Neytendamál

Neytendamál eru, eðli málsins samkvæmt, málaflokkur sem hríslast víða um stjórnkerfið. Hefðbundin skilgreining á neytenda er þegar einstaklingur kaupir vöru og þjónustu, án þess að kaupin séu liður í atvinnustarfsemi hans, af söluaðila sem selur vöruna eða þjónustuna í atvinnuskyni. Neytendamál eru þau mál sem falla undir þessa lýsingu og gefur því að skilja að nánast allar ríkisstofnanir sem sjá um opinbert eftirlit með viðskiptum og atvinnustarfsemi eiga við neytendamál beint eða óbeint.

Neytendastofa

Ein stofnun innan stjórnsýslunnar vinnur beint að hagsmunum neytenda á Íslandi, Neytendastofa. Neytendastofa sér um opinbert eftirlit með neytendatengdum lögum, vöruöryggi og mælifræði. Ýmsar aðrar ríkisstofnanir sjá um eftirlit með neytendatengdum málum með beinum eða óbeinum hætti og má þar nefna Fjármálaeftirlitið, Póst- og fjarskiptastofnun og Samgöngustofu (t.d. varðandi réttindi flugfarþega) Aðrar almennar eftirlitsstofnanir ss. Lyfjastofnun, Matvælastofnun og Umhverfisstofnun sinna eftirliti með neytendatengdum vörum.

Neytendasamtökin

Neytendasamtökin hafa verið starfrækt frá árinu 1953 og vinna samtökin að réttindum neytenda á marga vegu. Samtökin hafa til dæmis rekið leiðbeiningar- og kvörtunarþjónustu og eru með þjónustusamning við innanríkisráðuneytið varðandi aðstoð við neytendur.

Verkefni á sviði neytendamála heyra meðal annars undir eftirfarandi málefnasvið í gildandi fjármálaáætlun:

• Réttindi einstaklinga, trúmál og stjórnsýsla innanríkismála