Neytendastofa í íslenskuátak: Hvetja almenning til að tilkynna auglýsingar sem eru ekki á íslensku
Stjórnarráð ÍslandsLilja Dögg Alfreðsdóttir, menningar- og viðskiptaráðherra, og Neytendastofa undirrituðu í dag viljayfirlýsingu um að ráðast í átaksverkefni sem miðar að því að auka vitund fyrirtækja og almennings um íslenskuákvæði laga um eftirlit með viðskiptaháttum og markaðssetningu. Almenningur er hvattur til að tilkynna allt auglýsingaefni sem ekki er á íslensku til Neytendastofu, sem mun setja þær tilkynningar í forgang.
Viljayfirlýsingin var undirrituð í húsakynnum Neytendastofu í dag. Með henni lýsir stofnunin því yfir að hún muni setja mál þar sem íslenska er hlunnfarin í auglýsingum í forgang og vekja athygli á því í samvinnu við menningar- og viðskiptaráðuneytið.
„Með viljayfirlýsingunni er komið á samstarfi sem miðar að því að auka vitund fyrirtækja og almennings um að auglýsingar skuli vera á íslensku. Með þessu viljum við hvetja almenning til að tilkynna allt auglýsingaefni sem er ekki á íslensku til Neytendastofu, hvort sem um er að ræða skilti á gangvegi fyrir utan veitingastaði og verslanir, auglýsingar á samfélagsmiðlum eða í fjölmiðlum,“ segir Lilja Dögg Alfreðsdóttir, menningar- og viðskiptaráðherra.
Samkvæmt 3. mgr. 6. gr. laga um eftirlit með viðskiptaháttum og markaðssetningu, nr. 57/2005, skulu auglýsingar sem höfða eiga til íslenskra neytenda vera á íslensku. Frá árinu 2005 hefur Neytendastofa átta sinnum tekið fyrir mál sem varða ákvæðið og hefur öllum þeim málum lokið með ábendingum stofnunarinnar til viðkomandi fyrirtækis sem lagaði auglýsingar sínar í kjölfarið.
„Enskan hefur verið að sækja á og við verðum vör við það á hverjum degi þegar við göngum til dæmis um miðbæinn að hún verður sífellt ágengari í okkar daglega lífi. Við erum held ég öll sammála um að við viljum og verðum að halda í tungumálið okkar og þetta er liður í að halda í okkar rætur og menningu,“ segir ráðherrann.
Ný lög í bígerð
Heildarendurskoðun á lögum um eftirlit með viðskiptaháttum og markaðssetningu er þá hafin innan menningar- og viðskiptaráðuneytisins og verður frumvarp að nýjum markaðssetningarlögum lagt fyrir Alþingi í febrúar. Þar verður horft sérstaklega til þess að skýra íslenskuákvæðið í lögunum og veita því aukna vigt.„Það þarf að vera ljóst að ákvæði um að auglýsingaefni sem ætlað er íslenskum neytendum skuli vera á íslensku sé ekki í lögunum upp á punt heldur er því ætlað að vera virkt í framkvæmd. Ákvæðið er ekki alveg nógu skýrt að mínu mati í dag. Þar er til dæmis óljóst hvað við er átt með því að auglýsing höfði til íslenskra neytenda. Einnig eru mjög rýrar leiðbeiningar í lögskýringargögnum og tækifæri til úrbóta að þessu leyti,“ segir Lilja.
Markmiðið með því að skýra ákvæði laganna er að veita Neytendastofu sem eftirlitsstjórnvaldi betri leiðbeiningar um hvernig móta eigi ákvæðið í framkvæmd, svo sem með túlkun vafatilvika sem óhjákvæmilega koma upp. Þar má nefna sem dæmi auglýsingar sem stíla inn á bæði straum ferðamanna en er einnig beint að íslenskum neytendum.
„Í slíkum tilvikum er óeðlilegt að auglýsingin sé eingöngu á erlendu tungumáli,“ segir ráðherrann. „Þegar upp koma vafamál hvað þetta varðar er það Neytendastofu að skera úr um hvort hún grípi til ráðstafana. En það er okkar hlutverk að móta stefnuna og tryggja að löggjöfin sé nægilega skýr til að Neytendastofa geti sinnt sínu hlutverki.“
Viljayfirlýsinguna má lesa í heild sinni hér.