Unndís
Nýtt örorkulífeyriskerfi tekur gildi þann 1. september 2025. Í nýja kerfinu er áhersla lögð á að draga úr hindrunum fyrir fólk með mismikla starfsgetu og aðstoða þau sem vilja og geta stundað atvinnu.
Með breytingunum myndast aukin þörf fyrir fjölbreytt atvinnutækifæri á vinnumarkaði.Tækifæri fyrir fólk sem býr til dæmis yfir sérfræðiþekkingu en hefur vegna slysa eða sjúkdóma misst hluta af starfsgetu sinni og horfið af vinnumarkaði. Tækifæri fyrir fólk með þroskahömlun. Tækifæri fyrir fólk með geðsjúkdóma. Tækifæri fyrir fólk af öllum stærðum og gerðum.
Til að stuðla að breytingum á vinnumarkaði sem eru í takt við nýtt örorkulífeyriskerfi höfum við fengið Unndísi með okkur í lið.
Hlutverk Unndísar er að veita atvinnurekendum öfluga ráðgjöf, fræðslu og eftirfylgni til að stuðla að auknum atvinnutækifærum fyrir fólk með mismikla starfsgetu og tryggja að þau verði raunhæfur valkostur á vinnumarkaði.
Hver er Unndís?
Unndís er hreyfiafl. Hún byggir á aðferðafræði sem innleidd var á vettvangi Sameinuðu þjóðanna undir heitinu UNDIS – United Nations Disability Inclusion Strategy. Hér á landi hafa ÖBÍ réttindasamtök og Vinnumálastofnun unnið saman að því að koma aðferðafræðinni sem víðast.
Markmið Unndísar er að stuðla að inngildandi vinnustaðamenningu.
Í stuttu máli er Unndís verkfæri með innbyggðu matskerfi til að auðvelda atvinnurekendum að ráða fólk með mismikla starfsgetu, taka vel á móti því og stuðla að fjölbreytni á vinnustað.
Hvernig kemst ég samband við Unndísi?
Til að komast í samband við Unndísi hefur þú samband við Vinnumálastofnun með því að senda tölvupóst á netfangið [email protected] eða hringja í s. 899-2876.

Hvað felur þátttaka atvinnurekenda í Unndísi í sér?
- Framkvæmd stöðumats með matskvarða Unndísar á öllum þeim þáttum á vinnustað sem styðja við atvinnuþátttöku fólks með mismikla starfsgetu.
- Rýni jafnréttisáætlunar með tilliti til inngildingar.
- Rýni á tækifærum vinnustaðar til að fjölga störfum fyrir þann hóp sem hér er undir, til dæmis með fjölgun hlutastarfa.
- Gerð aðgerðaáætlunar sem miðar að ráðningum.
- Endurmat með reglubundnum hætti.
Hvaða stuðning veitir Vinnumálastofnun við innleiðinguna?
- Utanumhald og kynningu á Unndísi og þjónustu við vinnustaðinn við innleiðingu verkefnisins.
- Mat á stöðu inngildingar vinnustaðarins með matstæki Unndísar.
- Ráðgjöf við að rýna atvinnutækifæri innan stofnunarinnar eða fyrirtækisins.
- Fræðslu um viðeigandi aðlögun á vinnustað.
- Stuðning við ráðningu í störf og eftir atvikum eftirfylgd með ráðningu.
- Stuðning við gerð tímaáætlunar og aðgerðaáætlunar vegna innleiðingarinnar.
- Mat á stefnu og árangri innleiðingar (inngilding fólks með mismikla starfsgetu skrifuð inn í jafnréttisstefnu).
- Endurgjöf og aðstoð við að ná betri árangri þar sem það á við.
.jpg?proc=MediumImage)
Geta atvinnurekendur fengið fjárhagslegan stuðning?
- Já, atvinnurekendur munu geta fengið styrk vegna ráðningar fólks sem fær greiddan hlutaörorkulífeyri þegar nýja örorkulífeyriskerfið tekur gildi. Hlutaörorkulífeyrir er nýmæli og fyrir þau sem eru metin með 25-50% getu til virkni á vinnumarkaði.
- Styrkirnir verða miðaðir við grunnatvinnuleysisbætur í samræmi við starfshlutfall, auk 11,5% framlags í lífeyrissjóð. Unnið er að útfærslu á því hversu lengi styrkirnir greiðast.
- Vinnustaðaþjálfun: Atvinnurekendur munu geta fengið styrk til að leiðbeina viðkomandi einstaklingum á vinnustaðnum.
Hvað þarf ég að vita meira?
Sem atvinnurekandi þarftu ekki að vita neitt meira í bili – einungis að setja þig í samband við Unndísi með því að senda póst á unndis@vmst eða hringja í númerið sem gefið er upp hér að ofan. Með atvinnurekendum er jafnt átt við opinbera aðila, fyrirtæki og félagasamtök.
Sem einstaklingur með skerta starfsgetu gætir þú viljað kynna þér breytingarnar á örorkulífeyriskerfinu – sérstaklega hvað varðar hlutaörorku og virknistyrk. Fólk sem metið verður með 26-50% getu til virkni á vinnumarkaði í nýja kerfinu fær hlutaörorkulífeyri og honum fylgja rífleg frítekjumörk: Einstaklingur með hlutaörorkulífeyri getur verið með allt að 350.000 krónur í tekjur á mánuði án þess að það hafi áhrif á greiðslur frá Tryggingastofnun. Þetta eru nýmæli. Fólki mun einnig bjóðast að fá virknistyrk meðan það leitar að vinnu með aðstoð Vinnumálastofnunar.
Unndís og starfsfólk Vinnumálastofnunar munu síðan leggja sig öll fram um að para atvinnurekendur og einstaklinga saman. Fram undan eru þannig spennandi tímar með nýrri hugsun og nýrri nálgun.
Öldrunarmál
Ábendingin verður notuð til að bæta gæði þjónustu og upplýsinga á vef Stjórnarráðsins. Hikaðu ekki við að hafa samband ef þig vantar aðstoð.