og þófta.</p> <p>Og margur saklaus svanni</p> <p>sat þar með ungum manni</p> <p>og flýði í fang hans af ótta.</p> <p>&nbsp;</p> <p>En þó að þagni hver kliður</p> <p>og þó að draumró og friður</p> <p>leggist um allt og alla,</p> <p>ber hjarta manns svip af sænum,</p> <p>sem sefur framundan bænum</p> <p>með öldur sem óralangt falla.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Því særinn er veraldarsærinn,</p> <p>og sjálfur er vesturbærinn</p> <p>heimur sem kynslóðir hlóðu,</p> <p>með sálir sem syrgja og gleðjast</p> <p>og sálir sem hittast og kveðjast</p> <p> á strönd hinnar miklu móðu.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Tómas Guðmundsson</p> <p>Fjallkona: Guðbjörg Þorbjarnardóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1954 - Ávarp fjallkonunnar<p>I</p> <p>Þegar fagnar þjóðin öll,</p> <p>þá er bjart um Íslandsfjöll.</p> <p>Fornra stöðva vitjar vorið,</p> <p>vermir landið endurborið,</p> <p>svo að klökkna klaki og mjöll.</p> <p>Lofgerð syngur landsins harpa,</p> <p>leika börn í grænum varpa.</p> <p>Gróðrarmáttur, gömul vé</p> <p>glæða lífi blóm og tré.</p> <p>Þó að vetur þorrakaldur</p> <p>þylji margan svartagaldur,</p> <p>eiga bæði Sól og Saga</p> <p>sína fögru júnídaga.</p> <p>Andi fjallsins, frjáls og skyggn,</p> <p>fagnar þeirra dýrð og tign.</p> <p>&nbsp;</p> <p>II</p> <p>Í grænum kyrtli gat ég birst</p> <p>görpum þeim, er sá ég fyrst.</p> <p>Öllum gaf ég auðlegð nóga,</p> <p>íslenskt frelsi, græna skóga.</p> <p>Seinna var ég rænd og rúin,</p> <p>ráðafá og tötrum búin.</p> <p>Margir hrjáðu móður sína.</p> <p>Mér fannst sólin hætt að skína,</p> <p>vafði nídd og nepjum bitin</p> <p>nakinn faðm um syni mína</p> <p>&nbsp;</p> <p>Enn má heyra aldaþytinn</p> <p>æða gegnum söguritin,</p> <p>heyra íslenskt brim og bál</p> <p>bylta sér í minni sál.</p> <p>&nbsp;</p> <p>III</p> <p>Frelsi! hrópa fjöll og sær,</p> <p>fólksins hjarta undir slær.</p> <p>Þótti ég í fjötrum forðum</p> <p>fremur snauð af þakkarorðum,</p> <p>meðan féllu mér í skaut</p> <p>molarnir af konungsborðum.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Stundum getur þyngsta þraut</p> <p>þjóðum markað sigurbraut,</p> <p>vafið saman veika þætti,</p> <p>valdið nýjum aldarhætti.</p> <p>Þannig vekja neyð og náð</p> <p>nýja krafta, dýpri ráð.</p> <p>&nbsp;</p> <p>IV</p> <p>Í þann draum, sem hóf sig hæst,</p> <p>hefur enginn klónum læst.</p> <p>Ísland getur enginn sakað.</p> <p>Andi fjallsins hefur vakað.</p> <p>Þó að skorti björg í bú,</p> <p>brast hann aldrei von og trú.</p> <p>Dætur fjallsins, djúpsins synir,</p> <p>dalabændur, vinnuhjú,</p> <p>gerðust Íslands ættarhlynir.</p> <p>Aldrei hafa betri vinir</p> <p>heitið fornum fósturbyggðum</p> <p>fegri ást og meiri tryggðum.</p> <p>Engin rödd né reiðarslag</p> <p>gat rofið þeirra bandalag.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Fólksins trú og fornu dyggðum</p> <p>fagnar þjóðin öll í dag</p> <p>&nbsp;</p> <p>V</p> <p>Fullhuga, sem fremstur stóð,</p> <p>fylgdi djörf og stórlát þjóð,</p> <p>skeytti lítt um hríð né hregg,</p> <p>hreystilega fjendum varðist.</p> <p>Með viljans stáli, orðsins egg,</p> <p>íslensk þjóð til sigurs barðist.</p> <p>Kjarkur hennar, kraftur, hreysti,</p> <p>knútinn hjó og viðjar leysti – </p> <p>íslenskt frelsi endurreisti.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Lítil reyndust guma geð,</p> <p>sem gerðust erlend konungspeð.</p> <p>&nbsp;</p> <p>VI</p> <p>Hvert gat fólk í fjötrum sótt</p> <p>frelsishug og nýjan þrótt?</p> <p>&nbsp;</p> <p>Sjáið fjöll í hæðir hefjast,</p> <p>himinljósum jökla vefjast.</p> <p>Geymir spor í mold og mjöll</p> <p>minninganna stjörnuhöll.</p> <p>Ilminn finn ég upp úr snjónum,</p> <p>yl í frosnum tónum.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Frelsisþrá og tröllatryggð</p> <p>tengja fjöll og mannabyggð.</p> <p>Náttúrunnar kjarnakynngi</p> <p>kvað sér hljóðs á landsins þingi.</p> <p>Kjarkinn ólu fossaföllin,</p> <p>festuna glæddu hamratröllin.</p> <p>Eldfjöll, lamin, köldum kyljum,</p> <p>klettaborg með sprungnum þiljum,</p> <p>heiðarvangur, greyptur giljum – </p> <p>þetta er forna frelsishöllin.</p> <p>Fjallahofið, vígða góða,</p> <p>storkar öllum stormabyljum,</p> <p>Stóradómi allra þjóða.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Ennþá tala tindafjöllin</p> <p>tungumálið, sem við skiljum:</p> <p>Boða landsins börnum frið,</p> <p>benda sálum – upp á við,</p> <p>þekkja hverja þrá og fögnuð</p> <p>þjáningum og gleði mögnuð,</p> <p>þekkja hverja þjóðarsorg.</p> <p>Þau eru Íslands höfuðborg.</p> <p>&nbsp;</p> <p>VII</p> <p>Fólk mitt hefur alltaf átt</p> <p>eðliskosti vits og dáða.</p> <p>Látið þeirra milda mátt</p> <p>marka sporin, lögum ráða.</p> <p>Gælið ei við gálgafrestinn,</p> <p>gerviblómin, Trójuhestinn.</p> <p>Vopnadýrkun, falskri fremd,</p> <p>fylgir alltaf réttlát hefnd.</p> <p>Fólksins mesti ástareiður</p> <p>er að vernda landsins heiður.</p> <p>Þegar loforð þrýtur efnd,</p> <p>þá er andi fjallsins reiður.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Verði frelsið hætt og hatað,</p> <p>hefur þjóðin öllu glatað.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Nýja kynslóð eggja enn</p> <p>Íslands fyrstu landnámsmenn.</p> <p>&nbsp;</p> <p>VIII</p> <p>Fram hjá tímans fákur þýtur,</p> <p>fnæsir hátt og mélin bítur.</p> <p>Frá jökulrót til ystu ósa</p> <p>elfan streymir nótt og dag.</p> <p>Máttur elds og máttur ljósa</p> <p>magna hennar hjartalag.</p> <p>Dæm þú ekki, drottins kirkja,</p> <p>drápur þær, sem fjöllin yrkja!</p> <p>&nbsp;</p> <p>Hátt frá bjargi berast ættum</p> <p>bergmálsóp, þegar hjörtun hrópa.</p> <p>Mælir jörð, er mennskir tala,</p> <p>magnar raddir, en himinn fagnar.</p> <p>Öll er byggð í örmum fjalla,</p> <p>andi þjóðar tengdur landi,</p> <p>skyldur vorar um ár og aldir</p> <p>eldi skírðar – til hæstu dýrðar.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Ógnum stríðs og stormabylja</p> <p>storka þeir, sem orð mín skilja.</p> <p>Þeim er líf í blóðið borið,</p> <p>bjargföst trú á landið, vorið.</p> <p>Blessuð séu börn mín öll</p> <p>blessuð þeirra frelsishöll.</p> <p>Þrýtur hvorki þrótt né vilja</p> <p> þjóð, sem á sín himinfjöll.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Davíð Stefánsson</p> <p>Fjallkona: Gerður Hjörleifsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1953 - Vorvísur<p>Föx á völlum vaxa</p> <p>vors af rósum ljósum.</p> <p>Blíður blærinn hlíðar</p> <p>blómaríkar strýkur.</p> <p>Þéttar fossafléttur</p> <p>fjöllin liðast niður.</p> <p>Læðist fram að flæði</p> <p>fótsmá lind úr tindi.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Heiður himinn breiðir</p> <p>hreina bjarma-arma</p> <p>yfir allt, sem lifir,</p> <p>yfir fjöll og völlu.</p> <p>Loga lygnir vogar;</p> <p>líttu‘ á sæinn hlæja!</p> <p>Nóttin er á óttu</p> <p>eins og fagur dagur.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Daggardrukkin vagga</p> <p>dalablóm og ljóma.</p> <p>Þinga‘ og saman syngja</p> <p>svanur, spói, lóa.</p> <p>Heyrist öllum eyrum</p> <p>indæll friðarkliður;</p> <p>Ísland er að prísa</p> <p> ástúð suðurs guða.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Jakob Thorarensen</p> <p>Fjallkona: Herdís Þorvaldsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1952 - Ávarp fjallkonunnar<p>Afmælisdagur Íslands besta sonar,</p> <p>æskunnar hátíð, tekur þig í fang.</p> <p>Reykjavík, borgin bjartrar, stórrar vonar,</p> <p>borgin með nýjan skóg – og fjöruþang.</p> <p>Langt inn í fjærstu framtíð þig ég eygi,</p> <p>fegurri æ með hverju ári, er líður.</p> <p>Draumanna arma eftir þér ég teygi.</p> <p>Eilífðin handan logns og storma bíður.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Fagur var morgunn þinn á þjóðar vori,</p> <p>þjóðin jafn-glæsta minning aldrei sá.</p> <p>Oft síðan dreyri draup úr hverju spori</p> <p>daganna þungu, er aldir liðu hjá.</p> <p>Margvísleg saga falls og nýrrar frægðar</p> <p>faldar þitt höfuð björtum reynsluljóma.</p> <p>Óska eg þér frama‘ og gengis, auðs og gnægðar, –</p> <p>geymir þú æ hin fornu vé með sóma.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Fornheilög vé – og fornar, helgar dyggðir</p> <p>flétti þér æ sinn dýra rósakrans.</p> <p>Verði þín áhrif út um breiðar byggðir</p> <p>bæði til sæmdar þjóð og heilla lands.</p> <p>Íslenska borg, skalt íslensk jafnan vera, –</p> <p>íslenskt og hreint þér liggi mál á tungu.</p> <p>Aga þinn hug við kynngi frosts og frera, – </p> <p>fegurðarþrána kenndu hinum ungu.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Blámóða dagsins sveipar fjarlæg fjöllin, –</p> <p>fagurt er um að litast hér í Vík!</p> <p>Yfir þér breiðist víðlend himin-höllin, –</p> <p>hvað þú ert nú af tærri fegurð rík!</p> <p>Óskabarn mitt þú ert og vona-fylling</p> <p>allt eins og fyrst, er mannleg augu sáu</p> <p>á þína dýrð, – og Ingólfs gifta og stilling</p> <p> einkenni þennan stað við fjöllin bláu.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Jakob Jóh. Smári</p> <p>Fjallkona: Þóra Borg</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1951 - Þjóðhátíð<p>Um ljósa óttu engill vorsins fer</p> <p>með ungan júnídag á vængjum sér</p> <p>og skimar yfir fold og fallinn sæ,</p> <p>sem flosar steindu brimi úfin sker.</p> <p>En lengst við norður nætursólin skín</p> <p>á nakta jökla, er rétta fjöllin sín</p> <p>til himins móti morgni og sunnanblæ</p> <p>á meðan jörðin teygar loftsins vín.</p> <p>&nbsp;</p> <p>En þó að sólin lýsi lönd og höf</p> <p>og liljur vorsins rísi af kaldri gröf,</p> <p>vér gerum varla veður út af því:</p> <p>Slíkt verður bara að teljast drottins gjöf.</p> <p>Samt þennan dag þann gest að garði ber,</p> <p>sem gervöll þjóðin hefur eignað sér.</p> <p>Og því skal landsins fánum fylkt á ný,</p> <p>að fólkið skilji hvað í vændum er.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og sjá, það fólk, sem áður ók í mjöll</p> <p>með útvarp sitt og skíði og datt um fjöll,</p> <p>að þinghúsinu safnast upp úr eitt</p> <p>og ætlar fótgangandi suðrá Völl.</p> <p>En skrykkjótt heldur skarinn heiman að</p> <p>og skrúðgöngunni seinkar enn við það,</p> <p>að enginn maður virðist vita neitt</p> <p>með vissu hvenær leggja skal af stað.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og æska landsins fylktu liði fer</p> <p>á fund við kynslóð þá, sem horfin er,</p> <p>og gróin leiði leggjast undir fót</p> <p>og lítil krossmörk reyna að forða sér.</p> <p>Því broshýr vaða börnin upp í hné</p> <p>þau blóm, er dauðinn lætur þeim í té,</p> <p>sem hættir eru að sækja svona mót.</p> <p>Og sjá, þeir látnu draga sig í hlé.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og þannig safnast saman hópur manns</p> <p>einn sólskinsdag að leiði forsetans</p> <p>og hlýðir ræðu frá í fyrravor,</p> <p>sem flutt er, eins og þá, í minning hans.</p> <p>Og það er yfir öllu helgi og ró,</p> <p>en erfiðlega gengur mörgum þó</p> <p>að þræða í anda óskabarnsins spor,</p> <p>sem aðeins sínu landi vann og dó.</p> <p>&nbsp;</p> <p>En sá, sem fær að tala, tyllir sér</p> <p>á tá, en skyggir þó, sem betur fer,</p> <p>í mesta hófi á gamlan granítklett,</p> <p>sem gnæfir yfir þá, sem koma hér.</p> <p>Og steininn reisti hrygg og þakklát þjóð</p> <p>á þrautatímum foringja, sem stóð</p> <p>á verði um hennar virðing, frelsi og rétt.</p> <p>Hér var það sem hún kvaddi hann stolt og hljóð.</p> <p>&nbsp;</p> <p>En var ei hennar sorg á sandi reist?</p> <p>Vér sjáum eldvagn tímans fara geyst.</p> <p>Og hvort er nú ei miklu meira en fyrr</p> <p>um menn og flokka, er allir geta treyst?</p> <p>Svo þó að bærinn kalli oss klukkan þrjú,</p> <p>vér kveðjum forsetann í þeirri trú,</p> <p>að steinninn muni standa að ári kyrr</p> <p>og stefna oss að sömu gröf og nú.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Og víst er sælt að geta gengið að</p> <p>jafn góðum manni á svona vísum stað,</p> <p>sem auk þess getur enga björg sér veitt,</p> <p>þótt allt hans líf sé rangfært sitt á hvað.</p> <p>Því nú er öllum annt um forsetann</p> <p>og allir landsins flokkar slást um hann,</p> <p>og þeir, sem aldrei tóku tryggð við neitt,</p> <p>þeir telja sér hann utanflokkamann.</p> <p>&nbsp;</p> <p>En hvar var þá öll hrifning vor í dag?</p> <p>Var hún með þeirri rausn og tignarbrag,</p> <p>er hæfir þjóð, sem aldrei aðhefst neitt</p> <p>í ósamræmi við sitt hjartalag?</p> <p>– sem aldrei vildi venja heiminn af</p> <p>að vænta af sér hins mesta, er drottinn gaf</p> <p>til brautargengis þeim, er hafa þreytt</p> <p>í þúsund ár sitt stríð við nyrsta haf?</p> <p>&nbsp;</p> <p>Ó, guð vors lands, ó, Íslands þúsund ár!</p> <p>Er enginn himinn nógu dýrðarblár,</p> <p>að hjörtun fái hrifist eina stund</p> <p>og hafist yfir þras og dægurspár?</p> <p>– Vér gistum raunar grafreit forsetans,</p> <p>en gengum vér í dag frá legstað hans</p> <p>með heilli manndóm, hærri fórnarlund</p> <p> og hreinni, dýpri trú á guð vors lands?</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Tómas Guðmundsson</p> <p>Fjallkona: Guðrún Indriðadóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1950 - Ávarp fjallkonunnar<p>Enn skín Íslandi</p> <p>óskastund.</p> <p>Enn á feginsfund</p> <p>skal það fólk sitt kalla.</p> <p>Enn kýs frjáls fáni</p> <p>sér til fylgdarliðs</p> <p>sonu sævarniðs,</p> <p>dætur sólfjalla.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Minnist ég og man</p> <p>er við morgunbrún</p> <p>hófst hann fyrst við hún</p> <p>upp í heiðið bjarta.</p> <p>Ættjörð, uppruni</p> <p>og íslenskt mál</p> <p>áttu eina sál,</p> <p>– þar var Íslands hjarta.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Renndi ég þá augum</p> <p>um aldaslóð:</p> <p>Sá ég þreytta þjóð,</p> <p>sem með þöglum huga</p> <p>byrði sína bar</p> <p>og í beiskri kvöl</p> <p>átti einskis völ</p> <p>– annars en duga.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Vel máttu því vita, </p> <p>hafi viðsjál björg,</p> <p>ferleg og mörg,</p> <p>þér í fang hlaðist,</p> <p>að stærra leit ég hafrót</p> <p>það er strönd mín braut,</p> <p>og þyngri þraut</p> <p>hefur þjóð mín staðist.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Veit ég þó að öfund,</p> <p>sú hin arga norn,</p> <p>guma, grá og forn,</p> <p>geði stelur.</p> <p>Svo mun verða meðan valdasýki</p> <p>hjörtum heimsríki</p> <p>hatri selur.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Þá er þín hamingja</p> <p>ef hvorki má</p> <p>heift né hyggja flá</p> <p>hug þinn vinna.</p> <p>Varast því að kveðja</p> <p>þeim vopnum hljóðs,</p> <p>er leita banablóðs</p> <p>bræðra þinna.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Slík eru mín boð –</p> <p>Kveð ég börn mín öll –</p> <p>Megi fólk og fjöll</p> <p>hylla fánann bjarta,</p> <p>þann er íturhreinn</p> <p>yfir aldaslóð</p> <p>leiðir lands míns þjóð</p> <p> heim til lands míns hjarta.</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Tómas Guðmundsson</p> <p>Fjallkona: Arndís Björnsdóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1949 - Ávarp fjallkonunnar<p>Kom heil til feginsfundar, íslensk þjóð!</p> <p>Gakk frjáls og djörf á hönd þeim óskadegi,</p> <p>sem eignast skal þín afreksverk og ljóð</p> <p>um eilífð, þó að menn og stefnur deyi.</p> <p>Því draumur sá, er aðeins átti sér</p> <p>um aldir samastað í fólksins hjarta,</p> <p>varð sál þess dags, er frelsið færði þér</p> <p>og fána þínum lyfti í heiðið bjarta.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Ég veit oft seint mitt vor að sunnan fer,</p> <p>en vor, sem eins er fólki sínu bundið</p> <p>og dýpri þrá og ástúð vafið er,</p> <p>í öllum heimi verður naumast fundið.</p> <p>Og loks er frjálsir dagar gengu í garð</p> <p>með glæstu föruneyti þúsund vona,</p> <p>ég fann það best, hve auðugt Ísland varð</p> <p>í önn og gleði dætra þess og sona.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Því vorið kom! En steðji ólög að</p> <p>og ógnað verði framtíð niðja þinna,</p> <p>mun hættan sjálf fá sagt þér til um það,</p> <p>hvar sannan kjark og trúnað var að finna.</p> <p>Á slíkri stundu er feigur sá, er flýr,</p> <p>en frjálsum manni verður skammt til ráða:</p> <p>Hann hittist þar sem þyngstur vandi knýr</p> <p>hans þrek og manndómslund til stærstu dáða.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Svo haldi landsins heilladísir vörð</p> <p>um hvern þann stað, sem fáninn blaktir yfir,</p> <p>því þar skal frjálsu fólki heilög jörð</p> <p>og föðurland á meðan sál þess lifir.</p> <p>En vit, að öll þín arfleifð, von og þrá</p> <p>er áskorun frá minning, sögu og ljóðum,</p> <p>að ganga af heilum hug til liðs við þá,</p> <p> sem heiminn vilja byggja frjálsum þjóðum.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Tómas Guðmundsson</p> <p>Fjallkona: Regína Þórðardóttir</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1948 - Ávarp fjallkonunnar<p>Ó, unga þjóð míns draums, kom frjáls á fund</p> <p>þíns fagra dags, er rís af bláum unnum</p> <p>með gullna jökla, glóbjört elfarsund</p> <p>og glaðan morgunsöng í lágum runnum.</p> <p>Svo yndislega vorið vitjar þín.</p> <p>Samt veistu, að gleðin, sem því fegurst skín,</p> <p>er vaxin upp af ástúð, harmi og tárum</p> <p>þíns eigin fólks á þúsund löngum árum.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Ó, fólk míns lands, hvað flyt ég þér að gjöf?</p> <p>Ég flyt þér vorsins óróleik í blóðið,</p> <p>þann konungsdraum, er stiklar stjörnuhöf,</p> <p>þann stolta grun, sem yrkir dýrast ljóðið.</p> <p>En lát þá heldur ekkert ögra þér</p> <p>til andstöðu við það sem helgast er:</p> <p>Þá manndómslund, er frjálsum huga fagnar,</p> <p>en flærð og hatur knýr til gleymsku og þagnar.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Svo ver, mín þjóð, til vorsins fylgdar kvödd.</p> <p>Svo vígist þér hinn ungi júnídagur,</p> <p>er mælir til þín Íslands innstu rödd</p> <p>og öllum sumrum rís jafn himinfagur.</p> <p>Og vit, að aðeins vorsins hjartalag</p> <p>fær vænst að eignast svona bjartan dag.</p> <p>Ó, lát hann vaka yfir ættjörð þinni,</p> <p> geym ástúð hans og tign í svip og minni.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Tómas Guðmundsson</p> <p>Fjallkona: Anna Borg Reumert</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1947 - Íslandsljóð<p>Ég heilsa þér, mín þjóð! Í kveðju mína</p> <p>á þessum degi leggur blessun sína </p> <p>hver kynslóð, sem í gröf og gleymsku hvarf, </p> <p>en gaf oss móðurjörð og tungu í arf. </p> <p>Þar mætast þeir, sem ofurefli vörðust, </p> <p>og allir þeir, er fyrir okkur börðust. </p> <p>Hve gott að mega slíkum þakka það, </p> <p>að þjóð mín, land og saga fylgdust að. </p> <p>&nbsp;</p> <p>Enn hrynja vítt mín höf og fjöll mín blána </p> <p>og himinblærinn lyftir ungum fána, </p> <p>sem á að fylgja um aldir þeirri þjóð, </p> <p>er þráir stærri afrek, fegri ljóð, </p> <p>sem landi sínu vinnur ævi alla </p> <p>og öllum stundum heyrir land sitt kalla, </p> <p>sem ást á frelsi og ættjörð knýr hvern dag </p> <p>að einu marki, um vilja og bræðralag. </p> <p>&nbsp;</p> <p>Svo kveð ég yður kveðju árs og friðar. </p> <p>Mitt konungsríki eg legg í hendur yðar, </p> <p>þér tryggu þegnar. Meðal yðar enn </p> <p>skal Ísland finna sína bestu menn. </p> <p>Og meðan ljósið lyftir ungu blómi </p> <p>og líf og æska syngur einum rómi </p> <p>og vors míns birta úr ungum augum skín, </p> <p> við eigum samleið, ég og þjóðin mín.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Tómas Guðmundsson</p> <p>Fjallkona: Alda Möller</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Blá ör til hægri1944 - Í tilefni dagsins<p>I.</p> <p>Sjá risinn okkar unga dag, </p> <p>er engan leyfis spyr, </p> <p>hann streymir eins og sólskinssær,</p> <p>&nbsp;hann syngur eins og skógarblær </p> <p>um efsta brattans blásna drag, </p> <p>um bláar fjarðardyr. </p> <p>&nbsp;</p> <p>Ei dagur fyrr af djúpum steig </p> <p>með dýrra hlað um brá: </p> <p>Nú rætist eftir aldabið </p> <p>vor ósk um líf, vor bæn um frið: </p> <p>Við leggjum frjálsir frelsissveig </p> <p>um fjöll vor, hvít og blá.</p> <p>&nbsp;</p> <p>Við þreyttum fyrrum fangbrögð hörð </p> <p>við forlög öfugstreym. </p> <p>Þá vöktu hetjur hrjáðan lýð </p> <p>og hófu ’ið langa frelsisstríð. </p> <p>Þær féllu sinni fósturjörð. </p> <p>– Guðs friður sé með þeim. </p> <p>&nbsp;</p> <p>Og enn mun straumur strandir slá </p> <p>og stormur blása um sand. </p> <p>Þá reynist, hversu er heilt vort verk </p> <p>og hvað vor ást er djúp og sterk. </p> <p>– En meðan Frónið fólk sitt á, </p> <p>á fólkið sjálft sitt land. </p> <p>&nbsp;</p> <p>II. </p> <p>Hver breiddi á veg þinn vorsins glit, </p> <p>um vöggu þína bjó? </p> <p>Þín móðir, ó, þú íslensk sál, </p> <p>hún innti þér sín leyndarmál</p> <p>og söng þér draumsins silfurþyt </p> <p>í sínum birkiskóg. </p> <p>&nbsp;</p> <p>Hún hló þér, barni, og bar þig inn </p> <p>í blómaríki sín. –</p> <p>Og vit, að hvar sem fley þitt fer, </p> <p>í fortíð hennar rót þín er, </p> <p>að hennar sæmd er heiður þinn </p> <p>og hennar framtíð þín. </p> <p>&nbsp;</p> <p>Skín himinsól á hennar snæ </p> <p>og hennar rósarblað </p> <p>og drag þó rún í hverja hlíð, </p> <p>að hún sé frjáls um alla tíð. </p> <p>Ó, hefjið, bárur, söng á sæ </p> <p>og segið henni það. </p> <p>&nbsp;</p> <p>Og far þú heiti, hraði blær </p> <p>um hauðrið íss og bóls</p> <p>og hrópa djarft við hamra-strönd,</p> <p>við heiðarbrún og jökulrönd —</p> <p>og hvísla milt við mjúkan reyr:</p> <p> Ó, móðir, þú ert frjáls!</p> <p>&nbsp;</p> <p>Skáld: Guðmundur Böðvarsson</p> <p>Fjallkona: Kristjana Milla Thorsteinsson</p>Mennta- og menningarmálaráðuneytið

Hafa samband

Ábending / fyrirspurn
Ruslvörn
Vinsamlegast svaraðu í tölustöfum

Ef um er að ræða erindi til borgaraþjónustu utanríkisráðuneytisins þá skal senda póst á [email protected]

Upplýsingar um netföng, símanúmer og staðsetningu ráðuneyta