Endurfjármögnun IDA á lokametrunum: Rík áhersla Íslands að fátæku ríkin séu ávallt í forgrunni
IDA er sú stofnun Alþjóðabankans sem vinnur með fátækustu
ríkjunum og veitir þeim styrki og lán á hagkvæmum kjörum. Stofnunin er
endurfjármögnuð á þriggja ára fresti og eru samningaviðræður vegna 18.
endurfjármögnunarinnar nú á lokametrunum, en síðasti samningafundurinn
fer fram 14. - 15. desember næstkomandi.
Hefð hefur skapast fyrir því að drögin að
lokaskjali samningafulltrúanna sé birt og tekið á móti athugasemdum frá
almenningi. Opið var fyrir athugasemdir til 11. nóvember en samantekt
samningaviðræðna síðastliðna 9 mánuði er hægt að nálgast
hér.
Að sögn Þórarinnu Söebech leiðandi sérfræðings á
þróunarsamvinnuskrifstofu utanríkisráðuneytisins er á 18.
endurfjármögnunartímabilinu gert ráð fyrir nokkuð svipuðum áherslum og á
því 17. en lögð verður áhersla á fimm málaflokka: loftslagsbreytingar,
jafnrétti kynjanna, atvinnumál og hagþróun, stjórnsýslu og stofnanir auk
óstöðugra ríkja. "Hvað fjármögnunina áhrærir er þó gert ráð fyrir
sögulegum breytingum, enda hafa meiriháttar breytingar átt sér stað á
umliðnum árum hvað varðar þörf á fjármagni, markmið sem sett hafa verið á
alþjóðavettvangi og framboð af opinberri þróunaraðstoð," segir hún.
"Frá upphafi hefur IDA verið fjármögnuð með
framlögum gjafaríkja í formi styrkja og endurgreiðslum af útistandandi
lánum auk millifærslna frá öðrum stofnunum bankans (IBRD og IFC). Þar
sem ljóst þykir að fjármagnið sem þörf er á verður ekki sótt eingöngu
til þessara gátta er í 18. endurfjármögnunni að finna tillögur um
sögulegar breytingar á fjármögnun stofnunarinnar. Gert er ráð fyrir
svipuðum framlögum frá gjafaríkjum í IDA18 og IDA17, en til þess að auka
vogarafl sjóða stofnunarinnar hefji stofnunin útgáfu skuldabréfa á
almennum markaði og fjölgi lánum með hærri vexti sem veitt eru til
burðugri ríkja innan IDA. Þess ber að geta að stofnunin hefur nýlega
hlotið lánshæfiseinkunnina AAA frá matsfyrirtækjunum Standard and Poor´s
og Moody´s."
Ætlunin að auka framlög til fátækustu þjóðanna
Þórarinna segir að með auknu fjármagni
verði stofnuninni svo gert kleift að takast á við þær áskoranir sem
blasa við og uppfylla loforð sem gefin hafa verið í tengslum við
Heimsmarkmiðin, enda gert ráð fyrir að í stað þess að einn
bandaríkjadalur framlagsríkja verði að tveimur í meðferð stofnunarinnar
verði hann að þremur með nýjum fjármögnunaraðferðum. "Með auknu
fjármagni er ætlunin að auka framlög til fátækustu þróunarríkjanna,
tvöfalda framlög til óstöðugra ríkja, veita fjármagni til þróunarlanda
til að takast á við flóttamannavandann og auka framlög til sjóðs vegna
hamfara. Þá mun fé verða varið til Alþjóðalánastofnunarinnar (IFC) og
Fjölþjóðlegu fjárfestingaábyrgðarstofnunarinnar (MIGA) til að auka
þátttöku einkageirans í uppbyggingu í þróunarlöndum og auka þannig
fjárfestingu á því sviði í fátækustu löndunum og þeim óstöðugu. Í
umræðunni hefur Ísland, líkt og önnur ríki, hrósað IDA, enda hafi
stofnunin sýnt bæði frumkvæði og metnað með tillögunum. Á sama tíma
þurfi að stíga varlega til jarðar og vera sveigjanleg þegar kemur að
framkvæmdinni. Þá sé nauðsynlegt að framkvæma endurmat og gera
breytingar ef þörf er á og skoða fjármögnun bankans og dótturstofnana
hans á heildstæðan hátt sem allra fyrst. Ísland hefur jafnframt lagt
ríka áherslu á að fátækustu ríkin séu ávallt í forgrunni og aukinn
metnaður sé lagður í jafnréttismál og hefur fylgt þessu eftir á öllum
fundunum sem fram hafa farið."