Ný þjóðhagsspá fjármálaráðuneytisins
Úr Vefriti fjármálaráðuneytisins 22. janúar 2009 - þú getur gerst áskrifandi að vefritinu.
Á þriðjudaginn sl. var birt endurskoðuð þjóðhagsspá fjármálaráðuneytisins. Helstu niðurstöður eru:
Viðbúið er að aðlögun efnahagslífsins sem hafin er í kjölfar bankahrunsins taki nokkurn tíma. Áætlað er að hagvöxtur hafi numið -0,1% árið 2008, þar sem vegast á áhrif samdráttar í innlendri eftirspurn og bata í utanríkisviðskiptum. Árið 2009 er gert ráð fyrir að landsframleiðslan dragist saman um 9,6%, þrátt fyrir viðsnúning í utanríkisviðskiptum og stóriðjuframkvæmdir í Helguvík. Árið 2010 er spáð að landsframleiðslan standi í stað þegar þjóðarútgjöld aukast lítillega.
Vegna óhagstæðari þáttatekjujafnaðar er viðskiptahalli á árinu 2008 nú talinn mun meiri en í fyrri áætlunum, eða um 22,2% af landsframleiðslu. Þá er spáð að mikill viðsnúningur verði í utanríkisviðskiptum og viðskiptajöfnuðurinn snúist í afgang og verði 6,1% árið 2009 og 5,6% af landsframleiðslu árið 2010. Atvinnuleysi árið 2008 varð 1,7% af vinnuafli, en spáð er að það aukist hratt árið 2009, og verði 7,8% að meðaltali það ár og 8,6% árið 2010. Reiknað er með að gengi krónunnar muni styrkjast á spátímanum. Spáð er að gengisvísitalan verði 203,5 stig á þessu ári að jafnaði, sem felur í sér nokkra styrkingu innan ársins, og að vísitalan verði 178,5 stig að jafnaði árið 2010. Þá er spáð að verðbólga verði 13,1% árið 2009 að meðaltali sem skýrist að erulegu leyti af grunnáhrifum vegna mikillar verðbólgu á síðustu mánuðum ársins 2008. Reiknað er með nokkuð hraðri lækkun verðbólgu á árinu og að verðbólgan verði nálægt 2,5 verðbólgumarkmiði Seðlabankans árið 2010.
Yfirlit þjóðhagsspár 2007–2010
| Flokkar | Ma.kr. 2007 | Brb. 2007, magn-breytingar frá fyrra ári, % | Spá 2008, magn-breytingar frá fyrra ári, % | Spá 2009, magn-breytingar frá fyrra ári, % | Spá 2010, magn-breytingar frá fyrra ári, % |
| Einkaneysla |
749,0
|
4,3
|
-7,1
|
-24,1
|
-1,4
|
| Samneysla |
316,8
|
4,2
|
3,5
|
1,6
|
1,6
|
| Fjármunamyndun |
356,9
|
-13,7
|
-23,2
|
-34,5
|
7,8
|
| Þjóðarútgjöld alls |
1.429,4
|
-1,4
|
-8,8
|
-20,6
|
1,0
|
| Útflutningur vöru og þjónustu |
451,7
|
18,1
|
8,6
|
5,2
|
4,2
|
| Innflutningur vöru og þjónustu |
587,9
|
-1,4
|
-14,5
|
-22,9
|
8,4
|
| Verg landsframleiðsla |
1.293,2
|
4,9
|
-0,1
|
-9,6
|
0,0
|
| Viðskiptajöfnuður |
-199,6
|
.
|
.
|
.
|
.
|
| % af landsframleiðslu |
.
|
-15,4
|
-22,2
|
6,1
|
5,6
|
Ofangreind þróun ásamt endurreisn gjaldeyrismarkaðar og bankakerfisins skapar forsendur fyrir snarpri lækkun stýrivaxta þegar líður á árið og er því spáð að þeir verði um 13,1% að meðaltali á árinu. Reiknað er með frekari lækkun árið 2010 og að þeir verði að jafnaði 4,8% það ár. Mikil óvissa er um framvindu efnahagsmála nú um stundir en hún snýr helst að þróun gengis krónunnar, framvindu kjarasamninga og frekari stóriðjuframkvæmda. Auk þess má nefna möguleika á breyttri stefnu varðandi þátttöku landsins í Evrópusamstarfi og tengdar breytingar á fyrirkomulagi gengismála ásamt þróun á fjármálamörkuðum og efnahagsmálum á heimsvísu. Þá ríkir mikil óvissa um endurreisn bankakerfisins og virkni fjármálakerfisins.
- Þjóðarbúskapurinn 20. janúar 2009 (endurskoðuð þjóðhagsspá fjármálaráðuneytisins)