Úttektir

Úttektir árið 2020

Miðannarúttekt á byggðaþróunarverkefni í Mangochi héraði í Malaví lauk í júní 2020. Unnið er með héraðsyfirvöldum til að bæta lífsafkomu íbúa til sveita með starfi á sviði heilbrigðis-, mennta-, vatns- og hreinlætis-, og jafnréttismála, auk stuðnings við ungmenni. Merkja má jákvæð heildræn áhrif vegna verkefnisins en mæðradauði hefur dvínað í héraðinu, færri börn hætta nú námi á grunnskólaaldri, og vatnsbornum sjúkdómum hefur verið útrýmt vegna umbóta í vatns- og hreinlætismálum. Með tryggu eignarhaldi heimamanna á verkefni er markvisst stuðlað að sjálfbærni og benda niðurstöður úttektarinnar jafnframt til þess að stjórnun verkefnisins sé vönduð. Með tilliti til tafa sem orðið hafa á framkvæmd er lagt til að verkefnið sé framlengt um eitt ár. Enn fremur er lagt til að utanríkisráðuneytið íhugi lengingu á verkefnaspönn fyrir byggðaþróunarverkefni í tíu ár í stað fjögurra í ljósi þess að unnið er að langtímaumbótum á lífsafkomu fólks innan héraða.

Miðannarrýni þróunarsamvinnunefndar OECD (DAC) lauk í október 2020. Rýninni var ætlað að taka stöðuna á þróunarsamvinnu Íslands með tilliti til niðurstaðna úr jafningjarýni DAC frá 2017. Heildarniðurstöður voru mjög jákvæðar þar sem DAC komst að þeirri niðurstöðu að Ísland hefði nú þegar komið á móts við 9 af þeim 13 tillögum DAC sem settar voru fram í jafningjarýninni. Sérstaklega var tekið fram að jákvætt væri að Ísland legði áherslu á að vinna á málefnasviðum þar sem landið hefði meira fram að færa umfram önnur gjafaríki og héldi þeirri grundvallaráherslu sinni að styðja við þá fátækustu í veröldinni. Jafnframt hefur Ísland sett fram skuldbindingar um að auka framlög til þróunarsamvinnu á allra næstu árum en auk þess þótti jákvætt að utanríkisráðuneytið hefur bætt í sínar raðir nýju starfsfólki með sérþekkingu á þróunarsamvinnu. Næsta jafningarýni DAC mun fara fram árið 2023. Þar gefst rými fyrir DAC að meta hvernig til hefur tekist með innleiðingu á nýrri stefnu og stefnumiðum í ólíkum málaflokkum, árangursstjórnun og tengingu starfsins við heimsmarkmið Sameinuðu þjóðanna, auk þess sem nýtt samstarf við aðila atvinnulífsins og samstarfslönd verður tekið út.

COVID-19 faraldurinn hefur haft áhrif á úttektarstarf Íslands, enda er erfitt um vik að sinna vinnu á vettvangi. Úttektaráætlun fyrir árið 2020 var því uppfærð vegna COVID-19 og þremur úttektum frestað til næsta árs. Þær eru lokaúttekt á byggðaþróunarverkefni í Buikwe héraði í Úganda, áhrifamat á fiskiverkefnum Íslands í Sri Lanka 2005-2009, auk úttektar á mannúðar- og neyðaraðstoð Íslands 2010-2020.

Á síðari hluta árs 2020 eru þrjár úttektir á dagskrá ráðuneytisins. Mótandi úttekt á samstarfi við háskólasamfélagið, og úttekt á framkvæmd stefnumiða í samvinnu við frjáls félagasamtök hefur verið hleypt af stokkunum. Lokaúttekt á sameiginlegum sjóði fyrir sjávarútveg  í Mósambík, sem verður framkvæmd í samvinnu við Norðmenn sem fjármögnuðu sjóðinn ásamt Íslandi, er í biðstöðu vegna COVID-19 en verður sett í gang þegar aðstæður leyfa.

Úttektar- og rýniskýrslur