Nr. 591/2019 Úrskurður

KÆRUNEFND ÚTLENDINGAMÁLA

Þann 19. desember 2019 er kveðinn upp svohljóðandi

úrskurður nr. 591/2019

í stjórnsýslumáli nr. KNU19090058

Kæra [...]

á ákvörðun

Útlendingastofnunar

I. Kröfur, kærufrestir og kæruheimild

Þann 24. september 2019 kærði [...], fd. [...], ríkisborgari [...] (hér eftir nefndur kærandi) ákvörðun Útlendingastofnunar, dags. 6. september 2019, um að taka ekki til efnismeðferðar umsókn hans um alþjóðlega vernd á Íslandi og vísa honum frá landinu. Þess er krafist að hin kærða ákvörðun Útlendingastofnunar verði felld úr gildi og að stofnuninni verði gert að taka umsókn kæranda um alþjóðlega vernd hér á landi til efnismeðferðar á grundvelli 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga nr. 80/2016. Fyrrgreind ákvörðun er kærð á grundvelli 7. gr. laga um útlendinga og barst kæran fyrir lok kærufrests.

II. Málsmeðferð

Kærandi lagði fram umsókn um alþjóðlega vernd á Íslandi þann 18. júní 2019. Þar sem kærandi hafði fengið útgefna vegabréfsáritun til Spánar var þann 1. júlí 2019 send beiðni um viðtöku kæranda og umsóknar hans um alþjóðlega vernd til yfirvalda á Spáni, sbr. 2. eða 3. mgr. 12. gr. reglugerðar Evrópuþingsins og ráðsins (ESB) nr. 604/2013 (hér eftir nefnd Dyflinnarreglugerðin). Í svari frá spænskum yfirvöldum, dags. 4. júlí 2019, samþykktu þau viðtöku kæranda á grundvelli 2. mgr. 12. gr. Dyflinnarreglugerðarinnar. Útlendingastofnun ákvað þann 6. september 2019 að taka ekki umsókn kæranda um alþjóðlega vernd hér á landi til efnismeðferðar og að honum skyldi vísað frá landinu. Ákvörðunin var birt fyrir kæranda þann 10. september 2019 og kærði kærandi ákvörðunina þann 24. september 2019 til kærunefndar útlendingamála. Greinargerð kæranda barst kærunefnd 2. október 2019 ásamt fylgigögnum.

III. Ákvörðun Útlendingastofnunar

Í ákvörðun Útlendingastofnunar kom fram að spænsk stjórnvöld bæru ábyrgð á meðferð umsóknar kæranda um alþjóðlega vernd á grundvelli Dyflinnarreglugerðarinnar. Umsóknin yrði því ekki tekin til efnismeðferðar, sbr. c-lið 1. mgr. 36. gr. laga um útlendinga, enda fæli flutningur kæranda til Spánar ekki í sér brot gegn 42. gr. laga um útlendinga, sbr. jafnframt 3. mgr. 36. gr. laganna. Þá hefði kærandi ekki slík tengsl við Ísland að nærtækast væri að hann fengi hér vernd eða að sérstakar ástæður væru fyrir hendi þannig að taka bæri umsókn kæranda til efnismeðferðar, sbr. 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga. Kæranda var vísað frá landinu, sbr. c-lið 1. mgr. 106. gr. laga um útlendinga, og skyldi hann fluttur til Spánar.

IV. Málsástæður og rök kæranda

Í greinargerð kæranda kemur fram að hann hafi í viðtölum hjá Útlendingastofnun m.a. greint frá því að hann hafi verið beittur ofbeldi af hálfu fjölskyldu fyrrum kærustu sinnar í heimaríki sínu en þau hafi ekki verið samþykk sambandi þeirra. Fjölskyldan hafi sent fyrrum kærustu hans til ættingja á Spáni en kærandi hafi útvegað sér vegabréfsáritun til Spánar og heimsótt hana. Fjölskyldumeðlimir hennar hafi hins vegar haft upp á kæranda á Spáni og beitt hann ofbeldi. Hann fyndi ennþá til í líkamanum eftir árásina. Kærandi kvaðst hafa áttað sig á því að hann væri hvorki óhultur í heimaríki sínu né á Spáni vegna ótta við fjölskyldu fyrrum kærustu sinnar en hún sé tengd undirheimum á Spáni og hafi tengsl við lögregluna á Spáni og í heimaríki hans.

Hvað varðar aðstæður og réttindi umsækjenda um alþjóðlega vernd á Spáni vísar kærandi til greinargerðar sinnar til Útlendingastofnunar þar sem þeim hafi verið gerð ítarleg skil, m.a. m.t.t. þess álags sem er á spænska hæliskerfinu og aðgengi umsækjenda að húsnæði, móttökuþjónustu og vinnumarkaði auk fordóma þar í landi.

Í greinargerð kæranda eru gerðar athugasemdir við ákvörðun Útlendingastofnunar. Kærandi mótmælir þeirri staðhæfingu Útlendingastofnunar að hann geti leitað ásjár spænskra yfirvalda ef hann telji brotið á sér með einhverjum hætti og vísar kærandi í því sambandi til þess að hann hafi greint frá því að fjölskylda fyrrum kærustu hans hefði tengsl við lögreglu bæði á Spáni og í heimaríki hans. Einnig gerir kærandi athugasemd við mat Útlendingastofnunar á aðstæðum umsækjenda um alþjóðlega vernd á Spáni en hann telur að honum sé ekki tryggður fullnægjandi aðgangur að heilbrigðisþjónustu, húsnæði, atvinnumarkaði og annarri grunnþjónustu, þvert á það sem kemur fram í hinni kærðu ákvörðun. Þá gerir kærandi athugasemd við að Útlendingastofnun hafi ekki metið hann sem einstakling í sérstaklega viðkvæmri stöðu, sbr. 6. tölul. 3. gr. laga um útlendinga. Vísar kærandi til viðtala sinna hjá Útlendingastofnun og framlagðra heilsufarsgagna en í þeim komi m.a. fram að kærandi hafi orðið fyrir ofbeldi og hafi tiltekna líkamlega kvilla vegna þess. Kærandi vísar jafnframt til skimunarprófs sem lagt hafi verið fyrir hann [...]. Þá telji kærandi að Útlendingastofnun hafi við mat á sérstökum ástæðum ekki borið að líta til þröngra og afmarkaðra skilyrða sem nefnd séu í dæmaskyni í 32. gr. a reglugerðar um útlendinga nr. 540/2017, með áorðnum breytingum, heldur hafi stofnuninni borið að framkvæma heildarmat á einstaklingsbundnum aðstæðum kæranda. Að mati kæranda séu aðstæður hans svo einstaklingsbundnar og sérstakar að ekki verið framhjá þeim litið auk þess sem hann muni eiga erfitt uppdráttar á Spáni vegna alvarlegrar mismununar þar í landi.

Kærandi byggir á því að sérstakar ástæður séu uppi í máli hans, sbr. 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga. Í þeim efnum fjallar kærandi almennt um og gerir grein fyrir inntaki og túlkun á ákvæðinu, m.a. með hliðsjón af lögskýringargögnum og fyrri úrskurðum kærunefndar útlendingamála. Kærandi telji að þar komi fram sjónarmið sem kveði á um að viðkvæm staða umsækjanda skuli hafa aukið vægi andspænis sjónarmiðum sem tengjast m.a. skilvirkni umsóknarferlisins og mikilvægis samvinnu aðildarríkja Dyflinnarsamstarfsins. Þá muni það reynast kæranda afar þungbært að snúa aftur til Spánar þar sem hann þekki ekki aðstæður á Spáni af öðru en því sem hann hafi upplifað sem ferðamaður auk þess sem hann hafi þurft að þola hótanir og ofbeldi á Spáni af hálfu fjölskyldu fyrrverandi kærustu sinnar og óttist um líf sitt. Hafi hann fengið fregnir af því að fjölskylda hennar leiti hans með þeim ásetningi að drepa hann. Telji kærandi að framangreint auk þeirra heimilda um aðstæður á Spáni sem hann hefur vísað til bendi til þess að aðstæður hans þar yrðu verulega síðri en staða almennings á Spáni. Að teknu tilliti til þessa þá séu fyrir hendi sérstakar ástæður í máli hans, sbr. 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga, sem skylda íslensk stjórnvöld til að taka umsókn hans um alþjóðlega vernd til efnismeðferðar.

V. Niðurstaða kærunefndar útlendingamála

Ákvæði 1. mgr. 36. gr. laga um útlendinga

Í 1. mgr. 36. gr. laga um útlendinga er mælt fyrir um að umsókn um alþjóðlega vernd skuli tekin til efnismeðferðar nema undantekningar sem greindar eru í a-, b- og c-liðum ákvæðisins eigi við. Samkvæmt c-lið 1. mgr. 36. gr. laga um útlendinga er stjórnvöldum heimilt að synja því að taka umsókn um alþjóðlega vernd til efnismeðferðar ef krefja má annað ríki, sem tekur þátt í samstarfi á grundvelli samninga sem Ísland hefur gert um viðmiðanir og fyrirkomulag við að ákvarða hvaða ríki skuli fara með beiðni um alþjóðlega vernd sem lögð er fram hér á landi eða í einhverju samningsríkjanna, um að taka við umsækjanda. Í samræmi við samning ráðs Evrópusambandsins og Íslands og Noregs um þátttöku hinna síðarnefndu í framkvæmd, beitingu og þróun Schengen-gerðanna samþykkti Ísland áðurnefnda Dyflinnarreglugerð, sbr. auglýsingu í C-deild Stjórnartíðinda nr. 1/2014.

Í III. kafla Dyflinnarreglugerðarinnar koma fram viðmið, í ákveðinni forgangsröð, um hvaða ríki skuli bera ábyrgð á umsókn um alþjóðlega vernd. Ábyrgð Spánar á umsókn kæranda er byggð á 2. mgr. 12. gr. Dyflinnarreglugerðarinnar þar sem kærandi hafði fengið útgefna vegabréfsáritun til Spánar. Samkvæmt framansögðu er heimilt að krefja spænsk stjórnvöld um að taka við kæranda, sbr. c-lið 1. mgr. 36. gr. laga um útlendinga.

Einstaklingsbundnar aðstæður kæranda

Kærandi er [...] ára karlmaður sem er staddur einsamall hér á landi. Í viðtölum hjá Útlendingastofnun greindi kærandi m.a. frá ofbeldi sem hann hafi mátt þola og þeim líkamlegu og andlegu afleiðingum sem það hafi haft á kæranda. Í framlögðum heilsufarsgögnum kemur m.a. fram að [...] en hvort tveggja væri afleiðing árásar sem hann hafi orðið fyrir [...]. Þá liggur fyrir skimunarlisti sem lagður var fyrir kæranda, dags. 25. júní sl., um andlega líðan hans.

Það er mat kærunefndar að gögn málsins, þ. á m. viðtöl við kæranda hjá Útlendingastofnun og heilsufarsgögn sem hafa verið lögð fram, beri ekki með sér að kærandi hafi sérþarfir í skilningi 6. tölul. 3. gr. laga um útlendinga sem taka þurfi tillit til við meðferð málsins.

Aðstæður á Spáni

Kærunefnd útlendingamála hefur lagt mat á aðstæður og málsmeðferð umsókna um alþjóðlega vernd á Spáni, m.a. með hliðsjón af eftirfarandi skýrslum og gögnum:

• Freedom in the World 2019 – Spain (Freedom House, 4. febrúar 2019);
• 2018 Country Reports on Human Rights Practices – Spain (United States Department of State, 13. mars 2019);
• Asylum Information Database, Country Report: Spain (European Council on Refugees and Exiles, 20. mars 2019);
• World Report 2019 – European Union (Human Rights Watch, 17. janúar 2019);
• ECRI Report on Spain (fifth monitoring cycle) (European Commission against Racism and Intolerance, 27. febrúar 2018);
• Amnesty International Report 2017/18 – Spain (Amnesty International, 22. febrúar 2018);
• Concluding observations on the twenty-first to twenty-third periodic reports of Spain (UN Committee on the Elimination of Racial Discrimination, 21. júní 2016);
• Concluding observations on the sixth periodic report of Spain (UN Committee against Torture, 29. maí 2015);
• Submission by the United Nations High Commissioner for Refugees For the Office of the High Commissioner for Human Rights‘ Compilation Report Universal Periodic Review: Spain (UNHCR, júní 2014) og
• Report by Nils Muižnieks Commissioner for Human Rights of the Council Of Europe Following his Visit to Spain from 3 to 7 June 2013 (Council of Europe: Commissioner for Human Rights, 9. október 2013).

Í ofangreindri skýrslu Asylum Information Database kemur fram að á Spáni sæti umsóknir um alþjóðlega vernd tvenns konar málsmeðferð, annars vegar málsmeðferð við landamæri (e. border procedure) og hins vegar málsmeðferð umsókna sem lagðar eru fram innan yfirráðasvæðis ríkisins. Kærunefnd hefur áður aflað upplýsinga frá Flóttamannastofnun Sameinuðu þjóðanna um málsmeðferð á Spáni. Í svari Flóttamannastofnunar þar um kom m.a. fram að umsóknir einstaklinga sem séu endursendir til Spánar á grundvelli Dyflinnarreglugerðarinnar sæti hefðbundinni málsmeðferð innanlands. Í skýrslu Asylum Information Database kemur fram að einstaklingar sem séu endursendir til Spánar á grundvelli Dyflinnarreglugerðarinnar verði ekki fyrir hindrunum við að hefja málsmeðferð þar í landi, hvort sem þeir hafi áður lagt fram umsókn um alþjóðlega vernd þar í landi eða ekki.

Umsóknir sem lagðar eru fram á yfirráðasvæði Spánar eru skoðaðar af spænsku útlendingastofnuninni (s. Oficina de Asilo y Refugio (OAR)) og lagðar fyrir nefnd (e. Inter-Ministerial Asylum and Refugee Commission (CIAR)) sem tekur ákvörðun í málinu. Ákvarðanir eru kæranlegar til spænska innanríkisráðuneytisins (s. Ministerio del Interior). Þá verða ákvarðanirnar bornar undir dómstóla. Umsækjendur um alþjóðlega vernd á Spáni eiga rétt á viðtali með aðstoð túlks áður en ákvörðun er tekin í máli þeirra. Þá eiga umsækjendur rétt á lögfræðiþjónustu á fyrsta stigi málsmeðferðar sem og við kærumeðferð.

Spánn er aðildarríki Evrópusambandsins og hefur innleitt tilskipanir 2013/32/ESB og 2013/33/ESB vegna meðferðar og móttöku umsækjenda um alþjóðlega vernd. Umsækjendur fá úthlutað vasapeningum mánaðarlega, svo og ýmsum nauðsynjum til persónulegra nota, t.d. fatnaði. Þá standa spænsk yfirvöld straum af ýmsum kostnaði s.s. vegna samgangna, menntunar og annarrar þjálfunar, t.d. tungumálanáms. Umsækjendur fá úthlutað gistirými í móttökumiðstöðvum fyrstu 6 mánuði málsmeðferðarinnar en síðan búa þeir í húsnæði og greiðir spænska ríkið fyrir leiguna. Fá umsækjendur ekki greiddan vasapening þá. Það ráðuneyti sem fer með málefni útlendinga á Spáni hefur gefið út fyrirmæli um að umsækjendur sem endursendir eru til Spánar á grundvelli Dyflinnarreglugerðarinnar skuli hafa aðgang að þeirri þjónustu sem umsækjendur um alþjóðlega vernd eiga rétt á þar í landi. Voru fyrirmælin gefin út eftir að dómstóll í ríkinu gagnrýndi spænska ríkið fyrir að synja slíkum umsækjendum um þjónustu.

Umsækjendur um alþjóðlega vernd á Spáni geta fengið atvinnuleyfi að sex mánuðum liðnum frá móttöku umsóknar þeirra, á meðan þeir bíða eftir niðurstöðu. Engin skilyrði liggja til grundvallar útgáfu slíks atvinnuleyfis. Þá eiga umsækjendur rétt á heilbrigðisþjónustu á vegum hins opinbera, til jafns við spænska ríkisborgara og aðra ríkisborgara þriðju ríkja í löglegri dvöl á Spáni. Þá geta einstaklingar sem þess þurfa fengið aðgang að sérhæfðari heilbrigðisþjónustu, t.d. þolendur líkamlegs eða andlegs ofbeldis eða annarra áfalla.

Í framangreindum skýrslum er þess þó m.a. getið að í spænskum lögum um alþjóðlega vernd sé ekki kveðið á um sérstaka verkferla með það fyrir augum að greina á byrjunarstigi hvort umsækjendur séu í sérstaklega viðkvæmri stöðu. Í framkvæmd geti slík greining þó að vissu leyti farið fram í viðtölum opinberra fulltrúa við umsækjendur, hjá borgaralegum samtökum og í móttökumiðstöðvum. Vegna mikils fjölda umsækjenda um alþjóðlega vernd á Spáni hafi það þó reynst nokkrum vandkvæðum bundið að greina með fullnægjandi hætti hvort umsækjendur séu í sérstaklega viðkvæmri stöðu.

Í spænska móttökukerfinu sé þó reynt að meta hvort umsækjendur sem teljist vera í sérstaklega viðkvæmri stöðu hafi einhverjar sérþarfir. Þá sé slíkum umsækjendum sýndur aukinn sveigjanleiki í spænska móttökukerfinu, en þeim geti t.d. verið heimilt að dvelja lengur í móttökumiðsvöðvum en almennt eigi við. Aftur á móti segir í ofangreindum skýrslum að þau úrræði sem spænska kerfið búi yfir hvað varði umsækjendur í sérstaklega viðkvæmri stöðu séu almenn og nái ekki utan um sérþarfir þeirra sem séu í hvað alvarlegastri stöðu. Þeir umsækjendur geti þó sótt sérhæfðari þjónustu til utanaðkomandi þjónustuaðila.

Í ofangreindri skýrslu Evrópunefndar gegn kynþáttafordómum (e. European Commission against Racism and Intolerance) kemur m.a. fram að fordómar og hatursorðræða, einkum gagnvart múslimum, Róma-fólki og hinsegin fólki, sé vandamál á Spáni en að spænsk yfirvöld hafi, með hjálp frjálsra félagasamtaka, unnið markvisst gegn þeim, þ. á m. með lagabreytingum, þjálfun lögreglu og slitum félaga með kynþáttahyggju að markmiði. Framangreindar skýrslur bera enn fremur með sér að almenningur á Spáni geti leitað aðstoðar hjá spænskum löggæsluyfirvöldum vegna ofbeldisbrota og hótana. Í framangreindri skýrslu bandaríska utanríkisráðuneytisins kemur fram að spænsk stjórnvöld viðhéldu góðri stjórn á löggæsluyfirvöldum ríkisins og þau hafa almennt skilvirka verkferla til að rannsaka og refsa fyrir misnotkun á valdi.

Ákvæði 3. mgr. 36. gr. laga um útlendinga

Í 3. mgr. 36. gr. laganna kemur fram að ef beiting 1. mgr. myndi leiða til þess að brotið væri gegn 42. gr., t.d. vegna aðstæðna í því ríki sem senda á umsækjanda til, skuli taka umsókn til efnismeðferðar. Í 1. mgr. 42. gr. laga um útlendinga er kveðið á um að ekki sé heimilt að senda útlending eða ríkisfangslausan útlending til svæðis þar sem hann hefur ástæðu til að óttast ofsóknir, sbr. 37. og 38. gr., eða vegna svipaðra aðstæðna og greinir í flóttamannahugtakinu er í yfirvofandi hættu á að láta lífið eða verða fyrir ómannúðlegri eða vanvirðandi meðferð. Þá segir í 2. mgr. ákvæðisins að 1. mgr. eigi einnig við um sendingu útlendings til svæðis þar sem ekki er tryggt að hann verði ekki sendur áfram til slíks svæðis sem greinir í 1. mgr. Við túlkun á inntaki 42. gr. laga um útlendinga telur kærunefnd jafnframt að líta verði til þess að ákvörðun aðildarríkis um brottvísun eða frávísun sem setur einstakling í raunverulega hættu á að verða fyrir pyndingum, ómannúðlegri eða vanvirðandi meðferð eða refsingu er í andstöðu við 3. gr. mannréttindasáttmála Evrópu, sbr. lög nr. 62/1994, sbr. jafnframt 68. gr. stjórnarskrár lýðveldisins Íslands, nr. 33/1944.

Með vísan til umfjöllunar um aðstæður og móttökuskilyrði umsækjenda um alþjóðlega vernd á Spáni er það niðurstaða kærunefndar að synjun á efnismeðferð umsóknar kæranda um alþjóðlega vernd leiði ekki til brots gegn 1. mgr. 42. gr. laga um útlendinga, sbr. jafnframt 3. gr. mannréttindasáttmála Evrópu. Þá benda öll gögn til þess að kærandi hafi raunhæf úrræði á Spáni, bæði fyrir landsrétti og fyrir Mannréttindadómstól Evrópu, sbr. jafnframt 13. gr. mannréttindasáttmála Evrópu, sem tryggja að hann verði ekki sendur áfram til annars ríkis þar sem líf hans eða frelsi kann að vera í hættu, sbr. 2. mgr. 42. gr. laga um útlendinga.

Ákvæði 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga

Í 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga kemur fram að ef svo standi á sem greini í 1. mgr. skuli þó taka umsókn um alþjóðlega vernd til efnismeðferðar ef útlendingurinn hefur slík sérstök tengsl við landið að nærtækast sé að hann fái hér vernd eða ef sérstakar ástæður mæli annars með því. Í 32. gr. a og 32. gr. b reglugerðar um útlendinga nr. 540/2017, sbr. 4. mgr. 36. gr. laganna, koma fram viðmið varðandi mat á því hvort taka skuli umsókn um alþjóðlega vernd til efnismeðferðar vegna sérstakra tengsla eða ef sérstakar ástæður mæla með því. Þá segir í 2. mgr. 36. gr. laganna að ef meira en 12 mánuðir hafa liðið frá því að umsókn um alþjóðlega vernd barst fyrst íslenskum stjórnvöldum og tafir á afgreiðslu hennar eru ekki á ábyrgð umsækjanda sjálfs skal taka hana til efnismeðferðar.

Aðstæðum kæranda hefur þegar verið lýst og telur kærunefnd að þær séu ekki þess eðlis að viðmið sem talin eru upp í dæmaskyni í 32. gr. a reglugerðar um útlendinga eigi við í málinu. Í því sambandi hefur nefndin m.a. litið til þess að heilsufar kæranda sé ekki með þeim hætti að hann teljist glíma við mikil og alvarleg veikindi eða að aðstæður hans að því leyti séu svo einstaklingsbundnar og sérstakar að ekki verði framhjá þeim litið. Samkvæmt gögnum máls hefur kærandi aðgang að heilbrigðisþjónustu á Spáni, þ. á m. geðheilbrigðisþjónustu. Af framangreindum gögnum um aðstæður á Spáni verður jafnframt ráðið að verði kærandi fyrir hótunum aðila eða óttist hann um öryggi sitt geti hann leitað ásjár spænskra yfirvalda vegna þess. Þá telur kærunefnd að gögn málsins beri ekki með sér að kærandi muni eiga erfitt uppdráttar í viðtökuríki vegna alvarlegrar mismununar eða að hann geti af sömu ástæðu vænst þess að staða hans verði verulega síðri en staða almennings í viðtökuríki, sbr. viðmið 32. gr. a reglugerðar um útlendinga.

Það er jafnframt mat kærunefndar að málsástæður kæranda að öðru leyti verði ekki taldar til sérstakra ástæðna í skilningi 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga.

Að teknu tilliti til einstaklingsbundinna aðstæðna kæranda er það mat kærunefndar að ekki séu fyrir hendi sérstakar ástæður sem mæli með því að mál hans verði tekið til efnismeðferðar hér á landi, sbr. 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga.

Kærandi kvaðst í viðtali hjá Útlendingastofnun þann 1. júlí 2019 ekki hafa sérstök tengsl við Ísland. Þar að auki er ekkert í gögnum málsins sem bendir til þess að kærandi hafi slík tengsl við landið að beita beri ákvæði 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga.

Þá telur kærunefnd ljóst að síðari málsliður 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga eigi ekki við í máli kæranda þar sem ekki eru liðnir 12 mánuðir frá því að kærandi sótti um alþjóðlega vernd hér á landi, en hann lagði fram umsókn sína þann 18. júní 2019.

Athugasemdir kæranda við hina kærðu ákvörðun

Svo sem fram hefur komið gerir kærandi ýmsar athugasemdir við hina kærðu ákvörðun, m.a. við mat Útlendingastofnunar á aðstæðum í viðtökuríki og viðkvæmri stöðu hans og við beitingu reglugerðar um útlendinga nr. 540/2017 með áorðnum breytingum.

Eins og að framan greinir hefur kærunefnd lagt einstaklingsbundið mat á umsókn kæranda og komist að niðurstöðu um að synja honum um efnismeðferð með vísan til ákvæða laga um útlendinga eins og þau hafa verið útfærð í reglugerð um útlendinga. Er niðurstaða í málinu byggð á túlkun kærunefndar á framangreindum ákvæðum og sjónarmiðum sem nefndin telur málefnaleg. Kærunefnd hefur farið yfir hina kærðu ákvörðun að öðru leyti og telur ekki tilefni til þess að gera athugasemdir við hana. Hefur kærunefnd skoðað alla þætti málsins og komist að sömu niðurstöðu og Útlendingastofnun.

Frávísun

Af gögnum málsins má ráða að kærandi hafi komið hingað til lands þann 11. maí 2019 og sótt um alþjóðlega vernd þann 18. júní 2019. Eins og að framan greinir hefur umsókn hans um alþjóðlega vernd verið synjað um efnismeðferð og hefur hann því ekki tilskilin leyfi til dvalar enda verður að líta á umsókn hans um alþjóðlega vernd sem áform um að dveljast í landinu meira en 90 daga, sbr. til hliðsjónar 3. mgr. 42. gr. reglugerðar um útlendinga. Verður kæranda því vísað frá landinu á grundvelli c-liðar 1. mgr. 106. gr. laga um útlendinga, sbr. 2. og 5. mgr. 106. gr. laganna, enda hafði hann verið hér á landi í innan við níu mánuði þegar málsmeðferð umsóknar hans hófst hjá Útlendingastofnun.

Kærandi skal fluttur til Spánar innan tilskilins frests nema ákveðið verði að fresta réttaráhrifum úrskurðar þessa að kröfu kæranda, sbr. 6. mgr. 104. gr. laga um útlendinga.

Samantekt

Í máli þessu hafa spænsk stjórnvöld fallist á að taka við kæranda og umsókn hans um alþjóðlega vernd á grundvelli ákvæða Dyflinnarreglugerðarinnar. Í ljósi alls ofangreinds er það niðurstaða kærunefndar að rétt sé að synja því að taka til efnismeðferðar umsókn kæranda um alþjóðlega vernd hér á landi og senda kæranda til Spánar með vísan til c-liðar 1. mgr. 36. gr. laga um útlendinga.

Ákvörðun Útlendingastofnunar er því staðfest.

Athygli kæranda er vakin á því að skv. 6. mgr. 104. gr. laga um útlendinga frestar málshöfðun fyrir dómstólum til ógildingar á endanlegri ákvörðun um að útlendingur skuli yfirgefa landið ekki framkvæmd hennar. Að kröfu útlendings getur kærunefnd útlendingamála þó ákveðið að fresta réttaráhrifum endanlegrar ákvörðunar sé talin ástæða til þess. Krafa þess efnis skal gerð ekki síðar en sjö dögum frá birtingu endanlegrar ákvörðunar. Skal frestun bundin því skilyrði að útlendingur beri málið undir dómstóla innan fimm daga frá birtingu ákvörðunar um frestun réttaráhrifa úrskurðar og óski eftir að það hljóti flýtimeðferð. Nú er beiðni um flýtimeðferð synjað og skal þá mál höfðað innan sjö daga frá þeirri synjun. Þó getur kærunefnd útlendingamála tekið ákvörðun um að fresta framkvæmd ef sýnt er fram á að verulega breyttar aðstæður hafi skapast frá því að endanleg ákvörðun var tekin.

Kæranda er leiðbeint um að með úrskurði kærunefndar nr. 350/2019, dags. 28. ágúst 2019, ákvað nefndin að breyta framkvæmd varðandi afmörkun 12 mánaða tímabilsins sem vísað er til í 2. málsl. 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga. Eins og fram kemur í úrskurðinum eru lok tímabilsins þegar fyrir liggur endanleg ákvörðun á stjórnsýslustigi vegna þess stjórnsýslumáls sem hófst með framlagningu umsóknar um alþjóðlega vernd. Þessi breytta stjórnsýsluframkvæmd leiðir til þess að þótt ekki komi til flutnings kæranda úr landi innan 12 mánaða frá upphafi málsins hefur það ekki þýðingu fyrir þann frest sem 2. mgr. 36. gr. laga um útlendinga tekur til.  

Úrskurðarorð

Ákvörðun Útlendingastofnunar er staðfest.

The decision of the Directorate of Immigration is affirmed.

Áslaug Magnúsdóttir

Árni Helgason                                                                             Þorbjörg Inga Jónsdóttir