Lýsing

Staða

Aðgerðin er í vinnslu.

Í skýrslu starfshóps um græn skref í sjávarútvegi er sett fram markmið sem varðar orkuskipti og bætta orkunýtingu. Markmiðið er að frá og með árinu 2022 verði ný skip íslenska ríkisins hönnuð að lágmarki sem tvíorkuskip og að þau verði alfarið knúin öðru eldsneyti en jarðefnaeldsneyti frá árinu 2030.

Landhelgisgæslan kannar nú möguleika á því að breyta vélbúnaði í varðskipunum Þór og Freyju á þann veg að mögulegt verði að nýta raforku í auknum mæli við siglingar þeirra.

Nýtt hafrannsóknarskip er nú í smíðum sem áætlanir gera ráð fyrir að verði afhent síðla árs 2024. Gert er ráð fyrir að skipið muni fyrst um sinn vera knúið áfram af hefðbundinni olíu en ákveðið hefur verið að búa skipið einnig rafgeyma-pakka til orkujöfnunar og verður það því tvíorkuskip með rafmótorum þar sem möguleikar eru í framtíðinni til að gera breytingar á aðalorkugjafa skipsins þegar sú tækni verður aðgengileg m.t.t. gerðar skipsins og farsviðs.

Framkvæmd

Markvisst verður dregið úr notkun jarðefnaeldsneytis í skipum ríkisins og leitað leiða til að gera þau umhverfisvænni.

Þegar stendur yfir athugun á möguleikum á orkuskiptum í varðskipinu Þór hjá Landhelgisgæslu Íslands. Þeir felast í að breyta búnaði þannig að mögulegt sé að nýta raforkuframleiðslu skipsins í auknum mæli við siglingu þess. Vonir standa til að athuguninni ljúki fyrir lok árs 2020. Með þessu er stefnt að því að varðskipinu verði breytt í tvinnskip (hybrid). Hlutdeild endurnýjanlegs eldsneytis, s.s. lífdísils, verður einnig aukin.

Til viðbótar hefur verið tekin ákvörðun um að byggt verði nýtt hafrannsóknaskip og undirbúningur útboðs vegna smíðinnar stendur yfir. Við hönnun skipsins hefur verið lögð áhersla á að spara orku og draga úr umhverfisáhrifum, meðal annars með því að hanna og smíða skipið með eins hagstæðum lengdar- og breiddarhlutföllum og kostur er og kanna hvaða aðrir orkugjafar en jarðefnaeldsneyti komi til greina fyrir skipið. Þá verða einnig notaðar þekktar leiðir til að spara orku innan skips, s.s. notkun LED-ljósa og kælivatns dísilvéla til upphitunar.

Auk þess er gert ráð fyrir að skipið verði búið vélum sem geta auk jarðefnaeldsneytis og lífdísils mögulega nýtt metanól sem orkugjafa. Það ræðst þó af vinnu við þróun fjórgengisvéla af þeirri stærð sem skipið þarf hvort unnt verður að búa það slíkri vél. Þá er til skoðunar að framdrifsbúnaður skipsins verði með þeim hætti að tiltölulega auðvelt verði að búa skipið rafhlöðum síðar meir. Landrafmagn verður sömuleiðis nýtt í höfnum. Gert er ráð fyrir að settir verði upp varmaskiptar í heimahöfn skipsins þannig að skipið verði hitað upp með vatni frá hitaveitu.

Áætlun verður unnin um orkuskipti í öðrum skipum í eigu ríkisins. Aðgerðin skiptist á milli ráðuneyta þar sem Landhelgisgæsla Íslands heyrir undir dómsmálaráðuneytið en Hafrannsóknastofnun undir atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytið sem jafnframt er ráðuneyti orkumála. Það ráðuneyti er því í fyrirsvari fyrir aðgerðina.

Aðgerðin tengist aðgerðum í ríkisrekstri (sjá aðgerðir G.6.-G.11).

Ábyrgð

Umhverfis-٫ orku- og loftslagsráðuneytið

Árangursmælikvarði

Aðgerðin er enn í undirbúningi og árangursmælikvarði verður settur fram síðar.

Áhrif á ríkissjóð

Áhrif á ríkissjóð liggja ekki fyrir.

Áhrif á losun

Aðgerðin er í mótun og athugun á ofangreindum möguleikum stendur yfir. Áhrif á samdrátt í losun gróðurhúsalofttegunda eru því ekki reiknuð inn í aðgerðaáætlunina að svo stöddu.