Norræna ráðherranefndin

Norræna ráðherranefndin var stofnuð árið 1971 og er vettvangur ríkisstjórnasamstarfs Íslands, Danmerkur, Finnlands, Noregs og Svíþjóðar auk Álandseyja, Færeyja og Grænlands. Samvinna við grannríki Norðurlanda er mikilvægt verkefni og sama gildir um allt samstarf sem eflir áhrif landanna í Evrópu og alþjóðlegu samstarfi. Hafður er að leiðarljósi norrænn virðisauki en með því er átt við að samstarfið fari fram á sviðum þar sem hagsmunir þjóðanna fara saman og hagkvæmara er að sameina kraftana og takast í sameiningu á við úrlausnarefnin.

Kjölfestan í samstarfi stjórnvalda er á vettvangi Norrænu ráðherranefndarinnar. Alls er um að ræða samstarf 12 ráðherra og fagráðuneyta. Norrænir fagráðherrar hittast venjulega 1-2 á ári til að ræða sameiginlega hagsmuni og viðfangsefni og á milli hittast embættismenn og ýmsir sérfræðinga- og vinnuhópar til að móta stefnu og undirbúa ákvarðanir ráðherranna. Samstarfsráðherrar Norðurlandanna bera ábyrgð á starfi Norrænu ráðherranefndarinnar í umboði norrænna forsætisráðherra og skrifstofa Norrænu ráðherranefndarinnar í Kaupmannahöfn skapar umgjörð um samstarfið og veitir faglega aðstoð.

Norræna ráðherranefndin er fjármögnuð sameiginlega af löndunum og gerir fjárhagsáætlun fyrir árið 2024 ráð fyrir útgjöldum upp á rúman milljarð danskra króna eða rúmlega 21 milljarði íslenskra króna. Til samanburðar má nefna að fjárveiting Norrænu ráðherranefndarinnar til Norræna hússins í Reykjavík, sem fagnaði 50 ára afmæli árið 2018, nemur tæplega 220 milljónum króna árlega. Þá er ógetið fjármögnunar formennskuverkefna Íslands og styrkja og fjárframlaga, sem íslenskir aðilar njóta frá sameiginlegum norrænum stofnunum og verkefnum, svo sem á sviði rannsókna og þróunar, menningar og mennta. Þessu til viðbótar nýtur Ísland góðs af málefnasamstarfinu sem slíku auk þess að hafa sterka pólitíska fótfestu sem eitt Norðurlandanna. 

Höfuðstöðvar Norrænu ráðherranefndarinnar eru staðsettar Ved Stranden 18 í Kaupmannahöfn. Starfa þar um 110 manns en á stofnunum ráðherranefndarinnar eru yfir 200 starfsmenn. Starfsemin er fjármögnuð með framlögum frá norrænu ríkjunum í réttu hlutfalli við íbúatölu og þjóðarframleiðslu. Norrænu ríkin skiptast á um að gegna formennsku í ráðherranefndinni sem varir í eitt ár í senn.

Efst á baugi

Ísland gegndi síðast formennsku í Norrænu ráðherranefndinni árið 2023. Enda þótt formennskan sjálf sé til eins árs þá er formennskuáætlun Íslands og þau verkefni sem verður hrundið af stað til þriggja ára, þ.e. til ársins 2027. Formennskuáætlanir ríkja skarast og gefa tilefni til eftirfylgni þótt nýtt ríki sé tekið við formennsku. Ísland gegndi þessu hlutverki síðast árið 2019 og þá voru einkunnarorð vel heppnaðrar formennsku „Gagnvegir góðir“.

Hagsmunir og áherslur formennskuríkisins, Norðurlandanna í heild og vestnorræna svæðisins, að ógleymdum heimsmarkmiðum Sameinuðu þjóðanna, mynda grunninn að formennskuáætlun hvert sinn. Auk þess sem þær taka mið af fyrri formennskuáætlunum til að tryggja samfellu í stefnu og verkefnum.

Tenglar

• Norræna ráðherranefndin
• Norrænir samningar
• Upplýsingaþjónusta Norrænu ráðherranefndarinnar - Info Norden
• Norrænar fréttir
• Norrænir styrkir