Tæpum 800 milljónum varið til mannúðaraðstoðar 2016
Á árinu 2016 námu heildarframlög Íslands til mannúðaraðstoðar um
770 milljónum króna. Þar af voru 500 milljónir króna af sérstöku
framlagi sem samþykkt var í ríkisstjórn haustið 2015 og síðar í
fjárlögum á Alþingi 2016 um að verja allt að einum milljarði króna til
að bregðast við vaxandi vanda í málefnum flóttamanna í kjölfar átakanna í
Sýrlandi. Framlögin til mannúðaraðstoðar skiptast á milli
borgarasamtaka, 175 milljónir króna og alþjóðastofnana, 595 milljónir
króna.
Utanríkisráðuneytið veitir árlega
styrki til íslenskra borgarasamtaka sem starfa á sviði mannúðaraðstoðar.
Mannúðaraðstoð felur í sér björgun mannslífa, vernd óbreyttra borgara,
útvegun nauðþurfta og annarrar aðstoðar sem auðveldar afturhvarf til
eðlilegs lífs í kjölfar hamfara og átaka. Íslensk stjórnvöld reiða sig
meðal annars á borgarasamtök til að koma mannúðaraðstoð sinni til skila
og er styrkjum vegna mannúðaraðstoðar ætlað að svara alþjóðlegum
neyðarköllum allt árið um kring.
Í júní var tæpum 90 milljónum króna
veitt sérstaklega til sex verkefna til að bregðast m.a. við
flóttamannastraumnum sem átökin í Sýrlandi hafa leitt af sér og í
Eþíópíu og Malaví. Þar af voru 50 milljónir hluti af fyrrgreindu 500
milljón króna framlagi. Þau borgarasamtök sem hlutu styrk voru Rauði
kross Íslands, Barnaheill, SOS Barnaþorp og Hjálparstarf kirkjunnar.
Í nóvember var svo 85 milljónum króna
úthlutað til fimm verkefna á vegum Hjálparstarfs kirkjunnar, Rauða
kross Íslands og SOS Barnaþorpa. Þau varða aðstoð við flóttamenn frá
Sýrlandi, mannúðaraðstoð í Sýrlandi, vegna fellibylsins Matthíasar á
Haíti og flóttafólks frá Suður Súdan í Úganda.
Meginframlög Íslands til mannúðarmála
fara til stofnana SÞ sem starfa á sviði mannúðaraðstoðar. Ísland greiðir
árlega almenn og eynarmerkt framlög til helstu alþjóðlegu
samstarfsstofnana og sjóða á sviði mannúðarmála, m.a. til
Samhæfingarskrifstofu Sameinuðu þjóðanna fyrir mannúðarmál (OCHA),
Neyðarsjóðs Sameinuðu þjóðanna (CERF), Matvælaáætlunar SÞ (WFP),
Barnahjálpar SÞ (UNICEF) og Alþjóðaráðs Rauða krossins (ICRC).
Þær stofnanir sem fengu framlög á
líðandi ári eru; WFP, OCHA, UNICEF, Flóttamannastofnun Sameinuðu
þjóðanna (UNHCR), Flóttamannastofnun SÞ fyrir Palestínuflóttamenn
(UNRWA), sérstakir neyðarsjóðir fyrir Líbanon og Sýrland (OCHA
Country-Based Pooled Funds) og Stofnun SÞ um kynjajafnrétti og
valdeflingu kvenna (UN Women), auk ICRC. Á árinu fór stærstur hluti af
framlögum í mannúðaraðstoð vegna afleiðinga átakanna í Sýrlandi. Einnig
voru veitt framlög vegna jarðskjálftans í Ekvador og fellibylsins sem
gekk yfir Haítí.
Þá hefur utanríkisráðherra ákveðið að ráðstafa 52 milljónum í byrjun árs 2017 til mannúðaraðstoðar í Sýrlandi.
Framlög til alþjóðastofnana nánst öll vegna Sýrlands
Framlögin til alþjóðastofnana voru nánast
öll vegna Sýrlands, að undanskildum 10 milljónum vegna jarðskjálftanna í
Ekvador í apríl.
Framlögin skiptast á milli eftirtaldra alþjóðastofnana:
- Flóttamannastofnun SÞ (UNHCR) - 325 milljónir kr.
- Barnahjálp SÞ (UNICEF) - 55 milljónir kr.
- Flóttamannastofnun SÞ fyrir Palestínuflóttamenn (UNRWA) og neyðarsjóður fyrir Líbanon og Sýrland (CBPF) - 50 milljónir kr.
- Matvælaaðstoð SÞ (WFP) - 50 milljónir kr.
- Samhæfingarskrifstofa SÞ fyrir mannúðarmál (OCHA) - 45 milljónir kr.
- Neyðarsjóður SÞ (CERF) - 35 milljónir kr.
- Stofnun SÞ um kynjajafnréttindi og valdeflingu kvenna (UNWOMEN) - 25 milljónir kr.
- Alþjóðaráð Rauða krossins (ICRC) - 10 milljónir kr.
Framlög til borgarasamtaka vegna mannúðaraðstoðar 2016:
- Rauði kross Íslands - 87,8 milljónir kr.
- Hjálparstarf kirkjunnar - 40 milljónir kr.
- SOS Barnaþorpin á Íslandi - 27,5 milljónir kr.
- Barnaheill (Save the Children) - 19,6 milljónir kr.