Lýsing

Staða

Aðgerðin er í framkvæmd.

Unnið er að því að auka framleiðslu á íslensku grænmeti, auka fjármagn í lífræna framleiðslu og unnið að því markmiði að íslensk garðyrkja verði kolefnishlutlaus eigi síðar en árið 2040. Þetta var samþykkt við endurskoðun samnings um starfsskilyrði framleiðenda garðyrkjuafurða (garðyrkjusamnings) í maí 2020. Hluta af því fjármagni sem rennur til garðyrkjusamningsins verður sérstaklega ráðstafað til aðgerða í loftslagsmálum.

Framkvæmd

Unnið er að því að auka framleiðslu á íslensku grænmeti, auka fjármagn í lífræna framleiðslu og unnið að því markmiði að íslensk garðyrkja verði kolefnishlutlaus eigi síðar en árið 2040. Þetta var samþykkt við endurskoðun samnings um starfsskilyrði framleiðenda garðyrkjuafurða (garðyrkjusamnings) í maí 2020.

Til að stuðla að kolefnishlutleysi íslenskrar garðyrkju fyrir árið 2040 verður hluta af fjármagni sem rennur til garðyrkjusamningsins sérstaklega ráðstafað til aðgerða í loftslagsmálum. Unnið er að því að byggja upp þekkingu á losun og bindingu kolefnis, unnið að bættri meðhöndlun og nýtingu aðfanga og áburðar, dregið úr sóun og unnið að markvissri jarðrækt, aukinni sjálfbærni og öðrum aðgerðum sem miða að því að kolefnisjafna búskap.

Horft er til heildrænnar nálgunar þar sem stefnumörkun í loftslagsmálum, orkumálum, atvinnumálum, byggðamálum og fleiri veigamiklum þáttum, ásamt matvælastefnu, fer saman við þær aðgerðir sem ráðist er í. Aukið verður enn frekar við þekkingu bænda á loftslagsmálum og leiðum til þess að auka bindingu kolefnis og draga úr losun gróðurhúsalofttegunda. Þetta verður meðal annars gert með því að auka aðgang bænda að beinni ráðgjöf og fræðslu. Lögð verður áhersla á að þekkja vel möguleika hvers garðyrkjubýlis og byggja upp gagnsæja og vottaða umgjörð um verkefnið. Framkvæmdanefnd búvörusamninga ráðstafar fjármunum til aðgerðarinnar að fengnum tillögum Sambands garðyrkjubænda.

Ábyrgð

Matvælaráðuneytið

Árangursmælikvarði

Grænmetisframleiðsla á Íslandi.

Mynd 35 Magn grænmetisframleiðslu á Íslandi árin 2015-2022

2021 er fyrsta heila árið þar sem aðgerðin er í gangi. Á Mynd 38 má sjá hver grænmetisframleiðslan var á Íslandi á árunum 2015-2020. Ekki er raunhæft að miða við að árangur aðgerðarinnar endurspeglist í árangursmælikvarðanum árið 2020 því að þegar aðgerðin kom fram í maí það ár var búið að skipuleggja framleiðslu ársins. Staðan verður metin undir lok árs 2021, bæði hvað varðar framleiðsluaukninguna og ofangreind verkefni þegar skýrslur um framgang þeirra hafa borist atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytinu.

Áhrif á ríkissjóð

Til garðyrkjusamningsins renna auknir fjármunir, alls 200 milljónir króna á ári frá og með árinu 2020. Verkefni um kolefnishlutleysi í garðyrkju er fjármagnað í gegnum sama samning og munu 15 milljónir króna renna til þess árlega frá 2020-2026. Einnig koma fjármunir í verkefni tengd loftslagsmálum í gegnum aðra liði samningsins sem varið er til að styrkja jarðrækt og kynbótastarf auk þróunarfjár.

Áhrif á losun

Ekki er að svo stöddu hægt að meta þann samdrátt sem verður vegna aðgerðarinnar.