06 Hagskýrslugerð og grunnskrár

Skilgreining málefnasviðs

Starfsemi á þessu málefnasviði er á ábyrgð forsætisráðherra, fjármála- og efnahagsráðherra, innviðaráðherra, umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra og háskóla-, iðnaðar- og nýsköpunarráðherra. Undir það heyrir einn málaflokkur sem ber heitið Hagskýrslugerð, grunnskrár og upplýsingamál. Í eftirfarandi töflu má jafnframt sjá fjárhagslega þróun málefnasviðsins og málaflokksins á tímabilinu 2022–2024. Helstu áherslum, framtíðarsýn og meginmarkmiðum á málefnasviðinu er lýst í fjármálaáætlun.

Útgjaldarammi - heildaryfirlit og breytingar eftir tilefnum

Myndin hér á eftir sýnir sundurliðaðar breytingar á útgjaldaramma málefnasviðsins eftir helstu tilefnum sem nánar er greint frá í inngangskafla málefnasviða.

Heildargjöld málefnasviðs 06 Hagskýrslugerð og grunnskrár árið 2024 eru áætluð 3.463,0 m.kr. og lækka um 158,5 m.kr. á föstu verðlagi fjárlaga 2023, eða sem svarar til -4,8%. Þegar tekið er tillit til áhrifa af almennum launa- og verðlagsbreytingum hækka útgjöldin um 139,7 m.kr. milli ára, eða sem svarar til 4,2 %.

Myndin endurspeglar þá útfærslu og forgangsröðun sem unnin er út frá stefnumótun málefnasviðsins. Sú niðurstaða getur eftir atvikum vikið frá þeim viðmiðum sem sett voru í fjármálaáætlun, til að mynda þannig að nýju útgjaldasvigrúmi hafi að einhverju leyti verið jafnað á móti aðhaldsmarkmiði. Aðhaldsmarkmiðið felur m.a. í sér sértækar afkomubætandi aðhaldsráðstafanir á málefnasviðum og er nánar fjallað um þær í kafla 5 Gjöld ríkissjóðs.

Útgjaldarammi - hagræn skipting útgjalda

Í eftirfarandi töflu eru útgjöld málefnasviðsins, þróun fjárheimilda og fjármögnun frá árinu 2021 greind í fjóra þætti eftir hagrænni skiptingu, eins og nánar er greint frá í inngangskafla málefnasviða. Hagræn skipting útgjalda niður á málaflokka birtist í fylgiriti með fjárlögum.

06.10 Hagskýrslugerð, grunnskrár og upplýsingamál

Starfsemi málaflokksins er í höndum þriggja stofnana og tveggja verkefna: Hagstofa Íslands heyrir undir forsætisráðherra, Þjóðskrá Íslands heyrir undir innviðaráðherra, Landmælingar Íslands heyra undir umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra, málefni um endurnot opinberra gagna heyra undir háskóla-, iðnaðar- og nýsköpunarráðherra og gögn og högun gagna ríkisins heyra undir fjármála- og efnahagsráðherra. Nánar er fjallað um málaflokkinn í fjármálaáætlun, þar á meðal ábyrgðarskiptingu, helstu áskoranir og tækifæri, markmið og mælikvarða um árangur o.fl.

Í eftirfarandi töflu má sjá helstu verkefni málaflokksins árið 2024 og tengingu þeirra við markmið ásamt helstu breytingum sem verða á fjárveitingum á milli ára. Eingöngu eru sýndar breytingar sem verða á fjárveitingum til verkefna frá fjárlögum ársins 2023. Þannig endurspegla fjárhæðir ekki heildarfjárveitingar til verkefna nema í tilvikum þar sem breyting á milli ára felur í sér heildarfjármögnun verkefnisins.

Heildarfjárheimild til málaflokksins fyrir árið 2024 er áætluð 3.463,0 m.kr. og lækkar um 158,5 m.kr. frá gildandi fjárlögum að frátöldum almennum launa- og verðlagsbreytingum en þær nema 298,2 m.kr.

Ekki er um miklar breytingar á hagrænni skiptingu innan málaflokksins að ræða.

Helstu breytingar á fjárheimildum málaflokksins eru eftirtaldar: 

1. Fjárheimild málaflokksins er aukin tímabundið um 30 m.kr. vegna kostnaðar við aukna vegabréfaútgáfu hjá Þjóðskrá Íslands.
2. Fjárheimild málaflokksins hækkar um 109,3 m.kr. vegna breytinga á sértekjum. Í fyrsta lagi 11,4 m.kr. breyting á sértekjum hjá Hagstofu Íslands. Í öðru lagi 10,9 m.kr. breyting á sértekjum Landmælinga Íslands. Í þriðja lagi 87 m.kr. breyting á rekstrartekjum Þjóðskrár, annars vegar er um að ræða 35,6 m.kr. áætlaðar tekjur vegna kosninga árið 2024 og hins vegar 51,4 m.kr. tekjuheimild til að standa straum af launa og verðbótum.
3. Fjárheimild málaflokksins lækkar um 109,2 m.kr. vegna tímabundinna fjárveitinga sem falla niður. Í fyrsta lagi 69,2 m.kr. tímabundin fjárveiting til Þjóðskrár vegna þróun þjóðskrárkerfisins, uppfærslu gagnagrunna og stýrða miðlun gagna. Í öðru lagi 40 m.kr. til Hagstofu Íslands og sneri að endurbótum á Þjóðhagsreikningum og manntali.
4. Hlutdeild málaflokksins í aðhaldskröfu málefnasviðsins nemur 137,6 m.kr. og er útfært hlutfallslega skiptingu niður á stofnanir og verkefni málaflokks.