Úrskurður félags- og húsnæðismálaráðuneytis 15/2025
Þriðjudaginn 1. júlí 2025 var í félags- og húsnæðismálaráðuneytinu kveðinn upp svohljóðandi
ú r s k u r ð u r:
Með erindi til félags- og vinnumarkaðsráðuneytis, nú félags- og húsnæðismálaráðuneyti, sbr. forsetaúrskurð nr. 4/2025, um skiptingu Stjórnarráðs Íslands í ráðuneyti, dags. 26. febrúar 2024, var kærð til ráðuneytisins ákvörðun Vinnumálastofnunar, dags. 29. janúar 2024, um synjun á veitingu tímabundins atvinnuleyfis til handa […], sem er serbneskur ríkisborgari, fd. […], í því skyni að ráða sig til starfa hjá Stedum ehf., kt. 580614-0860.
Málavextir og málsástæður
Mál þetta varðar ákvörðun Vinnumálastofnunar um synjun á veitingu tímabundins atvinnuleyfis til handa […], sem er serbneskur ríkisborgari, í því skyni að ráða sig til starfa hjá Stedum ehf. Sótt hafði verið um umrætt atvinnuleyfi á grundvelli 9. gr. laga nr. 97/2002, um atvinnuréttindi útlendinga, vegna skorts á starfsfólki.
Fyrrnefndri ákvörðun vildu kærendur ekki una og kærðu þeir ákvörðunina til ráðuneytisins með erindi, dags. 26. febrúar 2024. Í erindi kærenda er þess krafist að ákvörðun Vinnumálastofnunar verði felld úr gildi og að hlutaðeigandi atvinnurekanda verði heimilt að ráða til starfa viðkomandi útlending.
Í erindi kærenda kemur meðal annars fram að hlutaðeigandi atvinnurekandi hafi lengi leitað eftir starfsfólki með aðstoð Vinnumálastofnunar og með milligöngu EURES, vinnumiðlunar á Evrópska efnahagssvæðinu, en sú leit hafi ekki borið árangur. Fram kemur að þeir umsækjendur sem hlutaðeigandi atvinnurekandi hafi talið koma til greina hafi oft aðeins reynst vera á höttunum eftir íslenskri kennitölu eða sótt um til málamynda þar sem þeir hafi haft áhuga á því að viðhalda atvinnuleysisbótum hér á landi. Hlutaðeigandi atvinnurekandi hafi því snúið sér að ráðningarvefnum alfred.is og auglýst þar eftir starfsfólki. Að auki kemur fram að leit hlutaðeigandi atvinnurekanda eftir starfsfólki hafi kostað mikið fjármagn en að lokum borið árangur þegar viðkomandi útlendingur hafi sótt um en eftir atvinnuviðtal og prufuvakt hafi verið ljóst að viðkomandi væri góð viðbót í starfsmannahópinn. Hlutaðeigandi atvinnurekandi hafi því sótt um atvinnuleyfi hjá Vinnumálastofnun fyrir viðkomandi útlending vegna skorts á starfsfólki, enda hafi hann lengi leitað eftir starfsfólki án árangurs.
Í erindi kærenda kemur enn fremur fram að Vinnumálastofnun hafi talið að hlutaðeigandi atvinnurekandi hafi ekki fullreynt að finna starfsfólk innan Evrópska efnahagssvæðisins og því hafi atvinnurekandinn auglýst aftur eftir starfsfólki með aðstoð Vinnumálastofnunar og með milligöngu EURES, vinnumiðlunar á Evrópska efnahagssvæðinu. Fram kemur að auglýsingin hafi verið birt 23. nóvember 2023 og að Vinnumálastofnun hafi engar athugasemdir gert við þau skilyrði fyrir ráðningu sem þar hafi verið sett fram. Umsóknarfrestur hafi verið til 14. desember 2023 og hafi um 15 umsóknir borist hlutaðeigandi atvinnurekanda um starfið. Enn fremur kemur fram að Vinnumálastofnun hafi síðar óskað eftir upplýsingum um hvort ráðið hafi verið í starfið auk þess sem stofnunin hafi gert sérstaka athugasemd við að í umræddri starfsauglýsingu hafi verið gerð krafa um enskukunnáttu hjá þeim sem ráðinn yrði í starfið. Í kjölfarið hafi hlutaðeigandi atvinnurekandi upplýst Vinnumálastofnun um að haft hafi verið samband við þá umsækjendur sem hafi komið til greina í starfið en enginn þeirra sem sótt hafi um hafi hins vegar verið ráðinn til starfa. Fram kemur að ekki hafi náðst í fimm umsækjendur þrátt fyrir tilraunir, fjórir umsækjendur hafi ekki haft menntun sem gerð hafi verið krafa um, fjórir til viðbótar hafi enga reynslu haft af þrifum, tveir umsækjendur hafi engan áhuga haft á starfinu og að lokum hafi einn þurft að fara um of langan veg til vinnu.
Í erindi kærenda kemur einnig fram að ákvörðun Vinnumálastofnunar hafi að mati hlutaðeigandi atvinnurekanda brotið í bága við 1. mgr. 75. gr. stjórnarskrár lýðveldisins Íslands, nr. 33/1944, þar sem hann sé neyddur til að ráða til sín einstakling sem kunni ekki til verka eða geti ekki átt samskipti við samstarfsaðila eða viðskiptavini. Að mati hlutaðeigandi atvinnurekanda sé hann þar af leiðandi sviptur réttinum til að skilgreina þær kröfur sem hann geri til þeirra sem hann ræður til starfa sem endurspegli þarfir hans og markmið.
Þá benda kærendur á að Vinnumálastofnun hafi við meðferð málsins ekki sinnt rannsóknarskyldu sinni skv. 10. gr. stjórnsýslulaga, nr. 37/1993. Því til stuðning benda kærendur á að rökstuðningur Vinnumálastofnunar beri með sér að störf við ræstingar geti ekki verið ólík frá einu starfi til annars og hafi viðkomandi starf verið smættað niður í almennt starf við ræstingar. Í því sambandi benda kærendur á að um sé að ræða lítið fyrirtæki sem bjóði annars vegar upp á heimilisþrif og hins vegar fyrirtækjaþrif en sérstaða fyrirtækisins sé fólgin í því að veita persónulegri þjónustu en önnur ræstingarfyrirtæki veita og því sé traust og gott orðspor sérstaklega mikilvægt. Þá kemur fram að hlutaðeigandi atvinnurekandi hafi áður ráðið einstaklinga til starfa sem ekki hafi kunnað til verka og þjálfað þá upp en hafi þá ítrekað fengið kvartanir frá viðskiptavinum auk þess sem hann hafi slæma reynslu að því að ráða fólk sem tali ekki ensku.
Að lokum benda kærendur á að Vinnumálastofnun hafi við meðferð málsins ekki gætt að leiðbeiningaskyldu sinni skv. 1. mgr. 7. gr. stjórnsýslulaga í tengslum við fyrrgreinda starfsauglýsingu þar sem stofnunin hafi ekki gert athugasemd við þær kröfur sem þar hafi verið settar fram en í ákvörðun sinni hafi stofnunin meðal annars byggt á að því að krafa í fyrrnefndri auglýsingu, um enskukunnáttu þess sem ráðinn yrði, hafi verið ómálefnaleg.
Erindi kærenda var sent Vinnumálastofnun til umsagnar með bréfi ráðuneytisins, dags. 15. mars 2024, og var stofnuninni veittur frestur til 8. apríl 2024 til að veita umbeðna umsögn. Þar sem umsögn Vinnumálastofnunar barst ráðuneytinu ekki innan þess frests sem veittur hafði verið ítrekaði ráðuneytið beiðni sína um umsögn með bréfum til stofnunarinnar, dags. 22. apríl 2024 og 20. ágúst 2024.
Í umsögn Vinnumálastofnunar, dags. 29. ágúst 2024, kemur meðal annars fram að hlutaðeigandi atvinnurekandi hafi þann 23. nóvember 2023 auglýst á vef stofnunarinnar laust til umsóknar starf við þrif og hafi umsóknarfrestur verið tilgreindur til 14. desember 2023. Fram kemur að samkvæmt upplýsingum Vinnumálastofnunar hafi að minnsta kosti 15 umsóknir um starfið borist hlutaðeigandi atvinnurekanda, þar á meðal frá einstaklingum með reynslu af sambærilegum störfum að mati stofnunarinnar. Stofnunin hafi þó gert athugasemd við að í fyrrgreindri starfsauglýsingu hafi verið gerð krafa um enskukunnáttu hjá þeim sem ráðinn yrði í starfið þar sem stofnunin hafi í sambærilegum málum ekki talið það málefnalega ástæðu að gera kröfu um tiltekna tungumálakunnáttu.
Jafnframt kemur fram í umsögn Vinnumálastofnunar að samkvæmt fyrirliggjandi gögnum málsins hafi að mati stofnunarinnar verið um að ræða hefðbundið starf við þrif og að ekki hafi verið sýnt fram á að starfið hafi krafist sérstakrar reynslu eða þekkingar umfram kröfur um almennt hæfi. Með vísan til framangreinds hafi það verið mat Vinnumálastofnunar að ekki hafi verið forsendur fyrir þeirri fullyrðingu kærenda að ekki hafi fengist fólk til að gegna umræddu starfi, enda liggi fyrir að enginn þeirra umsækjenda sem stofnunin hafi haft milligöngu um hafi verið ráðinn í starfið. Í því sambandi bendir Vinnumálastofnun á að 235 einstaklingar, sem hafi verið skráðir án atvinnu hjá stofnuninni í ágúst 2024, hafi verið með skráð lögheimili á höfuðborgarsvæðinu og haft reynslu af störfum við þrif og/eða hafi óskað eftir starfi við þrif. Þá kemur fram í umsögninni að meðaltal skráðs atvinnuleysis innan Evrópska efnahagssvæðisins frá janúar til júní 2024 hafi verið um 6% auk þess sem 6.781 einstaklingur hafi í júlí 2024 verið skráður án atvinnu hjá Vinnumálastofnun að hluta eða öllu leyti.
Með bréfi ráðuneytisins, dags. 30. ágúst 2024, var kærendum gefinn kostur á að koma á framfæri við ráðuneytið athugasemdum við umsögn Vinnumálastofnunar og var frestur veittur til 16. september 2024.
Í svarbréfi kærenda, dags 17. september 2024, ítreka kærendur áður fram komin sjónarmið sín í málinu, þar með talið að þeir telji að fullreynt hafi verið að ráða einstakling í umrætt starf með aðstoð Vinnumálastofnunar. Þá benda kærendur á að af gögnum málsins megi ráða að starfsauglýsingar hafi ekki borið raunverulegan árangur fyrir hlutaðeigandi atvinnurekanda og í því sambandi er meðal annars vísað til úrskurðar velferðarráðuneytisins í máli nr. 19/2018 frá 6. júlí 2018.
Niðurstaða
Samkvæmt 1. mgr. 34. gr. laga nr. 97/2002, um atvinnuréttindi útlendinga, er atvinnurekanda og útlendingi sameiginlega heimilt að kæra til félags- og húsnæðismálaráðuneytis ákvörðun Vinnumálastofnunar á grundvelli laganna. Í máli þessu er kærð ákvörðun Vinnumálastofnunar, dags. 29. janúar 2024, um synjun á veitingu tímabundins atvinnuleyfis vegna skorts á starfsfólki, sbr. 9. gr. laga nr. 97/2002, um atvinnuréttindi útlendinga.
Atvinnuleyfi vegna starfa útlendinga á innlendum vinnumarkaði eru veitt í samræmi við lög um atvinnuréttindi útlendinga, reglugerðir sem settar eru með heimild í þeim lögum og stefnu íslenskra stjórnvalda hverju sinni að teknu tilliti til alþjóðlegra skuldbindinga þeirra.
Samkvæmt 9. gr. laga um atvinnuréttindi útlendinga er heimilt að veita tímabundið atvinnuleyfi vegna tiltekins starfs hér á landi þegar starfsfólk fæst hvorki á innlendum vinnumarkaði né innan Evrópska efnahagssvæðisins, í EFTA-ríkjum eða í Færeyjum. Skilyrði fyrir veitingu atvinnuleyfis samkvæmt ákvæðinu eru meðal annars að skilyrði 1. mgr. 7. gr. laganna séu uppfyllt. Samkvæmt a-lið 1. mgr. 7. gr. laganna er það skilyrði fyrir veitingu atvinnuleyfis að starfsfólk fáist hvorki á innlendum vinnumarkaði né innan Evrópska efnahagssvæðisins, EFTA-ríkja eða Færeyja eða aðrar sérstakar ástæður mæli með veitingu atvinnuleyfis. Þá er tekið fram að áður en atvinnuleyfi er veitt beri atvinnurekanda að hafa leitað eftir starfsfólki með aðstoð Vinnumálastofnunar nema slík leit sé fyrirsjáanlega árangurslaus að mati stofnunarinnar.
Í athugasemdum við 7. gr. a frumvarps þess er varð að gildandi 9. gr. laga um atvinnuréttindi útlendinga, sbr. lög nr. 78/2008, um breytingu á lögum nr. 97/2002, um atvinnuréttindi útlendinga, og lögum nr. 47/1997, um frjálsan atvinnu- og búseturétt launafólks innan Evrópska efnahagssvæðisins, með síðari breytingum, kemur fram að ákvæðið fjalli um tímabundið atvinnuleyfi sem ætlað er að mæta tímabundnum sveiflum í íslensku atvinnulífi. Gert sé „ráð fyrir að einungis reyni á ákvæði þetta við sérstakar aðstæður enda mikil áhersla lögð á að atvinnurekendur leiti fyrst eftir starfsfólki innan Evrópska efnahagssvæðisins. Áfram er því gert ráð fyrir því að atvinnurekandi þurfi að færa sérstök rök fyrir nauðsyn þess að ráða til sín erlent starfsfólk frá ríkjum utan Evrópska efnahagssvæðisins enda verði höfð hliðsjón af aðstæðum á innlendum vinnumarkaði við veitingu atvinnuleyfa sem og hvort vinnuafl fáist frá aðildarríkjum að samningnum um Evrópska efnahagssvæðið, EFTA-ríkjum eða Færeyjum. Er gert ráð fyrir að ríkar kröfur verði gerðar til atvinnurekenda svo talið verði fullreynt að finna starfsfólk með aðstoð Vinnumálastofnunar sem þegar hefur aðgengi að innlendum vinnumarkaði en mat á þörf eftir vinnuafli verður áfram á ábyrgð Vinnumálastofnunar.“ Er jafnframt vísað til athugasemda við 5. gr. frumvarpsins er varð að gildandi 7. gr. laga um atvinnuréttindi útlendinga. Þar er tekið fram að atvinnurekandi verði að gera grein fyrir þeim tilraunum sem hann hafi gert til að ráða fólk sem þegar hafi aðgengi að innlendum vinnumarkaði auk þess sem áhersla er lögð á að atvinnurekendur leiti fyrst eftir starfsfólki innan Evrópska efnahagssvæðisins með aðstoð Vinnumálastofnunar með milligöngu EURES, vinnumiðlunar á Evrópska efnahagssvæðinu, áður en leitað sé út fyrir svæðið eftir starfsfólki. Þá segir að það falli „í hlut Vinnumálastofnunar að kanna sjálfstætt áður en atvinnuleyfi er veitt hvert atvinnuástandið innan lands er á hverjum tíma og hvort útséð er um að vinnuafl fáist innan Evrópska efnahagssvæðisins, frá EFTA-ríkjum eða Færeyjum, sbr. a-lið 1. mgr. ákvæðis þessa, enda hlutverk stofnunarinnar að fylgjast með atvinnuástandi í landinu í því skyni að koma í veg fyrir atvinnuleysi eins og frekast er unnt.“
Af efni ákvæðis a-liðar 1. mgr. 7. gr. laga um atvinnuréttindi útlendinga má því ráða að mat Vinnumálastofnunar á því hvort skilyrði ákvæðisins fyrir veitingu tímabundinna atvinnuleyfa séu uppfyllt skuli aðallega byggjast á aðstæðum á innlendum vinnumarkaði hverju sinni sem og á því hvort starfsfólk fáist innan Evrópska efnahagssvæðisins, EFTA-ríkja eða Færeyja. Þar á meðal er átt við hið lögbundna hlutverk Vinnumálastofnunar að meta hvort leit atvinnurekanda að starfsmanni, sem þegar hefur heimild til að ráða sig til starfa án takmarkana á innlendum vinnumarkaði, sé fyrirsjáanlega árangurslaus og þar með ekki nauðsynlegt skilyrði fyrir veitingu tímabundins atvinnuleyfis. Beiðni um aðstoð Vinnumálastofnunar við leit að starfsfólki sem þegar hefur heimild til að ráða sig til starfa án takmarkana á innlendum vinnumarkaði er því lögbundið skilyrði fyrir veitingu tímabundins atvinnuleyfis á grundvelli 9. gr. laganna vegna skorts á starfsfólki, enda telji stofnunin leitina ekki fyrirsjáanlega árangurslausa.
Við mat á því hvort skilyrði a-liðar 1. mgr. 7. gr. laga um atvinnuréttindi útlendinga séu uppfyllt ber Vinnumálastofnun jafnframt að líta til skuldbindinga íslenskra stjórnvalda samkvæmt samningnum um Evrópska efnahagssvæðið. Með samningnum um Evrópska efnahagssvæðið hafa íslensk stjórnvöld skuldbundið sig til að skapa skilyrði fyrir fulla atvinnu, bætt lífskjör og bætt starfsskilyrði á Evrópska efnahagssvæðinu, sbr. einnig lög nr. 2/1993, um Evrópska efnahagssvæðið. Ákvæði 28.-30. gr. samningsins um Evrópska efnahagssvæðið fjalla sérstaklega um frjálsa för launafólks og eru ákvæðin nánar útfærð í gerðum um þetta efni sem hafa verið felldar undir V. viðauka samningsins. Samkvæmt reglugerð nr. 492/2011/ESB, um frjálsa för launafólks innan Evrópska efnahagssvæðisins, sem tekið hefur gildi hér á landi, sbr. lög nr. 105/2014, um frjálsan atvinnu- og búseturétt launafólks innan Evrópska efnahagssvæðisins, skal sérhver ríkisborgari annars aðildarríkis njóta þeirra réttinda að ráða sig til starfa á yfirráðasvæði annars aðildarríkis með sama forgangsrétti og ríkisborgarar þess ríkis. Er þar jafnframt kveðið á um náið samstarf vinnumiðlana aðildarríkjanna um miðlun lausra starfa innan svæðisins. Það telst því felast í skuldbindingum íslenskra stjórnvalda samkvæmt framangreindum samningi að þau veiti einstaklingum sem eru ríkisborgarar annarra aðildarríkja innan Evrópska efnahagssvæðisins sama aðgang og íslenskir ríkisborgarar hafa að lausum störfum á innlendum vinnumarkaði og þar með forgang fram yfir ríkisborgara ríkja utan svæðisins að þeim störfum.
Það er því jafnframt lögbundið skilyrði fyrir veitingu tímabundins atvinnuleyfis vegna skorts á starfsfólki á grundvelli 9. gr. laga um atvinnuréttindi útlendinga að atvinnurekandi hafi áður leitað aðstoðar Vinnumálastofnunar við leit að starfsfólki innan Evrópska efnahagssvæðisins með milligöngu EURES, vinnumiðlunar á Evrópska efnahagssvæðinu, eftir að leit hans innanlands hefur ekki skilað árangri. Jafnframt eru gerðar ríkar kröfur til atvinnurekenda svo talið verði fullreynt að finna starfsfólk með aðstoð Vinnumálastofnunar sem þegar hefur heimild til að ráða sig til starfa án takmarkana á innlendum vinnumarkaði.
Fram kemur í gögnum málsins að eftir að hafa lagt mat á aðstæður á innlendum vinnumarkaði hafi Vinnumálastofnun talið að meginregla ákvæðis a-liðar 1. mgr. 7. gr. laga um atvinnuréttindi útlendinga ætti við í máli þessu og því nauðsynlegt skilyrði fyrir veitingu tímabundins atvinnuleyfis að talið væri fullreynt að ráða einstakling í umrætt starf með aðstoð stofnunarinnar sem þegar hefði heimild til að ráða sig til starfa án takmarkana á innlendum vinnumarkaði. Máli sínu til stuðnings vísaði Vinnumálastofnun meðal annars til fjölda einstaklinga sem skráðir hafi verið án atvinnu hjá stofnuninni í ágúst 2024 og hafi búið yfir reynslu af störfum við þrif og/eða hafi sérstaklega óskað eftir starfi við þrif.
Að mati ráðuneytisins verður ekki annað séð en að mat Vinnumálastofnunar þess efnis að hlutaðeigandi atvinnurekanda hafi borið að óska eftir aðstoð stofnunarinnar við leit að starfsmanni sem þegar hefur heimild til að ráða sig til starfa á innlendum vinnumarkaði án takmarkana hafi byggst á málefnalegum sjónarmiðum. Þá verður að mati ráðuneytisins ekki annað ráðið af gögnum málsins en að sótt hafi verið um tímabundið atvinnuleyfi fyrir ófaglærðan einstakling vegna starfs við þrif. Á það ekki síst við í ljósi þess að í starfsauglýsingu kemur meðal annars fram að um sé að ræða fullt starf við þrif á heimilum og í fyrirtækjum sem unnið sé í vaktavinnu auk þess sem fram kemur að reynsla af störfum við ræstingar sé kostur og að launakjör taki mið af kjarasamningi Eflingar stéttarfélags og Samtaka atvinnulífsins. Í því sambandi bendir ráðuneytið á að algengt er að launakjör ófaglærðs starfsfólks á innlendum vinnumarkaði taki mið af fyrrnefndum kjarasamningi.
Við framkvæmd laga um atvinnuréttindi útlendinga hefur meðal annars verið lögð áhersla á mikilvægi þess að viðhaldið sé jafnvægi milli framboðs á starfsfólki og eftirspurnar eftir því á innlendum vinnumarkaði. Þykir því jafnframt þýðingarmikið að horfa til þeirra langtímaáhrifa sem veiting tímabundinna atvinnuleyfa getur haft á jafnvægi á vinnumarkaði hvað varðar framboð og eftirspurn eftir starfsfólki.
Það fellur ávallt í hlut atvinnurekenda að leita fyrst eftir starfsfólki á innlendum vinnumarkaði og sameiginlegum vinnumarkaði Evrópska efnahagssvæðisins áður en atvinnuleyfi er veitt á grundvelli 9. gr. laga um atvinnuréttindi útlendinga vegna skorts á starfsfólki. Ríkar kröfur eru því gerðar til atvinnurekenda svo talið verði fullreynt að finna starfsfólk, með aðstoð Vinnumálastofnunar, sem þegar hefur heimild til að ráða sig til starfa án takmarkana á innlendum vinnumarkaði áður en skilyrði fyrir veitingu tímabundinna atvinnuleyfa vegna starfa ríkisborgara ríkja utan Evrópska efnahagssvæðisins eru talin uppfyllt, enda þótt ætla verði atvinnurekendum ákveðið svigrúm varðandi þær kröfur sem þeir gera til starfsfólks sem hjá þeim starfar.
Fram kemur í gögnum málsins að umrætt starf hafi verið auglýst laust til umsóknar þann 23. nóvember 2023 og að a.m.k. 15 umsóknir um starfið hafi borist hlutaðeigandi atvinnurekanda með milligöngu Vinnumálastofnunar og/eða EURES, vinnumiðlunar á Evrópska efnahagssvæðinu. Enn fremur kemur fram í gögnum málsins að enginn framangreindra umsækjenda hafi verið ráðinn í starfið.
Það er mat ráðuneytisins að í ljósi framangreinds hafi ekki verið fullreynt að ráða einstakling í það starf sem hér um ræðir sem þegar hefur heimild til að ráða sig til starfa án takmarkana á innlendum vinnumarkaði. Á það ekki síst við þegar litið er til þess að ráða má af gögnum málsins að um sé að ræða starf fyrir ófaglærðan einstakling, þess fjölda einstaklinga sem skráður var án atvinnu hjá Vinnumálastofnun, á þeim tíma þegar umrædd ákvörðun var tekin af stofnuninni, sem bjó yfir reynslu af störfum við þrif og/eða hafði sérstaklega óskað eftir starfi við þrif sem og þess fjölda umsókna sem barst hlutaðeigandi atvinnurekanda í kjölfar auglýsingar um að umrætt starf væri laust til umsóknar.
Þá er það mat ráðuneytisins að þrátt fyrir að fram komi í gögnum málsins að kærandi telji tungumálakunnáttu viðkomandi útlendings nauðsynlega hjá þeim einstaklingi sem ráðinn yrði til að gegna umræddu starfi verði ekki talið að sérstakar ástæður, sem mæli með leyfisveitingu í skilningi a-liðar 1. mgr. 7. gr. laga um atvinnuréttindi útlendinga, séu fyrir hendi í máli þessu. Ráðuneytið dregur þó ekki í efa að hlutaðeigandi atvinnurekandi geti haft hag af því að sá starfsmaður sem ráðinn verður til að gegna umræddu starfi hafi vald á enskri tungu en þrátt fyrir það eru almennt ekki gerðar kröfur hér á landi um tiltekna tungumálakunnáttu hjá því starfsfólki sem gegnir sambærilegum störfum og um ræðir í máli þessu.
Þegar litið er til aðstæðna á innlendum vinnumarkaði, skuldbindinga íslenskra stjórnvalda samkvæmt samningnum um Evrópska efnahagssvæðið, sbr. einnig lög nr. 105/2014, um frjálsan atvinnu- og búseturétt launafólks innan Evrópska efnahagssvæðisins, eðli þess starfs sem um ræðir í máli þessu sem og gagna málsins í heild er það mat ráðuneytisins að í máli þessu hafi ekki verið sýnt fram á að fullreynt hafi verið að ráða einstakling í umrætt starf, hvorki af innlendum vinnumarkaði né af sameiginlegum vinnumarkaði Evrópska efnahagssvæðisins, sem þegar hefur heimild til að ráða sig til starfa án takmarkana á innlendum vinnumarkaði.
Með vísan til alls framangreinds er það niðurstaða ráðuneytisins að skilyrði 9. gr. laga um atvinnuréttindi útlendinga, um veitingu tímabundins atvinnuleyfis vegna skorts á starfsfólki, hafi ekki verið uppfyllt í máli þessu.
Úrskurðarorð
Ákvörðun Vinnumálastofnunar, dags. 29. janúar 2024, um synjun á veitingu tímabundins atvinnuleyfis til handa […], sem er serbneskur ríkisborgari, í því skyni að ráða sig til starfa hjá Stedum ehf., skal standa.